Muhabir
New member
Getty Images
Uyku gerilemeleri gerçek değil. Gece uyanmaları olağan ve Ani Bebek Mevti Sendromu (ABÖS)’e karşı muhafaza sağlıyor. Bebekler için 12 saat uyku altın standart olmamalı. İşte bilim insanlarının bebek uykusu hakkında bilmemizi istedikleri şeyler.
Bir bebeğiniz olduktan daha sonra şimdi herkes tek bir soru sorar: Nasıl uyuyor?
Ne de olsa, birfazlaca bitkin ebeveyn, bebeklerinin gece boyunca uyuyacağı vakti dört gözle bekler.
Bilhassa Batı’da, ailelerin kutsallaştırdıkları bir hedefe ulaşmalarına yardımcı olmayı vadeden uyku koçları, kitaplar ve makaleler sanayisi ortaya çıktı. Bu emel, bütün gece beşikte tek başına uyuyan ve gün ortasında birkaç kere uzun uykuya yatan bir bebektir.
Kimi çocuk hekimleri bile, bu gayeye ulaşılmazsa çocukların büyümek ve gelişmek için muhtaçlık duydukları uykuyu alma olasılıklarının daha düşük olacağı konusunda ebeveynleri uyarıyor.
Lakin bu bağımsız, kesintisiz bebek uykusu fikri üniversal olmaktan uzak olmakla kalmaz, bununla birlikte insan bebeklerinin çeşidimizin tarihi boyunca izlediği ahenge kalıbından epeyce farklıdır.
Çok ileri gdolayılürse, ebeveynler için fazlaca fazla telaş ve gerilime niye olabilir – ve hatta bebeklerin kendileri için güvensizlik yaratabilir.
Durham Üniversitesi’nde Antropoloji Profesörü ve Durham Bebeklik ve Uyku Merkezi Müdürü Helen Ball, “21’inci yüzyıldaki ahenge biçimimiz evrimsel manada biraz garip, zira sekiz saatlik bir süre boyunca büsbütün sessizlik ve zifiri karanlık ortasında ölüymüş üzere uyanmamak için evrimleşmedik” diyor ve ekliyor:
“Ama Batı toplumlarındaki insanların alıştığı şey bu.
“Ve bu, bebeklerin neler yapabilmesi ve bebeklere nasıl davranılması gerektiği konusundaki fikrimizi etkiliyor.”
Getty Images
Gereğince uyuyor mu?
Bebeklerin gereğince uyuyup uyumadığı konusunda kaygılı olmak yeni bir durum değil. Bu mevzuda birinci “bilimsel” kılavuz olarak yayımlanan 1897 tarihindeki Londra merkezli Çağdaş Bilim Dizisine ilişkin uyku üzerine bir kitapta, bir Rus tabibin yeni doğan bebeklerin günde 22 saat uyuması tavsiyesi yer alıyor.
Takip eden yüzyıl boyunca, önerilen uyku ölçüleri azalmasına karşın önerilen ölçü bebeklerin aldığı gerçek uykudan yaklaşık 37 dakika daha fazlaydı. Bu da yıllar boyunca ebeveynleri endişelendirmeye devam etti.
Uzmanlar, uykunun bebekler ve küçük çocuklar (ve bu mevzuda yetişkinler) için fazlaca değerli olduğu konusunda hemfikir.
Uyku eksikliği, kardiyometabolik risk faktörleri, artan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riski, düşük bilişsel performans ve daha zayıf duygusal düzenleme ile düşük akademik muvaffakiyet ve hayat kalitesi ile ilişkilendiriliyor.
tıpkı vakitte, bu uzun vadeli bulguların birden fazla, bebekleri değil, okul çağındaki çocukları ilgilendiriyor.
Bunlar bununla birlikte niçinsellik değil, korelasyonları söz ediyor. Makul bir ölçüde (veya eksik) uykunun DEHB üzere muhakkak bir duruma “niçin olup olmadığını” bilmenin tek yolu, bir küme çocuğu senelerca uykudan yoksun bırakarak denetimli deneyler yapılmasını gerektiriyor. Bu da açıkça etik dışı. Bu niçinle, bağlantının karşıtını, “DEHB’li çocuklar daha az uyuyabilir” halinde söz etmenin ne kadar yanlışsız olabileceğini çözmek güç.
