Uludağ’ı bir de yazın görün Genç ve hoş Zeynep (Gülşen Bubikoğlu), bir konfeksiyon atölyesinde emekçi olarak çalışmaktadır. Annesi Fatma ile kentin kenar mahallelerinden birinde küçük bir meskende yaşamaktadır. İş yerinde işvereni, mahallede ise kasabından manavına, bakkalından berberine herkes hayrandır Zeynep’e. hiç birine yüz vermez. İşverene da yüz vermeyince cezası işten atılmak olur. Yoksulluktan kurtuluşun tek yolunun güçlü bir kocadan geçtiğini düşünen ve hem de uyanık bir bayan olan anne Fatma, kızıyla evlenmelerine müsaade verdiği vaadiyle herkesten yüklü ölçüde başlık parası alır. Mahalleyi dolandıran anne ve kız, lüks bir semte taşınır ve varlıklı kocayı bulmak için Uludağ’ın yolunu fiyat. Zeynep, beyaz karlar üzerinde tanıştığı ve güçlü sandığı Doğan’a (Aytaç Arman) âşık olur. Fakat işin doğrusu Doğan da yoksul bir sürücüdür. Karşılıklı oyun bu biçimde sürüp giderken gerçek olağan olarak ortaya çıkacaktır. Yeşilçam sineması bu ya, Zeynep gebe kalınca iki âşık, dolandırdıkları mahallenin sayesinde evlenir ve memnun SON.
Görkemli Uludağ’da çekilmiş onlarca sinema var… Kimisi bu biçimde keyifli sonlu, kimisi de çok acıklı… Fakat değişmeyen tek şey, Uludağ’ın karlı günlerinde bu sinemaların çekilmiş olması… aslına bakarsan “Uludağ” denildiğinde akla yalnızca beyaz hâli gelir. Karlar kalktığında ortaya çıkan görünümden ise pek kimse haberdar değildir. Kış üzere olmasa da yaz günlerinde de aslında Uludağ, birfazlaca konuğunu ağırlıyor. Yürüyüşçüler, kampçılar ve motosikletçiler genelde bu konukların başını çekiyor. Orman yangınları niçiniyle birfazlaca kısmına giriş yasak olsa da eylül ayında tahminen ziyaret etmek istersiniz diye bu yazımızda rotamızı Uludağ’a çevirdik ve soluğu rehberimiz Oral Uğur’un yanında aldık.
Oral Uğur
Sizi tanıyabilir miyiz?
Üniversite ömrümde tanıştığım Hacettepe Dağcılık Topluluğu ile dağcılık ve tırmanışa başladım. Yaklaşık on sekiz yıldır da dağlardan ve tırmanıştan kopmadım. O denli ki ömrümü kazanma biçimim dağlarda rehberlik ve eğitmenlik yapmak üzerine kuruldu. Küçük kümelere kaya ve buz tırmanışları, yüksek dağların doruklarına tırmanışlar üzere aktivitelerde rehberlik ve eğitmenlik yapmanın yanı sıra yaz aylarında gençlik ve tabiat kamplarında tabiat macera etkinliklerinde vazifeler alıyorum. Bu dönem da yüklü olarak Uludağ’da rehberlik ve aktiviteler yapıyorum.
Peki, evvela Uludağ’ın nasıl bir dağ olduğunu ve özelliklerini anlatabilir misiniz?
Uludağ, Marmara bölgesinin en yüksek doruğu; 2.543 metre yüksekliğinde… Bursa’dan ve oteller bölgesinden görünen tepe olan Keşiştepe ise 2.486 metre. bununla birlikte burası büyük bir ulusal park… Uludağ doruğu ulusal parkın hudutları içerisinde fazlaca küçük bir alan kaplıyor. Buranın eskiye dayanan bir tarihi var. Milattan evvel “Olympos” ismi ile anılırken Roma periyodunda keşişlere mesken sahipliği yapmış.
