Muhabir
New member
Fransa’daki cumhurbaşkanlığı seçimleri dünyadaki bir fazlaca başşehir üzere Ankara’da da yakından takip edildi. Emmanuel Macron‘un çok sağcı aday Marine Le Pen‘i yenerek seçimleri kazanması, son periyotta Paris’le daha istikrarlı bir işbirliği ve diyalog ortamı bulan Ankara’da bu sürecin devamı açısından olumlu bir gelişme olarak görüldü. Ankara, Macron’un artık Türkiye’yi daha uygun anlayan bir başkan olduğu ve ikinci periyodunun ilgilere olumlu tesiri olacağı görüşünde.
Avrupa Birliği’nin (AB) Almanya ile bir arada en kıymetli ülkesi pozisyonundaki Fransa’da liberal siyasetlere ve AB’ye bağlılığı ile bilinen Emmanuel Macron’un 5 yıl daha vazife yapacak olması memleketler arası toplumun büyük çoğunluğu tarafınca olumlu bir gelişme olarak görüldü. Bu değerlendirmenin değerli bir ögesi da Fransa üzere kıymetli bir gücün çok sağcı bir iktidar tarafınca yönetilmeyecek olması.
Bu genel değerlendirmeler Ankara’nın da görüşünü yansıtıyor. Bunun da ötesinde Ankara, gelecek devrin Türkiye-Fransa bağlantılarına daha da olumlu yansıyacağı değerlendirmesi ve beklentisinde.
ANLAŞMAZLIKLAR VAR FAKAT DURUM DEĞİŞİYOR
Seçim neticeleriyla ilgili birinci ve kapsamlı değerlendirmeyi TRT‘ye yapan Türkiye’nin Paris Büyükelçisi Ali Onaner, iki ülke içinde son senelerda gerginlik ve tartışma yaşandığını lakin son bir yılda tarafların eforları kararı bu problemlerin geride bırakılması konusunda değerli bir ilerleme sağlandığını anımsattı.
Büyükelçi Onaner, “Bir sene öncesine kıyasla Türkiye-Fransa içinde karşılıklı anlaşamama meselesini büyük ölçüde aştık. Artı Macron, Türkiye ile işbirliğinin ne kadar değerli ve faydalı olduğunu, Türkiye’nin Avrupa ve NATO için ne kadar vazgeçilmez bir müttefik olduğunu bugün daha âlâ görüyor” kelamlarıyla gelinen noktanın Ankara açısından ehemmiyetini ortaya koyuyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un 24 Mart’ta Brüksel‘de düzenlenen NATO Zirvesi sırasında baş başa görüştüklerini anımsatan Onaner, iki başkanın biroldukca kıymetli konuyu “iki yakın müttefik” olarak ele aldıklarını ve birlikte atılacak adımları konuştuklarını kaydetti.
Büyükelçi bundan daha sonraki süreci anlatırken de “2. periyot için seçilen Macron Türkiye’yi daha düzgün anlıyor. Bizim de uğraşlarımızın kararında, Türkiye’ye karşı olumsuz yaklaşımlarını gidermiş bir cumhurbaşkanı… bir daha seçilen Cumhurbaşkanı Macron ile iki müttefik olarak bağlarımızı daha da üst düzeye taşımak için çalışmaya devam edeceğiz” değerlendirmesini yaptı.
SON BİR SENEDE YAKALANAN İVME
2017’de bakılırsave gelen Macron’un birinci senelerında, Ankara-Paris ortası münasebetlerde epeyce olumsuz bir tablo görünüyordu. Türkiye’nin 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü daha sonrası tüm Batı ülkeleriyle alakalarının bozulması, AB ile müzakere sürecinin fiilen sonlanması, insan hakları ve demokratik kriterlerde yaşanan büyük gerileme üzere ögeler Fransa ile de münasebetlere yansıyan aksilikler içindeydı.
2019’da Türkiye’nin Suriye’de Barış Pınarı Harekatı’nı başlatması, 2020’de Doğu Akdeniz’de ve Libya yaşanan tansiyonlar ve Fransa’nın bu süreçlerde Türkiye’nin karşısında konum alması tarafları içindeki alakaları daha da olumsuzlaştırdı. Ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “acemi siyasetçi” olarak tanımladığı Macron’a basın aracılığıyla sert tenkitlerde bulunması, Fransa Cumhurbaşkanı’nın da bunlara birebir tonda cevap vermesi diplomatik kutuplaşmayı artıran bir öbür öge olmuştu.