‘Yetişkinler uyku açısından nasıl farklıysa, bebekler de öyledir’
olağan olarak uyku ve gelişim içindeki ilginin iki taraflı olması mümkün.
Kısa periyodik rastgele yapılan denetimli deneyler, hafıza vazifesi verilen bebeklerin uykularını aldıklarında daha yeterli performans gösterdiğini buldu. hiç bir ebeveyni şaşırtmayacak bu bulgulara göre, yorgun bebekler gerilimli bir devirle baş etmede uyanık bebeklere bakılırsa daha güç vakit içinder geçiriyor.
Fakat bu, uykusu gelen bir bebeğin uyumasını engellemeye çalışmamamız manasına gelse de; her bebeğin gece 12 saat kesintisiz uykuya ve birkaç sefer iki saatlik gündüz uykusuna yatmaya gereksinimi olduğu manasına gelmiyor.
Goldsmiths University of London’da uyku konusunda uzmanlaşmış psikoloji profesörü ve “Nodding Off: The Science of Sleep“ isimli kitabın muharriri olan Alice Gregory, “Yetişkinler uyku açısından nasıl farklılık gösteriyorsa, bebekler de öyledir” diyor.
Gregory, ABD Ulusal Uyku Vakfı’nın üç aylığa kadar olan bebeklerin 24 saatlik bir süre ortasında 14 ila 17 saat uyku almaları gerektiğini tavsiye ettiğine, fakat en az 11 yahut en çok 19 saatin uygun olabileceğini dediğine dikkat çekiyor.
tıpkı vakitte Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi dört aydan küçük bebekler için hiç bir teklifte bulunmuyor. İki kuruluş da gündüz ve gece uykularının ölçüleri için özel tekliflerde bulunmuyor.
Getty Images
Gregory, “Bu biraz farklı yönergeler, önde gelen uzmanların bile bebek uykusu konusunda tıpkı fikirde olmadığı gerçeğini vurguluyor” diyor.
Bebeklerin gerçekte nasıl uyuduklarına bakarsanız, bariz değişkenlikler vardır. Avustralya’ya ilişkin bir araştırmada, 4 ila 6 aylık 554 bebeğin olduğu bir kümenin 24 saatlik bir süre boyunca ortalama uyku ölçüsü 14 saatti. Fakat dataya daha yakından baktığınızda en çok uyuyan bebekler ile en az uyuyanlar içinde sekiz saatten çok fark olduğu ortaya çıkıyor.
SAATLERİ TAKİP ETMEK İŞE FAYDA MI?
Gün boyunca uyku (ve beslenme) saatlerini planlayan evvelinde ayarlanmış bir rutini izlemeye ne dersiniz? Ya da sayısız bebek uyku kitabı ve eğitmeni tarafınca altın standart olarak kabul edilen 7’den 7’ye (bebeğin akşam 7’den sabah 7’ye kadar uyuduğu) olarak bilinen gece programına?
Birinci günlerde, bu cins tertipli bir programı takip etmek bilhassa sıkıntı olabilir. Bunun sebebi, yetişkinlere gecenin uyumak için olduğunu söyleyen melatonin salınması ve beden ısısı ritmi üzere fizyolojik fonksiyonların, sağlıklı, vaktinde doğan bebeklerde en az 8 ila 11 haftalık olana kadar ortaya çıkmaya başlamamasıdır.
Yeni doğan bebekleri gündüzleri ışığa ve geceleri karanlığa maruz bırakmak bu sistemlerin çalışmasına yardımcı olabilir. (Ve kimi uyku koçlarının tezlerine karşın, bebekler gün boyunca melatonin üretmezler bu niçinle melatonin üretimi emeliyle zifirita gündüz uykularına gerek yoktur.)