Uludağ’ın etekleri, Türkiye’deki kıymetli kış sporları merkezi pozisyonunda… Burada biroldukça otel mevcut ve iki ana bölge hâlinde konumlanmış durumda. Otellerin birkaçı hariç neredeyse tamamı yalnızca kış döneminde hizmet veriyor. Uludağ’a ulaşım iki türlü yapılıyor. Birincisi karayoluyla, oburu ise kentin ortasından yükselen ve yılın her mevsimi çalışan bir teleferik aracılığıyla. Otellerin pistlere olan aralığı ve çeşitliliği, Uludağ’ın İstanbul’a yakınlığı ile birleşince tüm kış döneminde faal bir kalabalık yaratıyor burada.
Uludağ’da öteki hiç bir yerde olmayan bir şeyler var mı? Uludağ’ı öteki dağlardan farklı kılan özellikler neler?
Ülkemizin en değerli tungsten (volfram) madeni yatakları burada bulunuyor. Türkiye’de birinci buzul dönemine ilişkin izlere Uludağ’da rastlanmış. Bu izlerin en bariz ve tanınan olanları ise Karagöl, Kilimligöl, Aynalıgöl ve Buzulgöl… Tepe kütlesinin çabucak altında bulunan bu bölgeye “Göller Bölgesi” deniyor. Yaz aylarında çok tanınan… Yürüyüş yaparak gölleri görmeye yahut kamp yapmaya epeyce sayıda insan geliyor.
Bölgede kestane, meşe, karaçam, ladin, kayın üzere ağaçların yanı sıra ardıç çalılıkları ve endemik bir çeşit olan Uludağ köknarı değerli bir ormanlık alanı kaplıyor. Orman ekosistemi de fazlaca çeşitli ve canlı… Ayı, kurt, tilki, tavşan, yaban domuzu, sincap, akbaba, kartal, baykuş, ağaçkakan, dağ bülbülü ve daha biroldukca yaban hayvan mevcut. Kuşlardan sakallı akbaba ve Türkiye’deki en büyük kelebek olan Apollo kelebeği de endemik cinsler içinde. Kırmızı orman karıncası kolonilerini de orman ortasında büyük yuvalarda görmek mümkün. Orman ortasında irili ufaklı akarsular akıyor. Ayrıyeten biroldukça farklı çeşitten mantara rastlıyorsunuz.
.
Sizin tipiniz nasıl bir güzergâh? Kaç metrelerde nasıl bir yoldan çıkıyorsunuz?
Uludağ teleferiğinin bittiği Kurbağakaya durağından itibaren Çobankaya mevkisinde kamping alanları olduğu üzere orman ortasında de kamp yapmak mümkün. Orman ortasında kamp yapmak yaz aylarında Orman ve Ulusal Parklar’ın müsaade verdiği alanlarda ve ölçülerde olmak zorunda. Lakin şu anda orman yangınları niçiniyle, yürüyüşlere ve kamplara müsaade verilmiyor. Orman ortasında kamp yaparken yaban hayvanlarına dikkat etmek gerekiyor. Ayrıyeten ateş yakma konusunda katı bir yasak var. Tepeye giden yol ise yaklaşık bin 700 metrelerde bulunan ikinci oteller bölgesini geride bırakıp Keşiştepe istikametine hakikat devam ediyor. Keşiştepe’nin altına kadar orman yolundan devam edilebilir. Uludağ orman örtüsü 2 bin metre sonuna yaklaşıyor. Orman örtüsünün üzerinde alpin çayırlar ve çalılıklar örtü olarak bölgeyi kaplıyor. Keşiştepe’den daha sonra düz bir platoda patikalar takip edilerek doruğa ulaşılıyor.
