Savaşın kazananı silah sanayisi

Muhabir

New member
Bir savaş yahut iç savaşın iktisat üstündeki tesiri nelerdir? Bu sorunun karşılığı aslında epeyce sıradan: Çatışmalar üretime, nakliye zincirlerine, tarım mamüllerine, yapılara ve insanlara ziyan veriyorlar.

Madalyonun bir de öteki yüzü var. Savaşta silah gerekli olduğu için savaşlardan en çok kâr eden silah sanayisi. Ve kimi durumlarda ise çatışmaya giren ülkeler savaş daha sonrasında adeta küllerinden bir daha doğarlar. Pekala fakat hangi tesir daha ağır basıyor? Ve bu çeşit çatışmaların global manadaki sonuçları neler?

Mevzu Berlin Memleketler arası Güvenlik ve Gelişim Merkezi’nden (ISDC) Tilman Brück tarafınca incelendi. Araştırma çerçevesinde 190 ülkenin son 50 yıldaki savaşları ve ekonomik gelişmeleri değerlendirildi. Çalışmada ayrıyeten iç savaşlar, ülke ortasındaki savaşlar ve ülke haricindeki savaşlar olmak üzere farklı değerlendirmeler yapıldı. Sonuca nazaran savaşın olumsuz sonuçları yalnızca o ülkede tesirli olmakla kalmıyor. Bölgesel çatışmalar yüzünden global iktisat de zayıflayabiliyor.

Araştırmacılara bakılırsa, 1970 yılından bu yana dünyada hiç bir savaş yaşanmasaydı, 2014 yılında global gayri safi yurtiçi hasıla yüzde 12 daha büyük olurdu. Öteki global yüklerle karşılaştırıldığında, iç savaşlar ve savaşlar, global iktisada, mesela uygarlık hastalıkları, sıtma yahut alkol tüketimi ve bunların neticelerindan daha değerliye mal oluyor.

‘BARIŞ SAĞLANMALI’

Savaşın bedeli de eşit dağılım göstermiyor. Asya, çatışmaların ekonomik neticelerindan en çok ziyan görürken, Avrupa, Kuzey Amerika ve Okyanusya’nın varlıklı bölgeleri savaşlardan kar edenler oluyor. Kuzey Amerika mesela 1970 yılından bu yana dünyada savaş olmasaydı, iktisatta 0,9 milyar dolarlık bir kayıp yaşayacaktı.

Özetle hudut ötesi savaş ne kadar ağırsa, bu cins ülkeler o kadar fazlaca kar sağlıyorlar. Bilgiler öte yandan iç savaşların en ağır sonuçları birlikteinde getirdiğini gösteriyor. Dış aktörler bile global ölçekte ekonomik kayıpları telafi edecek kadar fayda sağlayamıyorlar. Görüşe bakılırsa sonuçlar yalnızca savaşın yaşandığı ülkelere değil, dünya iktisadına de ziyan veriyor. Global ekonomik çıktı biroldukça biçimde teşvik edilebilir ve bunlardan en tesirlisi barışı sağlamak diyor araştırmacılar.



The küresel economic burden of

violent conflict, Journal of Peace

Research, 11.02.2022.
 
Üst