Büyükelçi Onaner’in altını çizdiği üzere, Ankara-Paris münasebetlerinde olağanlaşma 2021’in başlarından itibaren gözlenen bir müddetç oldu. Burada en kıymetli gelişmelerden biri Türkiye ve AB’nin Doğu Akdeniz tansiyonun geride bırakma konusunda uzlaşmaları ve Joe Biden‘ın Kasım 2020’de ABD Lideri seçilmesinin akabinde Ankara’nın hem Batı tıpkı vakitte Orta Doğu ülkeleriyle münasebetlerinde olağanlaşma sürecini başlatması oldu.
Bu adımları en üst seviyeye taşıyan gelişme ise Rusya‘nın 24 Şubat’ta başlatmış olduğu Ukrayna işgali oldu.
ANKARA-PARİS BİRLİKTE ÇALIŞIYOR
Büyükelçi Onaner, tıpkı röportajında Rusya’nın atağıyla başlayan sürecin Fransa ile alakalara tesirini anlatırken “Ukrayna savaşı Fransa ve Türkiye’yi birlikte çalışmaya teşvik etti. İki müttefik olarak birlikte adım atacak ve evvelarin örtüştüğü bir mevzu olarak öne çıktı” değerlendirmesini yaptı.
İki başkanın Brüksel buluşmasında “Türkiye ve Fransa olarak bir arada neler yapılabilir?” sorusuna cevap aradıklarını, mesela Ukrayna’nın güneydoğusundaki liman kenti Mariupol’den insani tahliyeler konusunun gündeme geldiğini anımsatan Onaner, Erdoğan ve Macron’un Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski‘nin yanı sıra Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile de görüşebilen seçkin başkanlar olduğunu kaydetti.
Onaner, tarafların savaşın bitirilmesi için çalışmalar hakkında birbirlerine bilgi vermeyi sürdürdüklerini kaydederken, “Görüldüğü üzere Ukrayna savaşı iki müttefiğin bir arada çalışma gereksinimini artıran ve bunu kamuoyuna gösteren bir gelişme oldu” değerlendirmesini yaptı.
Ukrayna savaşı ile birlikte NATO’nun ön plana çıkmış olması ve Türkiye’nin ittifak ile birlikte hareket ediyor olması Paris açısından da epeyce kıymetli bir durum olarak görülüyor.
Savunma sanayi ve bölgesel konularda artan diyalog
Son periyotta ivmelenen olağanlaşmaya paralel olarak iki ülke içindeki diyaloğun ve temasların arttığı gözlemleniyor. Burada en kıymetli somut süreçlerden bir tanesi ise Türkiye’nin Fransız-İtalyan konsorsiyumu EuroSam ile bir daha SAMP/T hava savunma sistemlerinin üretimi konusunda masaya oturacağının açıklaması oldu.
Erdoğan, 24 Mart’ta Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile yaptığı görüşmelerin akabinde üçlü diyalog platformunun bir daha işletileceğini açıklamış, Savunma Bakanı Hulusi Akar da Fransa seçimlerinin akabinde bu buluşmanın koordine edileceğini söylemişti.
NATO sistemleri ile entegre edilebilen SAMP/T hava savunma sistemleri için yapılan çalışmalar, Türkiye’nin Barış Pınarı Operasyonu niçiniyle askıya alınmıştı. Seçim daha sonrası süreçte bu istikametteki temasların artarak devam etmesi bekleniyor.
Türkiye-Fransa içindeki diyaloğun bilhassa bölgesel konularda da arttığı görülüyor. Libya konusunda daha merkezi bir konuma geçen Türkiye ve Fransa’nın uyuşmazlık noktalarını azaltıp emsal bir noktaya geldikleri hem Ankara tıpkı vakitte Paris tarafınca sık sık lisana getiriliyor. Afrika ile ilgiler konusunda da üst seviye temaslar yapan Ankara ve Paris, birbirlerini rakip olarak görmek yerine ortak anlayış geliştirme amacını ön plana çıkarma arayışındalar.
TÜRKİYE-AB BAĞLANTILARINA ETKİSİ
Türkiye’nin Fransa ile alakalarının olağanlaşmasına paralel olarak AB ile başta tam üyelik müzakereleri, Gümrük Birliği modernizasyonu ve vize serbestisi alanlarına olumlu yansıması beklentisi de var.
Ancak Paris ile yaşanan bu olağanlaşmanın Türkiye-AB sürecine yansımasını beklemenin gerçekçi olmadığı değerlendirmesi öne çıkıyor. Türkiye’nin insan hakları ve demokrasi sicilinin yarattığı aksiliklerin yanı sıra Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan’ın bilinen terslikleri bu sürecin ilerlemesinin önündeki pürüzler olarak sıralanıyor.