Gregory, “Uyku düzenlemesinin ana teorisi, uyku ve uyanmayı denetim eden iki süreç olduğunu öne sürüyor” diyor:
Birincisi homeostatik süreç (ne kadar uzun müddet uyanık kalırsak o kadar epeyce uykumuzun geleceği fikri) ve ikincisi sirkadiyen süreç (günün ve gecenin muhakkak vakit içinderda daha uykulu yahut uyanık olmamızı sağlayan saat gibisi bir müddetç).
Gregory şu biçimde devam ediyor:
“Bebeklerde her iki süreç de az gelişmiştir ve bu, bebeklerle yetişkinlerin uyku farklılıklarını açıklamaya yardımcı olur.”
Getty Images
Erken uyku saati: Mit mi gerçek mi?
Global bir bağlamda, bebekler için akşam 7’deki uyku vakti çok keyfi görünebilir. bir epeyce kültürde bebekler ve çocuklar daha geç uyurlar – Orta Doğu’da 22.45, Asya’da 21.45 ve İtalya’da 22.45 – ve daha geç uyanırlar.
Bir dizi çalışma, daha erken yatma saatini daha yeterli akademik performans ve daha düşük obezite riski üzere sonuçlarla ilişkilendiriyor. Lakin bu araştırmalar, bebekleri değil, okul öncesi ve daha büyük çocukları kapsıyor. Ayrıyeten, tabiatı gereği, burada fark yaratanın uyku vakti olup olmadığı da belgisiz.
Çocuklar için okul ve başka rutinler günün erken saatlerinde başlama eğiliminde olduğundan, mesela, erken yatan çocuklar genel olarak daha fazla ahenge eğiliminde ve çocuklarını erken yatıran aileler, sağlıklı alışkanlıklara öteki formlarda öncelik verebilir. Bu başka faktörleri çözmek sıradan değil.
Kimi aileler için 7’den 7’ye sistemi harika bir biçimde çalışır. Lakin başkaları için, çocuğunu zorlamaya çalışmak öbür uyku problemlerine niye olabilir.
Bu hususta bir araştırma, “Verilerimiz, küçük çocukların biyolojik olarak uygun olmayan bir vakitte yatırıldıkları vakit, kendilerini yatağa hazır hissetmeyeceklerini ve direneceklerini (örn. öfke nöbeti) gösteriyor” diyor.
Bebeğinizin her gece tam 12 saatlik uykuya muhtaçlığı olmadığı ortaya çıkarsa, onu akşam 7’de uyutmak istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Örneğin bir bebeğin gece boyunca uzun müddet uyanık kaldığı “bölünmüş geceler” yaşanması ya da güne epey erken bir başlaması üzere.
Uykuya daha esnek bir yaklaşım, makul bir programa göre beslenmek yerine bebeğin açlık ipuçlarına cevap vermek manasına gelen hassas beslenmeyi de kolaylaştırabilir.
ESNEK VE HASSAS YAKLAŞIM
“Bebek liderliğinde” yahut “talep üzerine” besleme olarak da bilinen hassas beslenme, Birleşik Krallık Ulusal Sıhhat Servisi (NHS), Unicef, Birleşik Krallık ebeveynlik yardım kuruluşu NCT ve Amerikan Pediatri Akademisi üzere dernekler tarafınca tavsiye ediliyor. Bunda emzirme ya da biberonla besleme içinde bir ayrım yapılmıyor.
Araştırmalar, bebek liderliğindeki bir yaklaşımın katı, ebeveyn tarafınca dayatılan bir program yahut rutine göre birtakım avantajlara sahip olduğunu gösteriyor.
Araştırmalar, ebeveynler bebeklerinin beslenmesini ne kadar fazlaca denetim ederse, çocuğun fazlaca fazla ya da fazlaca az kilo alma mümkünlüğünün o kadar yüksek olduğunu buldu.