Keşiştepe’den Uludağ tepeye gerçek yol alırken bir yanınızda Marmara Bölgesi’ni, öbür yanınızda Ege Bölgesi’ni görüyorsunuz. Oteller bölgesinden tempolu bir yürüyüş ile yaklaşık üç-dört saatte Uludağ doruğuna ulaşabilirsiniz. Uludağ bölgesi, Marmara üzerinden gelen havanın yüksek bir rakımla buluştuğu birinci coğrafya. Bu niçinle havası fazlaca değişken olabiliyor. Hem yaz hem kış ani nemli sisler, bol bol yağışlar ve şiddetli rüzgârlar bölgede yürüyüş yapan gruplar için büyük tehlike oluşturabiliyor. Bilhassa beklenmedik sis, grupları rotadan çıkıp kaybolmaya açık hâle getiriyor. Tırmanış öncesi hava durumunu takip etmek, jandarma gruplarına tırmanış planınızı haber vermek, mümkünse teknolojik yol belirleyiciler bulundurmak grupların güvenliği için kıymetli.
.
Herkes bu tipe katılabilir mi? Öncesinde nasıl bir hazırlık yapmak gerek?
Doğada yapılan her aktivite üzere tepeye tırmanmak ya da orman ortasında yürüyüşler yapmak için fizikî olarak idmanlı olmak büyük avantaj. Uludağ doruğuna tırmanmak, teknik bilgi ve marifet manasında epeyce fazla gereklilik istemeyen bir aktivite. Daha evvel tabiatta günübirlik yürüyüşler yapmış bireyler, bu aktiviteyi rahatlıkla gerçekleştirebilir. yine etmekte yarar var; değişken hava şartları Uludağ’ı tehlikeli hâle getiriyor. Tabiat şartları ile başa çıkabilme, ahenk sağlayabilme, istikamet tayin edebilme üzere deneyimler istiyor.
Turlar kaç gün sürüyor? Yemek ve konaklama üzere muhtaçlıklar nasıl gideriliyor?
Oteller bölgesinden Uludağ doruğuna gitmek, günübirlik aktivite olarak yapılabilir. Bunun yanı sıra buraya kadar gelmişken ormanda yürüyüş yapıp irili ufaklı şelaleleri görmek, Tarzan’ı ziyaret etmek, Çabankaya’da kamp yapmak, Bakacak’a gidip doruktan Bursa’yı izleyerek çay yudumlamak keyifli aktiviteler olacaktır. Buraya kadar gelmişken yazın ortasında bile çok serin dağ havasından yararlanıp ekstradan birkaç gün daha geçirmek isteyeceksiniz. Yazın kampınızda kendiniz yapıp tüketmek haricinde yemek için hayli fazla bir alternatif içermiyor.
.
Biraz bahsettiniz ancak bu işin diğer tehlikeleri nelerdir? Nasıl tedbirler alıyorsunuz?
Doğa yürüyüşü ve dağ tırmanışları, kentten uzakta yapılan aktiviteler… ötürüsıyla her manada kendi kendinize yetmeniz gerekiyor. Bu yeterlilik, başınıza beklenmedik bir durum geldiğinde de geçerli. Bizler, tabiatta grup olarak hareket ediyoruz. İş gücü ve yardımlaşma manasında epeyce tesirli oluyor. Grubumuza liderlik eden bireyler, tabiat aktiviteleri konusunda deneyimli, temel birinci yardım bilgisine sahip ve bölgeye hâkim. Aktivite ayrıntılarını jandarma ve arama kurtarma yetkilileri ile paylaşıyorlar. Yanlarında temel bir tabiatta birinci yardım seti bulunduruyorlar. bu biçimdece rastgele bir kaza ya da kurtarma durumunda takım olarak üzerine düşen ne var ise yapmaya hazır hâle geliyor.
Sizce Uludağ kışın mı daha hoş, yazın mı?
Uludağ, hem yaz birebir vakitte kış farklı seçenekler sunuyor. Kışın değerli bir kayak merkezi olmasının yanı sıra Keşiştepe’de kar ve buz tırmanma imkanı bölgeyi kış dağcılığı ismine alımlı hâle getiriyor. Kışın Keşiştepe’ye ulaşmak, gorece zahmetsiz ve her düzeyden kış dağcılığı yapmak için uygun. Ayrıyeten Uludağ tepesine kışın tırmanmak da bir seçenek… Yaz devrinde burada vakit geçirmek çölde vaha bulmuş üzere oluyor.