Ayrıca Macron’un Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine karşı çıktığı, Türkiye ile farklı bir statüde bağlantı geliştirilmesine ait görüşünde radikal bir değişiklik olmadığı kaydediliyor.
Avrupa Birliği’nin (AB) Almanya ile bir arada en kıymetli ülkesi pozisyonundaki Fransa’da liberal siyasetlere ve AB’ye bağlılığı ile bilinen Emmanuel Macron’un 5 yıl daha vazife yapacak olması memleketler arası toplumun büyük çoğunluğu tarafınca olumlu bir gelişme olarak görüldü. Bu değerlendirmenin değerli bir ögesi da Fransa üzere kıymetli bir gücün çok sağcı bir iktidar tarafınca yönetilmeyecek olması.
Bu genel değerlendirmeler Ankara’nın da görüşünü yansıtıyor. Bunun da ötesinde Ankara, gelecek devrin Türkiye-Fransa bağlantılarına daha da olumlu yansıyacağı değerlendirmesi ve beklentisinde.
ANLAŞMAZLIKLAR VAR FAKAT DURUM DEĞİŞİYOR
Seçim neticeleriyla ilgili birinci ve kapsamlı değerlendirmeyi TRT‘ye yapan Türkiye’nin Paris Büyükelçisi Ali Onaner, iki ülke içinde son senelerda gerginlik ve tartışma yaşandığını lakin son bir yılda tarafların eforları kararı bu problemlerin geride bırakılması konusunda değerli bir ilerleme sağlandığını anımsattı.
Büyükelçi Onaner, “Bir sene öncesine kıyasla Türkiye-Fransa içinde karşılıklı anlaşamama meselesini büyük ölçüde aştık. Artı Macron, Türkiye ile işbirliğinin ne kadar değerli ve faydalı olduğunu, Türkiye’nin Avrupa ve NATO için ne kadar vazgeçilmez bir müttefik olduğunu bugün daha âlâ görüyor” kelamlarıyla gelinen noktanın Ankara açısından ehemmiyetini ortaya koyuyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un 24 Mart’ta Brüksel‘de düzenlenen NATO Zirvesi sırasında baş başa görüştüklerini anımsatan Onaner, iki başkanın biroldukca kıymetli konuyu “iki yakın müttefik” olarak ele aldıklarını ve birlikte atılacak adımları konuştuklarını kaydetti.
Büyükelçi bundan daha sonraki süreci anlatırken de “2. periyot için seçilen Macron Türkiye’yi daha düzgün anlıyor. Bizim de uğraşlarımızın kararında, Türkiye’ye karşı olumsuz yaklaşımlarını gidermiş bir cumhurbaşkanı… bir daha seçilen Cumhurbaşkanı Macron ile iki müttefik olarak bağlarımızı daha da üst düzeye taşımak için çalışmaya devam edeceğiz” değerlendirmesini yaptı.
SON BİR SENEDE YAKALANAN İVME
2017’de bakılırsave gelen Macron’un birinci senelerında, Ankara-Paris ortası münasebetlerde epeyce olumsuz bir tablo görünüyordu. Türkiye’nin 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü daha sonrası tüm Batı ülkeleriyle alakalarının bozulması, AB ile müzakere sürecinin fiilen sonlanması, insan hakları ve demokratik kriterlerde yaşanan büyük gerileme üzere ögeler Fransa ile de münasebetlere yansıyan aksilikler içindeydı.
2019’da Türkiye’nin Suriye’de Barış Pınarı Harekatı’nı başlatması, 2020’de Doğu Akdeniz’de ve Libya yaşanan tansiyonlar ve Fransa’nın bu süreçlerde Türkiye’nin karşısında konum alması tarafları içindeki alakaları daha da olumsuzlaştırdı. Ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “acemi siyasetçi” olarak tanımladığı Macron’a basın aracılığıyla sert tenkitlerde bulunması, Fransa Cumhurbaşkanı’nın da bunlara birebir tonda cevap vermesi diplomatik kutuplaşmayı artıran bir öbür öge olmuştu.
Büyükelçi Onaner’in altını çizdiği üzere, Ankara-Paris münasebetlerinde olağanlaşma 2021’in başlarından itibaren gözlenen bir müddetç oldu. Burada en kıymetli gelişmelerden biri Türkiye ve AB’nin Doğu Akdeniz tansiyonun geride bırakma konusunda uzlaşmaları ve Joe Biden‘ın Kasım 2020’de ABD Lideri seçilmesinin akabinde Ankara’nın hem Batı tıpkı vakitte Orta Doğu ülkeleriyle münasebetlerinde olağanlaşma sürecini başlatması oldu.