Bu bununla birlikte emzirmeyi de etkileyebilir: Bebeği hassas bir biçimde beslemek, süt tedariğini istikrarlı hale getirmek için de değerli. Besleme saatlerini planlamanın emzirmeyi daha erken bırakmakla irtibatlı olduğu da bulundu. Katı uyku ve beslenme rutinlerini teşvik eden kitapları okuyan annelerin bebeklerini emzirme mümkünlüğü daha düşüktü.
Bunun sebebiyle ilgili, Birleşik Krallık’taki Swansea Üniversitesi’nde Halk Sıhhati Profesörü ve Emzirme, Bebek Besleme ve Çeviri Merkezi Yöneticisi olan Amy Brown, “Emzirme rutinini bırakmak isteyen anneler olabilir ya da rutin süt üretimini azaltıyor olabilir” diyor ve ekliyor: “Her ikisi de, mümkün.”
Bebeğin gereksinimlerini gözlemlemek ve takip etmek, ebeveynlerin ruh sıhhatine da yarar sağlayabilir. Ebeveyn liderliğindeki rutinler, anneler içinde bildirilen daha yüksek telaş seviyeleriyle ilişkili.
Brown tarafınca ortaklaşa yazılan bir öbür araştırma, katı rutinleri teşvik eden bebek kitapları kullanan annelerin, kendilerini depresif, gerilimli ve ebeveynlik marifetlerine daha az güvenir hissettiklerini söyleme olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldu.
Nihayetinde, uyku araştırmacıları, bunun o kadar karmaşık olması gerekmediğini söylüyor. Rastgele bir bebek için neyin optimal olduğunu bilmek için – ister 7’den 7’ye organize edilmiş katı bir rutin olsun isterse öbür bir şey – bebeği takip etmek gerekiyor.
Hiscock, “Ebeveynlere her vakit şunu söylerim, şayet bebeğiniz gün ortasında genel olarak memnunsa, muhtemelen yeterlidirler. Şayet huysuzlarsa, sinirlidirler, tahminen de uykularındandır” diyor.
GECE BOYUNCA UYUMAK: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Muhakkak saatlerde belli sayıda uyku kâfi değilse, birfazlaca ebeveyne öteki bir gaye gösterilir: Bebeklerinin uykusunun “birleştirilmesi”.
Uyku koçları ve kitapları ekseriyetle bu derin ve kesintisiz uykunun bebeğin gelişimi için daha uygun olduğunu söyler. (Gece uyanmamak elbette ebeveynler için daha az rahatsız edicidir). Lakin rastgele bir uyarılma olmadan 12 saat uyku optimal bir maksat olsa bile, biyolojik olarak güçlü bir amaçtır ve başarılı olursa bebekleri riske atabilir.
Tüm beşerler uyku döngüleri içinde uyanır. Yetişkinler olarak, temel gereksinimlerimizi karşıladıysak ve rahatladıysak uykumuz biraz açıldıktan daha sonra çabucak uykuya dönüyoruz. Bu yüzden çoğumuz sabahları bu uyarılmaları hatırlamıyoruz.
Lakin yetişkin uyku döngüleri 90 dakika kadar olma eğiliminde. Bir bebeğinki ise bunun yarısı kadar olabilir. Ve yetişkinlerin tersine, bebekler kendi gereksinimlerini karşılayamazlar, bu niçinle çoklukla daha tam olarak uyanırlar.
En bariz örnek beslenme içindir. Öbür primatlarla karşılaştırıldığında, insanların, muhtemelen iki ayak üzerinde yürürken istikrarımızı sağlamamıza yardımcı olduğu için, beyinleri nispeten büyük fakat doğum kanalları daha dar.
Getty Images
Bunun bir kararı olarak bebekler nörolojik olarak öbür memelilerden hayli daha olgunlaşmamış olarak doğar -yeni doğmuş bir bebeğin beyin hacmi bir yetişkininkinin üçte biri kadardır.
Bu, insan yenidoğanlarının doğumdan daha sonra süratle gelişmek için epey fazla güce gereksinim duyduğu manasına gelir. Ayrıyeten nispeten çaresizdirler ve bakıcılarıyla daima yakın olmaları gerekir.