Ayrıca yaz aylarında ise Uludağ, ağır bir Arap turist akınına uğruyor. Bu talep Uludağ’daki yapılaşma ve çöp sorunu en başta olmak üzere birtakım berbat sonuçları birlikteinde getirmiş. Ayrıyeten yaz aylarında orman ortasında denetimsiz ateş yakılma tehlikesi de var. her neyse ki orman yetkilileri ve jandarma taviz vermeden elinden geleni yapıyor. Ben Uludağ’da kışın tırmanmayı, yazın ise burada kamplarda vakit geçirmeyi seviyorum.
.
Görkemli Uludağ’da çekilmiş onlarca sinema var… Kimisi bu biçimde keyifli sonlu, kimisi de çok acıklı… Fakat değişmeyen tek şey, Uludağ’ın karlı günlerinde bu sinemaların çekilmiş olması… aslına bakarsan “Uludağ” denildiğinde akla yalnızca beyaz hâli gelir. Karlar kalktığında ortaya çıkan görünümden ise pek kimse haberdar değildir. Kış üzere olmasa da yaz günlerinde de aslında Uludağ, birfazlaca konuğunu ağırlıyor. Yürüyüşçüler, kampçılar ve motosikletçiler genelde bu konukların başını çekiyor. Orman yangınları niçiniyle birfazlaca kısmına giriş yasak olsa da eylül ayında tahminen ziyaret etmek istersiniz diye bu yazımızda rotamızı Uludağ’a çevirdik ve soluğu rehberimiz Oral Uğur’un yanında aldık.
Oral Uğur
Sizi tanıyabilir miyiz?
Üniversite ömrümde tanıştığım Hacettepe Dağcılık Topluluğu ile dağcılık ve tırmanışa başladım. Yaklaşık on sekiz yıldır da dağlardan ve tırmanıştan kopmadım. O denli ki ömrümü kazanma biçimim dağlarda rehberlik ve eğitmenlik yapmak üzerine kuruldu. Küçük kümelere kaya ve buz tırmanışları, yüksek dağların doruklarına tırmanışlar üzere aktivitelerde rehberlik ve eğitmenlik yapmanın yanı sıra yaz aylarında gençlik ve tabiat kamplarında tabiat macera etkinliklerinde vazifeler alıyorum. Bu dönem da yüklü olarak Uludağ’da rehberlik ve aktiviteler yapıyorum.
Peki, evvela Uludağ’ın nasıl bir dağ olduğunu ve özelliklerini anlatabilir misiniz?
Uludağ, Marmara bölgesinin en yüksek doruğu; 2.543 metre yüksekliğinde… Bursa’dan ve oteller bölgesinden görünen tepe olan Keşiştepe ise 2.486 metre. bununla birlikte burası büyük bir ulusal park… Uludağ doruğu ulusal parkın hudutları içerisinde fazlaca küçük bir alan kaplıyor. Buranın eskiye dayanan bir tarihi var. Milattan evvel “Olympos” ismi ile anılırken Roma periyodunda keşişlere mesken sahipliği yapmış.
Uludağ’ın etekleri, Türkiye’deki kıymetli kış sporları merkezi pozisyonunda… Burada biroldukça otel mevcut ve iki ana bölge hâlinde konumlanmış durumda. Otellerin birkaçı hariç neredeyse tamamı yalnızca kış döneminde hizmet veriyor. Uludağ’a ulaşım iki türlü yapılıyor. Birincisi karayoluyla, oburu ise kentin ortasından yükselen ve yılın her mevsimi çalışan bir teleferik aracılığıyla. Otellerin pistlere olan aralığı ve çeşitliliği, Uludağ’ın İstanbul’a yakınlığı ile birleşince tüm kış döneminde faal bir kalabalık yaratıyor burada.
Uludağ’da öteki hiç bir yerde olmayan bir şeyler var mı? Uludağ’ı öteki dağlardan farklı kılan özellikler neler?
