Ege’de birinci 3 bir daha birebir Star, Tüpraş ve Petkim

Mezopotamya

New member
Nihat DELİBAŞI

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), 2021 yılı üretimden satışlar kriterine nazaran Ege’nin 100 büyük sanayi kuruluşunu belirtildi. Geçtiğimiz yıl listede tepeye oturan Star Rafineri A.Ş. bu yıl da listedeki liderliğini sürdürdü. Star Rafineri AŞ’yi TÜPRAŞ ve Petkim AŞ takip etti. Birinci 10’da bu firmalar haricinde sırasıyla İzmir Demir Çelik, Abalıoğlu Yağ Sanayi, Philsa Philip Morris, Abalıoğlu Lezita, JTI Tütün, Kocaer Haddecilik ve Özkan Demir Çelik yer aldı.

EBSO’nun 2021 yılındaki birinci 100 şirketinin belirtildiğı basın toplantısı; EBSO Lideri Nadir Yorgancılar, Başkanvekili Muhsin Dönmez ile İdare Heyeti Üyesi Ali Arda Yüksel’in de iştirakiyle düzenlendi. görüşmede konuşan Yorgancılar, 2021’i endüstricinin para kazandığı bir yıl olarak gördüklerini belirterek 2022’de dünyanın gündemine enflasyonla savaşın oturduğunu kaydetti. Yorgancılar bu vakitte TL’nin bedelini koruyacak siyasetlere muhtaçlık olduğuna dikkat çekti.

100 büyük araştırmasına bahis olan sayıları yorumlayan Nadir Yorgancılar, 100 büyük firmanın üretimden satışlarının yüzde 84.8’ini kimya, plastik, besin ve demir çelik-metal-döküm endüstride ağırlaştığını, 100 büyük firmanın ihracatının yüzde 83.1’inin ise kimya, plastik, besin, demir-çelik metal-döküm ve taşıt-otomotiv yan sanayi tarafınca gerçekleştirildiğini söylemiş oldu. Bu yıl 100 firmada kar bildiren firma sayısının 84 olduğunu, 53 firmanın Ar-Ge yaptığını belirten Yorgancılar, “2021’de, 100 büyük firmaya göre gerçek ve finansman temel göstergelerinin olumlu olduğunu tespit ediyoruz. Karlılık artmış, ciro artmış, ihracat artmış. 2020’nin makûs geçmesinden dolayı 2021’in başarılı ve olumlu kararınu tüm dünya bekliyordu. bundan evvelki yıla göre 100 büyük firmanın üretimden satışları yüzde 110, net satışları yüzde 111, öbür satışları yüzde 121 arttı. Üretimin net satışlar ortasındaki hissesi yüzde 91. 5 olarak gerçekleşti. Yani geçen yılki karneye bakarsak endüstricinin para kazandığı bir tablo görüyoruz” dedi.

“İthalatın hayli fazla artması risk yaratıyor”

100 büyük firmanın borçluluk performansını kıymetlendiren Nadir Yorgancılar, borçların özkaynaklar büyüklüğünün 4 katına ulaşmasının, gerek global, gerekse ulusal piyasalardan borç çevirme riskini ve finansman maliyetlerini önemli biçimde artıracağını söylemiş oldu. Bu gelişmede pandemi sürecinde firmaların desteklenmesi yerine krediye yönlendirilmesinin tesirine değinen Yorgancılar, şunları söylemiş oldu: “100 büyük firmada aktifl er ortasında özkaynakların hissesi son 11 yılın en düşük düzebir daha, yüzde 18’e kadar geriledi. Bu oran, 2020 İSO 500’de yüzde 32’ydi. Özkaynak yaratmada firmalar zorlanıyor. Kaynak yapısı içerisinde borçların oranının her yıl yükselerek yüzde 82’ye ulaşması, çarpıklığı göstermesi açısından da kıymetli. Yüksek oranda artan kur, artan maliyetler ve istikrarsız talep gelişmeleri mali açıdan kırılganlığı artırırken, borçlanmayı besliyor. yıllar prestiji ile artan bir biçimde faaliyetler borçla sürdürülüyor. Öbür yandan, gerçek kesimin dış borcu da 169 milyar dolar düzeyinde. Bu şartlarda firmalar daha büyük bir güç ve vakti, üretim ve pazarlamaya değil, finansal idareye ayırmak zorunda kalıyorlar. Finansman yükü, KOBİ’lerimizde olduğu üzere 100 büyük firma için de en kıymetli sorun. Global iktisattaki olumsuz gelişmelere, ülke özelindeki belirsizlikler ve kırılganlıklar da eklenince yük artıyor. 2021’de firma beyanlarına nazaran; faiz sarfiyatı yüzde 61, borçlar ise yüzde 73 oranında artarken, ana faaliyetlerinden elde edilen karın yüzde 73’ünün finansman masraflarına ayrılıyor olması değerli bir sorun. Bu bilgiler de gelecek yıllar için bir ön ihtar niteliğinde.”