Sonuç olarak, anne sütü bebeği doyuracak ve daha uzun müddet yalnız kalmasına müsaade verecek biçimde yüksek yağlı değildir; bunun yerine yüksek şeker içerir, çabuk sindirilir ve daha sık besleme gerektirir. Buna, yeni doğan bebeklerin bir seferde yalnızca 20 ml tutacak kadar (dört çay kaşığı kadar) küçük mideleri olduğu gerçeğini eklerseniz gece ve gündüz niye bu kadar sık ??beslenmeleri gerektiği netleşir.
Bebekler büyüdükçe, günün her saatinde beslenme daha az yaygın hale gelir. Biroldukca uyku araştırmacısı, altı aylık olduklarında, sağlıklı, olağan kilolu bebeklerin en azından beslenme açısından geceleri beslenmeye “ihtiyaç duymadığını” söylüyor. (Emzirme uzmanları ise sıklıkla bu fikre katılmıyor ve kendi haline bırakılan bebeklerin altı aylıktan daha sonra hala beslenmek için uyandığına dikkat çekiyor.)
Lakin uyanma ve öbür niçinlerle bir bakıcıya gereksinim duyma hala yaygındır. Bu, bilhassa bebeklerin en savunmasız ve hudut sistemlerinin en olgunlaşmamış olduğu birinci yıl için geçerlidir.
“BEBEKLER BÜYÜDÜKÇE YETİŞKİNLERİN GECE KARŞILIK VERME ORANI DÜŞÜYOR”
Finli 5 bin 700 çocuk üzerinde yakın vakitte yapılan bir araştırma, üç aylık çocukların gece ortalama 2,2 defa uyandığını ve bir daha uyutulmaya muhtaçlık duyduğunu buldu. Lakin araştırmadaki tüm aralık 0 ile 15 defa içindeydı.
Bu, bebeğin birinci yılı boyunca devam etti. Hem üç aylık birebir vakitte sekiz aylık çocuklardan oluşan bir kümedeki 10 ebeveynden sekizi, bebeklerinin haftada beş geceden çok uyandığını söylemiş oldu. 12 ay daha sonra bu durum çarpıcı bir biçimde değişti – 18 aylıkların neredeyse üçte ikisi ve iki yaşındakilerin neredeyse dörtte üçü artık geceleri bir daha uyutulmaya muhtaçlık duymuyordu. Çalışma ayrıyeten, bilhassa iki yaşına kadar uyku kalitesinin “yüksek oranda değişken” olduğunu buldu.
Öteki çalışmalarda da emsal bulgular var. Örneğin, dört gece boyunca 80 bebeğin hızlandırılmış görüntülerini kullanan bir çalışma, gece uyanma sayısının hayatın birinci yılında değişmediğini buldu. tıpkı vakitte, farklı bir biçimde, bakıcıları vakit ortasında onlara daha az karşılık veriyordu. Araştırmada, “Bebekler, hayatlarının birinci yılı boyunca uyanmaya devam ettiler, fakat daha ileri yaşlarda uzun mühlet beşiklerinden kaldırılmadılar.” deniyor.
Uyanma daha büyük bebekler ve hatta küçük çocuklar içinde hala yaygın olsa da, bunun reflü yahut lisan bağı üzere sıhhat niçinleriyle irtibatlı olmadığından emin olmak için bir tıbbi kıymetlendirme yapılması gerekebilir.
UYANMAK niye MAKÛS DEĞİLDİR?
Yorgun ebeveynler için ne kadar hudut bozucu olursa olsun, bebeklerin sık sık uyanmak üzere evrimleşmesinin öbür bir sebebi daha vardır: Kendilerini korumak.
ABÖS kelam konusu olduğunda, bebekler için potansiyel olarak riskli uyku kademesi derin uyku yahut “yavaş dalga uykusu”dur. Bu kademede bebekler ansızın nefes almayı bırakabilir. Sağlıklı bir bebekse uyanır. Lakin risk faktörleri olan bir bebek (potansiyel olarak tespit edilmemiş beyin sapı anormalliği gibi) uyanmayabilir.