Ülkemizin en değerli tungsten (volfram) madeni yatakları burada bulunuyor. Türkiye’de birinci buzul dönemine ilişkin izlere Uludağ’da rastlanmış. Bu izlerin en bariz ve tanınan olanları ise Karagöl, Kilimligöl, Aynalıgöl ve Buzulgöl… Tepe kütlesinin çabucak altında bulunan bu bölgeye “Göller Bölgesi” deniyor. Yaz aylarında çok tanınan… Yürüyüş yaparak gölleri görmeye yahut kamp yapmaya epeyce sayıda insan geliyor.
Bölgede kestane, meşe, karaçam, ladin, kayın üzere ağaçların yanı sıra ardıç çalılıkları ve endemik bir çeşit olan Uludağ köknarı değerli bir ormanlık alanı kaplıyor. Orman ekosistemi de fazlaca çeşitli ve canlı… Ayı, kurt, tilki, tavşan, yaban domuzu, sincap, akbaba, kartal, baykuş, ağaçkakan, dağ bülbülü ve daha biroldukca yaban hayvan mevcut. Kuşlardan sakallı akbaba ve Türkiye’deki en büyük kelebek olan Apollo kelebeği de endemik cinsler içinde. Kırmızı orman karıncası kolonilerini de orman ortasında büyük yuvalarda görmek mümkün. Orman ortasında irili ufaklı akarsular akıyor. Ayrıyeten biroldukça farklı çeşitten mantara rastlıyorsunuz.
.
Sizin tipiniz nasıl bir güzergâh? Kaç metrelerde nasıl bir yoldan çıkıyorsunuz?
Uludağ teleferiğinin bittiği Kurbağakaya durağından itibaren Çobankaya mevkisinde kamping alanları olduğu üzere orman ortasında de kamp yapmak mümkün. Orman ortasında kamp yapmak yaz aylarında Orman ve Ulusal Parklar’ın müsaade verdiği alanlarda ve ölçülerde olmak zorunda. Lakin şu anda orman yangınları niçiniyle, yürüyüşlere ve kamplara müsaade verilmiyor. Orman ortasında kamp yaparken yaban hayvanlarına dikkat etmek gerekiyor. Ayrıyeten ateş yakma konusunda katı bir yasak var. Tepeye giden yol ise yaklaşık bin 700 metrelerde bulunan ikinci oteller bölgesini geride bırakıp Keşiştepe istikametine hakikat devam ediyor. Keşiştepe’nin altına kadar orman yolundan devam edilebilir. Uludağ orman örtüsü 2 bin metre sonuna yaklaşıyor. Orman örtüsünün üzerinde alpin çayırlar ve çalılıklar örtü olarak bölgeyi kaplıyor. Keşiştepe’den daha sonra düz bir platoda patikalar takip edilerek doruğa ulaşılıyor.
Keşiştepe’den Uludağ tepeye gerçek yol alırken bir yanınızda Marmara Bölgesi’ni, öbür yanınızda Ege Bölgesi’ni görüyorsunuz. Oteller bölgesinden tempolu bir yürüyüş ile yaklaşık üç-dört saatte Uludağ doruğuna ulaşabilirsiniz. Uludağ bölgesi, Marmara üzerinden gelen havanın yüksek bir rakımla buluştuğu birinci coğrafya. Bu niçinle havası fazlaca değişken olabiliyor. Hem yaz hem kış ani nemli sisler, bol bol yağışlar ve şiddetli rüzgârlar bölgede yürüyüş yapan gruplar için büyük tehlike oluşturabiliyor. Bilhassa beklenmedik sis, grupları rotadan çıkıp kaybolmaya açık hâle getiriyor. Tırmanış öncesi hava durumunu takip etmek, jandarma gruplarına tırmanış planınızı haber vermek, mümkünse teknolojik yol belirleyiciler bulundurmak grupların güvenliği için kıymetli.
.