Bu adımları en üst seviyeye taşıyan gelişme ise Rusya‘nın 24 Şubat’ta başlatmış olduğu Ukrayna işgali oldu.
ANKARA-PARİS BİRLİKTE ÇALIŞIYOR
Büyükelçi Onaner, tıpkı röportajında Rusya’nın atağıyla başlayan sürecin Fransa ile alakalara tesirini anlatırken “Ukrayna savaşı Fransa ve Türkiye’yi birlikte çalışmaya teşvik etti. İki müttefik olarak birlikte adım atacak ve evvelarin örtüştüğü bir mevzu olarak öne çıktı” değerlendirmesini yaptı.
İki başkanın Brüksel buluşmasında “Türkiye ve Fransa olarak bir arada neler yapılabilir?” sorusuna cevap aradıklarını, mesela Ukrayna’nın güneydoğusundaki liman kenti Mariupol’den insani tahliyeler konusunun gündeme geldiğini anımsatan Onaner, Erdoğan ve Macron’un Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski‘nin yanı sıra Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile de görüşebilen seçkin başkanlar olduğunu kaydetti.
Onaner, tarafların savaşın bitirilmesi için çalışmalar hakkında birbirlerine bilgi vermeyi sürdürdüklerini kaydederken, “Görüldüğü üzere Ukrayna savaşı iki müttefiğin bir arada çalışma gereksinimini artıran ve bunu kamuoyuna gösteren bir gelişme oldu” değerlendirmesini yaptı.
Ukrayna savaşı ile birlikte NATO’nun ön plana çıkmış olması ve Türkiye’nin ittifak ile birlikte hareket ediyor olması Paris açısından da epeyce kıymetli bir durum olarak görülüyor.
Savunma sanayi ve bölgesel konularda artan diyalog
Son periyotta ivmelenen olağanlaşmaya paralel olarak iki ülke içindeki diyaloğun ve temasların arttığı gözlemleniyor. Burada en kıymetli somut süreçlerden bir tanesi ise Türkiye’nin Fransız-İtalyan konsorsiyumu EuroSam ile bir daha SAMP/T hava savunma sistemlerinin üretimi konusunda masaya oturacağının açıklaması oldu.
Erdoğan, 24 Mart’ta Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile yaptığı görüşmelerin akabinde üçlü diyalog platformunun bir daha işletileceğini açıklamış, Savunma Bakanı Hulusi Akar da Fransa seçimlerinin akabinde bu buluşmanın koordine edileceğini söylemişti.
NATO sistemleri ile entegre edilebilen SAMP/T hava savunma sistemleri için yapılan çalışmalar, Türkiye’nin Barış Pınarı Operasyonu niçiniyle askıya alınmıştı. Seçim daha sonrası süreçte bu istikametteki temasların artarak devam etmesi bekleniyor.
Türkiye-Fransa içindeki diyaloğun bilhassa bölgesel konularda da arttığı görülüyor. Libya konusunda daha merkezi bir konuma geçen Türkiye ve Fransa’nın uyuşmazlık noktalarını azaltıp emsal bir noktaya geldikleri hem Ankara tıpkı vakitte Paris tarafınca sık sık lisana getiriliyor. Afrika ile ilgiler konusunda da üst seviye temaslar yapan Ankara ve Paris, birbirlerini rakip olarak görmek yerine ortak anlayış geliştirme amacını ön plana çıkarma arayışındalar.
TÜRKİYE-AB BAĞLANTILARINA ETKİSİ
Türkiye’nin Fransa ile alakalarının olağanlaşmasına paralel olarak AB ile başta tam üyelik müzakereleri, Gümrük Birliği modernizasyonu ve vize serbestisi alanlarına olumlu yansıması beklentisi de var.
Ancak Paris ile yaşanan bu olağanlaşmanın Türkiye-AB sürecine yansımasını beklemenin gerçekçi olmadığı değerlendirmesi öne çıkıyor. Türkiye’nin insan hakları ve demokrasi sicilinin yarattığı aksiliklerin yanı sıra Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan’ın bilinen terslikleri bu sürecin ilerlemesinin önündeki pürüzler olarak sıralanıyor.
Ayrıca Macron’un Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine karşı çıktığı, Türkiye ile farklı bir statüde bağlantı geliştirilmesine ait görüşünde radikal bir değişiklik olmadığı kaydediliyor.