Notre Dame Üniversitesi Anne-Bebek Davranışsal Uyku Laboratuvarı’nın Kurucusu ve Yöneticisi ve California, Santa Clara Üniversitesi’nde Antropoloji Kürsüsüne sahip olan James McKenna, bu niçinle bebeği erkenden daha uzun ve daha derin uykuya itmenin ABÖS riskini artırabileceğini söylüyor.
En berbat örnek, bir bebeği yüzüstü yahut karın üstü uyutmak. Bu, bebeklerin daha derin uyumasına yardımcı oluyor üzere görünse de, ABÖS mümkünlüğünü 13 kata kadar artırıyor. Dünyanın çapında ebeveynlere bebekleri sırtüstü yatırmalarını anlatan kampanyalar yapıldıktan daha sonra ABÖS oranları düştü.
McKenna, “ABÖS salgınını biz yarattık” diyor ve ekliyor:
“Uykunun erken birleştirilmesi, daha az uyaranla derin, kesintisiz uyku fikrini desteklemek istedik. Lakin bebeklerin daha fazla uyanmamalarını sağlama fikri ABÖS için bağımsız risk faktörüydü.”
Pekala uyarılma olmadan daha uzun, daha derin uyku bebek gelişimi için daha mı uygundur? Bu tarafta yaygın bir algı olsa da, araştırmalar bu algıyı desteklemiyor.
Uyku araştırmacısı Jodi Mindell, 18 aylık bir süre boyunca tertipli aralıklarla 117 bebeğe ve küçük çocuğa baktı. Philadelphia Çocuk Hastanesi Uyku Merkezi’nin müdür yardımcısı Mindell, “Birleşik Devletler’de yapılan araştırmamızın bilgileriyle bulduğumuz şey, uyku ile daha sonraki bilişsel gelişim içinde gerçek bir bağ olmadığı” diyor. Mindell’in takımı, daha sık gece uyanması ile daha uygun bilişsel sonuçlar içinde mütevazı bir ilgi bile buldu.
Kanada’da yapılan diğer bir araştırma, altı ve 12 aylık 350’den çok bebeğin 36 aylıkken uykularına ve zihinsel ve motor marifetlerine baktı. Müellifler, “gece boyunca uyumak ile çabucak sonrasındaki zihinsel gelişim, psikomotor gelişim yahut annenin ruh hali içinde değerli bir münasebet olmadığını” söylüyor. tıpkı vakitte, “gece boyunca uyumak epey daha düşük bir emzirme oranıyla ilişkilendirildi” diye ekliyorlar.
Gece uyanmaları üzere uyku sıkıntılarını azaltmak için davranışsal müdahalelere maruz kalan bebekler üzerinde yapılan en büyük, en uzun çalışma, çocukların uyku alışkanlıkları, davranışları, duygusal düzenlemeleri yahut altı yaşındaki hayat kaliteleri içinde hiç bir fark bulamadı.
Emekleme yahut yürüme üzere yeni bir maharet öğrenmek bebekleri heyecanlandırır ve geceleri daha fazla uyanmalarına yol açar.
O denli olsa bile, bu bir daha korelasyona karşı niçinsellik sorusudur. Örneğin, daha huysuz ve ebeveynlerinden gece yahut gündüz daha fazla sakinleşmeye gereksinim duyan bir bebek, duygusal düzenleme konusunda daha sıkıntı vakit içinder geçiren tipten bir çocuk olabilir.
Mindell, “Bunun uyku mu yoksa yalnızca erken bir işaret mi olduğunu bilmiyorsunuz” diyor.
Getty Images
UYKU GERİLEMELERİ: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Pekala ya uyku gerilemeleri? Bu terim ekseriyetle uykunun daha kaotik hale geldiği muhakkak devirleri söz etmek için kullanılır.
Bir uyku danışmanlığı web sitesinde 4’üncü ay gerilemesi, 8-10’uncu ay gerilemesi, 11-12’inci ay gerilemesi ve 18’inci ay gerilemesi özetleniyor (ancak, site bebeklerin çoğunlukla misal belirtiler göstermesine karşın, “altı aylık uyku gerilemesi yoktur” diyor.)