Herkes bu tipe katılabilir mi? Öncesinde nasıl bir hazırlık yapmak gerek?
Doğada yapılan her aktivite üzere tepeye tırmanmak ya da orman ortasında yürüyüşler yapmak için fizikî olarak idmanlı olmak büyük avantaj. Uludağ doruğuna tırmanmak, teknik bilgi ve marifet manasında epeyce fazla gereklilik istemeyen bir aktivite. Daha evvel tabiatta günübirlik yürüyüşler yapmış bireyler, bu aktiviteyi rahatlıkla gerçekleştirebilir. yine etmekte yarar var; değişken hava şartları Uludağ’ı tehlikeli hâle getiriyor. Tabiat şartları ile başa çıkabilme, ahenk sağlayabilme, istikamet tayin edebilme üzere deneyimler istiyor.
Turlar kaç gün sürüyor? Yemek ve konaklama üzere muhtaçlıklar nasıl gideriliyor?
Oteller bölgesinden Uludağ doruğuna gitmek, günübirlik aktivite olarak yapılabilir. Bunun yanı sıra buraya kadar gelmişken ormanda yürüyüş yapıp irili ufaklı şelaleleri görmek, Tarzan’ı ziyaret etmek, Çabankaya’da kamp yapmak, Bakacak’a gidip doruktan Bursa’yı izleyerek çay yudumlamak keyifli aktiviteler olacaktır. Buraya kadar gelmişken yazın ortasında bile çok serin dağ havasından yararlanıp ekstradan birkaç gün daha geçirmek isteyeceksiniz. Yazın kampınızda kendiniz yapıp tüketmek haricinde yemek için hayli fazla bir alternatif içermiyor.
.
Biraz bahsettiniz ancak bu işin diğer tehlikeleri nelerdir? Nasıl tedbirler alıyorsunuz?
Doğa yürüyüşü ve dağ tırmanışları, kentten uzakta yapılan aktiviteler… ötürüsıyla her manada kendi kendinize yetmeniz gerekiyor. Bu yeterlilik, başınıza beklenmedik bir durum geldiğinde de geçerli. Bizler, tabiatta grup olarak hareket ediyoruz. İş gücü ve yardımlaşma manasında epeyce tesirli oluyor. Grubumuza liderlik eden bireyler, tabiat aktiviteleri konusunda deneyimli, temel birinci yardım bilgisine sahip ve bölgeye hâkim. Aktivite ayrıntılarını jandarma ve arama kurtarma yetkilileri ile paylaşıyorlar. Yanlarında temel bir tabiatta birinci yardım seti bulunduruyorlar. bu biçimdece rastgele bir kaza ya da kurtarma durumunda takım olarak üzerine düşen ne var ise yapmaya hazır hâle geliyor.
Sizce Uludağ kışın mı daha hoş, yazın mı?
Uludağ, hem yaz birebir vakitte kış farklı seçenekler sunuyor. Kışın değerli bir kayak merkezi olmasının yanı sıra Keşiştepe’de kar ve buz tırmanma imkanı bölgeyi kış dağcılığı ismine alımlı hâle getiriyor. Kışın Keşiştepe’ye ulaşmak, gorece zahmetsiz ve her düzeyden kış dağcılığı yapmak için uygun. Ayrıyeten Uludağ tepesine kışın tırmanmak da bir seçenek… Yaz devrinde burada vakit geçirmek çölde vaha bulmuş üzere oluyor.
Ayrıca yaz aylarında ise Uludağ, ağır bir Arap turist akınına uğruyor. Bu talep Uludağ’daki yapılaşma ve çöp sorunu en başta olmak üzere birtakım berbat sonuçları birlikteinde getirmiş. Ayrıyeten yaz aylarında orman ortasında denetimsiz ateş yakılma tehlikesi de var. her neyse ki orman yetkilileri ve jandarma taviz vermeden elinden geleni yapıyor. Ben Uludağ’da kışın tırmanmayı, yazın ise burada kamplarda vakit geçirmeyi seviyorum.
.