Muhabir
New member
Avrupa Kurulu’nun anayasal konularda müracaat organı olan Venedik Komitesi, Türkiye’de geçen yıl kabul edilen ve dernekler üstündeki kontrolü sıkılaştıran Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Ait Kanun’la ilgili açıklamada bulundu.
Kurul, milletlerarası insan hakları standartlarıyla uyumlu olmadığı tarafında görüş belirtti. Kurul, mevcut haliyle sivil toplum kuruluşları açısından riskler içerdiğini belirtiği kanunun revize edilmesini isteyip Ankara’ya tavsiyelerde bulundu.
Türkiye’nin terörün finansmanıyla çabasını anlayışla karşıladığını belirten Venedik Kurulu, birebir vakitte, bu uğraşın “uluslararası hukuk yükümlülükleri çerçevesinde yapılması gerektiği” iletisi verdi.
TEMEL İNSAN HAKLARINA İŞARET ETTİ
Komite, 7262 sayılı kanun ile Türkiye’nin kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanına ait Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) kararları ve Mali Hareket vazife Gücü’nün (FATF) mevzuya ait tavsiyelerini iç hukuka aktarmak istediğini, lakin kanunun bu emeli aşan kararlar içerdiğini kaydetti. Kanunun, maksat ve faaliyetleri ne olursa olsun tüm dernekleri kapsadığını not eden Venedik Komitesi uzmanları, kanun kararlarının başta örgütlenme ve söz özgürlüğü ve adil yargılanma olmak üzere temel insan hakları açısından olumsuz sonuçlar doğurabileceğini bildirdi.
MUĞLAK BULDU
Kanun kapsamında 2860 sayılı Yardım Toplama Kanununda yapılan değişiklikteki formülasyonu “muğlak” bulan Kurul, net ve objektif kriter olmaksızın internet ortamında yardım toplama teşebbüslerine hükümet denetimi ve ceza uygulanmasının sivil toplum kuruluşlarının yasal yardım toplama faaliyetleri üzerinde olumsuz tesir yaratacağı, bunun da örgütlenme özgürlüğü haklarını ihlal edeceği görüşünü belirtti.
Kanun, “izinsiz” yardım toplama faaliyetinin internet ortamında yapılması halinde valilikler ya da İçişleri Bakanlığı’nın içerik kaldırılması için bildirimde bulunabilmesini öngörüyor. İçeriğin 24 saat ortasında kaldırılmaması halinde Sulh Ceza Hakimliği’ne içeriğe erişim hedefiyle müracaatta bulunulmasını düzenliyor.
Venedik Kurulu, Terörün Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan cürümler ve Türk Ceza Kanunu’nda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti yahut cürümden kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama kabahatlerinden mahkûm olanların, hukukî kontrol olmaksızın derneklerin genel konsey haricindeki organlarında nazaranv alamayacaklarına dair kararı de eleştirdi. Bu bireylerin yerine dernek ve üyelerinin onayı olmaksızın kayyum atanmasını örgütlenme özgürlüğü bakımından “ciddi ihlal” olarak kıymetlendirdi.
BAKANLIK DERNEK FESHEDEMEZ
Faaliyetleri askıya alınmış bir derneğin feshedilmesine İçişleri Bakanı değil mahkemelerin karar verebileceğine vurguda bulunan Kurul, bu biçimde bir sonucun da “orantılılık unsuru kapsamında yalnızca son deva olarak ve uygun adil yargılanma güvenceleriyle” alınması gerektiğini kaydetti.
Yurt dışı merkezli dernekler
Komite, üst kuruluşları yahut merkezleri yurt haricinde bulunan dernek, vakıf ve öteki kâr hedefi gütmeyen kuruluşların kanun kapsamına alınmış olmasını da “orantısız” buldu. Bu kuruluşların Türkiye’de faaliyette ve iş birliğinde bulunmaları için müsaadeye muhtaçlıkları olduğunu anımsattı.
Venedik Komitesi, derneklere getirilecek kısıtlamalarda Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve şahsi ve Siyasi Haklar Memleketler arası Mukavelesi’nin örgütlenme özgürlüğüyle ilgili hususlarının temel alınmasını istedi. Kanunun sivil toplum kuruluşlarıyla istişare edilerek revize edilmesini önerdi.