“Enflasyon aşağı düştükçe faizler de düşecek”

Ukrayna-Rusya Savaşı’nın hassas global ekonomik dengelerde yarattığı riske dikkat çeken Yorgancılar, savaşın bir an evvel sonuçlanması temennisinde bulundu. 2022’de dünyanın en kıymetli gündeminin yüksek enflasyon olduğunu tabir eden Yorgancılar, “Bizim paramızın pahasını müdafaamız lazım. Paramızın kıymeti azaldığı surece satın alma gücü de azalıyor. Hükümetimiz kur muhafazalı uygulama çıkardı fakat, Hazine tarafınca karşılanacağı için bu da bir tahlil değil. Burada enflasyona endeksli TL’nin korunması ile ilgili bir uygulamanın yapılması gerekiyor. İnşallah bir an evvel çıkar ve enflasyon aşağı düştüğü surece o faiz oranları da aşağı inecek ki beşerler TL’de kalabilsin” diye konuştu.

“Bankaların teminat artış talebi önemli bir sorun”

Borçluluk performansına bakıldığında kurların artması ve maliyet artışlarıyla birlikte faizlerin artışıyla yükselen bilanço zararlarına dikkat çeken Nadir Yorgancılar, konuşmasını şu biçimde sürdürdü: “Faiz oranları yükseldiğinde sayı otomatik olarak üst çıkıyor. Endüstricinin dolar kuru 8 lira iken bankalara verdiği bir teminat var. Bugün sayı 16 lira olduğunda o vermiş olduğu sayı, teminat borcu karşılamadığı için banka ek teminat istiyor. Endüstrici, borçlu bu teminatı veremediği surece kredi teminat bağlantısında eksiklik sözkonusu oluyor. Bu da otomatik olarak bankaların borçluları sıkıştırdığı dertli konulardan bir tanesi. Bununla ilgili üyelerimizden pek şikayet alıyoruz” dedi. Devreden KDV yükünün meşakkatlerini lisana getiren Yorgancılar, üyelerin KDV alacaklarının yüzde 100’e yakın artarak 1.7 milyar TL’ye çıktığı bilgisini paylaştı. Bu mevzunun ivedilikle tahlili davetinde bulunan Yorgancılar, “KDV alacağı olan firma, bu parayı alamadığı surece bankadan kredi kullanmak zorunda kalıyor. Bu da ek finansman maliyeti manasına geliyor.


“Bu büyümeye işsizlikte düşüş bekliyorduk”

2021’de yüzde 11 büyüme sayısına karşın, işsizliğin yüzde 12.1 olarak ölçüldüğünü kaydeden EBSO Lideri Nadir Yorgancılar, “İşsizliğin daha büyük oranda aşağıya inmesini bekliyorduk lakin maalesef tıpkı bantta kaldık. Burada en değerli konulardan biri yabancı sermayenin ülkemize nasıl geleceği ile ilgili. Sermaye ülkemize geldiğinde, baktığı birkaç kriter var. Bunlardan biri risk primi (CDS), yani ülkenin memleketler arası kredilendirme durumu. Bu oran 2021 yılı prestiji ile 414 oranına geldi. Bu sayının olağanda 100’ün altında olması lazım. Şu an 700 sayısı konuşuluyor. 700 CDS primi olan bir ülkeye yatırımcı çekmek epeyce zor” diye konuştu. Yorgancılar ayrıyeten minimum fiyatın artırılması ile ilgili sonucun hükümete ilişkin olduğunu lisana getirerek şahsî görüşünün taban fiyatın güncellenmesi olduğunu söylemiş oldu.

Ender Yorgancılar: Aday olmayacağım

2009’dan bu yana EBSO başkanlığı nazaranvini yürüten Nadir Yorgancılar, Ekim ayında yapılması planlanan oda seçimlerinde aday olmayacağını deklare etti. Yorgancılar, “3 periyottur başkanlık yapıyorum. Son 2 devirdir karşıma rakip çıkmadan tek başıma aday olarak seçildim. Bugün yeniden lider adayı olsam, rakip çıkacağını iddia etmiyorum. Lakin birşeyi başladığı üzere vaktinde bitirmeyi bilmek lazım. Bir nazaranvi yapıp, bırakıp, benden daha sonraki arkadaşımızın bu işe devam etmesinin hakikat olduğuna inanıyorum” dedi.

Kemalpaşa Lojistik Köy için şirket kurulacak

Kemalpaşa Lojistik Köy ile ilgili gelişmeleri kıymetlendiren Yorgancılar, “Şu an da çalışmalar son basamağa geldi. Daha evvel farklı bir biçimde proje yapılıyordu. Bugün öğlenden daha sonra bir ortaya geleceğiz. Onun için bir şirket kurulacak Lojistik Köy Merkezi Anonim Şirketi diye. Burada İzmir Valiliği, EBSO, İZTO, İhracatçı Birlikleri, Gümrük oraya taşınacak. Planları ve projeleri hazır, bir an evvel yapmak istiyoruz bu projeyi” dedi.
 
Üst