-DW Türkçe
Kurul, milletlerarası insan hakları standartlarıyla uyumlu olmadığı tarafında görüş belirtti. Kurul, mevcut haliyle sivil toplum kuruluşları açısından riskler içerdiğini belirtiği kanunun revize edilmesini isteyip Ankara’ya tavsiyelerde bulundu.
Türkiye’nin terörün finansmanıyla çabasını anlayışla karşıladığını belirten Venedik Kurulu, birebir vakitte, bu uğraşın “uluslararası hukuk yükümlülükleri çerçevesinde yapılması gerektiği” iletisi verdi.
TEMEL İNSAN HAKLARINA İŞARET ETTİ
Komite, 7262 sayılı kanun ile Türkiye’nin kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanına ait Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) kararları ve Mali Hareket vazife Gücü’nün (FATF) mevzuya ait tavsiyelerini iç hukuka aktarmak istediğini, lakin kanunun bu emeli aşan kararlar içerdiğini kaydetti. Kanunun, maksat ve faaliyetleri ne olursa olsun tüm dernekleri kapsadığını not eden Venedik Komitesi uzmanları, kanun kararlarının başta örgütlenme ve söz özgürlüğü ve adil yargılanma olmak üzere temel insan hakları açısından olumsuz sonuçlar doğurabileceğini bildirdi.
MUĞLAK BULDU
Kanun kapsamında 2860 sayılı Yardım Toplama Kanununda yapılan değişiklikteki formülasyonu “muğlak” bulan Kurul, net ve objektif kriter olmaksızın internet ortamında yardım toplama teşebbüslerine hükümet denetimi ve ceza uygulanmasının sivil toplum kuruluşlarının yasal yardım toplama faaliyetleri üzerinde olumsuz tesir yaratacağı, bunun da örgütlenme özgürlüğü haklarını ihlal edeceği görüşünü belirtti.
Kanun, “izinsiz” yardım toplama faaliyetinin internet ortamında yapılması halinde valilikler ya da İçişleri Bakanlığı’nın içerik kaldırılması için bildirimde bulunabilmesini öngörüyor. İçeriğin 24 saat ortasında kaldırılmaması halinde Sulh Ceza Hakimliği’ne içeriğe erişim hedefiyle müracaatta bulunulmasını düzenliyor.
Venedik Kurulu, Terörün Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan cürümler ve Türk Ceza Kanunu’nda yer alan uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti yahut cürümden kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama kabahatlerinden mahkûm olanların, hukukî kontrol olmaksızın derneklerin genel konsey haricindeki organlarında nazaranv alamayacaklarına dair kararı de eleştirdi. Bu bireylerin yerine dernek ve üyelerinin onayı olmaksızın kayyum atanmasını örgütlenme özgürlüğü bakımından “ciddi ihlal” olarak kıymetlendirdi.
BAKANLIK DERNEK FESHEDEMEZ
Faaliyetleri askıya alınmış bir derneğin feshedilmesine İçişleri Bakanı değil mahkemelerin karar verebileceğine vurguda bulunan Kurul, bu biçimde bir sonucun da “orantılılık unsuru kapsamında yalnızca son deva olarak ve uygun adil yargılanma güvenceleriyle” alınması gerektiğini kaydetti.
Yurt dışı merkezli dernekler
Komite, üst kuruluşları yahut merkezleri yurt haricinde bulunan dernek, vakıf ve öteki kâr hedefi gütmeyen kuruluşların kanun kapsamına alınmış olmasını da “orantısız” buldu. Bu kuruluşların Türkiye’de faaliyette ve iş birliğinde bulunmaları için müsaadeye muhtaçlıkları olduğunu anımsattı.
Venedik Komitesi, derneklere getirilecek kısıtlamalarda Avrupa İnsan Hakları Kontratı ve şahsi ve Siyasi Haklar Memleketler arası Mukavelesi’nin örgütlenme özgürlüğüyle ilgili hususlarının temel alınmasını istedi. Kanunun sivil toplum kuruluşlarıyla istişare edilerek revize edilmesini önerdi.
-DW Türkçe