Hepsinden fecî olan, 4’üncü ay gerilemesinin birden fazla vakit -yanlış bir biçimde- kalıcı olduğunun söylenmesidir. Bir öbür uyku koçu, “Bebeğiniz kendi kendine uyumayı öğrenene kadar bu sorun ortadan kalkmaz” diyor.
Uyku araştırmacılarına bakılırsa sorun, uyku gerilemelerinin çoklukla tanımlandığı biçimde var olmaması.
Mindell, “Tam bir mit” diyor ve ekliyor: “Çok büyük uyku veritabanlarım var. Birinci iki yıldaki her uyku ayına baktım ve apansızın uyku sorunlarında bir tepe gördüğünüz tek bir ay yok. Yalnızca farklı bebekler için farklı vakit içinder var.”
Bu “gerilemelerin” ekseriyetle uykuyla hiç bir ilgisi yok, fakat öteki gelişim biçimleriyle ilgili. Emekleme yahut yürüme üzere yeni bir maharet öğrenmek, bebekleri geceleri daha fazla uyanmaya yetecek kadar heyecanlandırır. Durum ruhsal de olabilir.
Gregory, “Bir bebek obje kalıcılığı geliştirmeye ve aile üyelerinin yanından ayrıldıktan daha sonra var olmaya devam ettiğini fark etmeye başlamış olabilir. Bu yüzden uykuya dalmak yerine onları çağırmayı tercih edebilir” diyor. (Uykudaki değişikliklerin kimi vakit reflü üzere tıbbi sıkıntıları da yansıtabileceğini ekliyor, bu niçinle bir daha, kaygılarınız var ise bir sıhhat hizmeti sağlayıcısına başvurmanız önemli).
Bilhassa 4’üncü ay gerilemesi çoklukla bebeklerin uyku yapısındaki bir değişikliğe indirgenirken, bu değişiklik ekseriyetle birinci 6 ayda rastgele bir vakitte gerçekleşir; kademeli bir değişim de olabilir. Her iki durumda da, “geriye” giden bir şeyin işareti değildir.
California-Davis Üniversitesi’nde eski bir Psikiyatri Profesörü olan ve 40 yılı aşkın bir müddetdir uyku araştırmaları yapan Thomas Anders: “Hepsi birinci altı ayda süratle ilerler. En uzun uyku müddeti uzar, uyanma sayısı azalır. Gerileme deriz ancak bu işaretler gerilemez.” diyor.
BAĞIMSIZ UYKUYA DALMA: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Uyku programları ekseriyetle tek bir önermeye dayanır: Bebekler mümkün olan en kısa müddette bağımsız olarak uyumalıdır. Lakin bir bebeği uykuya daldırmak ve tek başına uykuda kalmamasını sağlamak güç olabilir.
Bebeklerin olgunlaşmamış nörolojik sistemleri (bu minik, yeni doğan beyinlerini hatırlayın) vardır. Yani, uykuya dalmak için gereğince rahatlamak da dahil olmak üzere, duygusal düzenlemelerinde onlara yardımcı olması için bakıcılarına güvenirler.
Bu, ebeveynlerin bebeklerini gerçekte nasıl uyuttuğuyla doğrulanır. 5.700 çocuk üzerinde Finlandiya’da yapılan araştırmada, ebeveynlerin yarısından azı bebeklerinin bağımsız olarak uykuya daldığını söylemiş oldu.
Benzeri biçimde, Mindell ve meslektaşları tarafınca yapılan ankete dayalı bir çalışmada, ebeveynlerin yarısından biraz fazlası, 9 ila 11 aylık bebeklerinin tek başına bir beşikte uyuyakaldığını söylemiş oldu. Geri kalanların neredeyse yarısı, bebeklerini uyutmak için onları beslediğini, üçte biri kucağında uyuttuğunu ve dörtte birinden çoksı da bebeğini salladığını belirtti.
Gece Boyunca Uyumak kitabının muharriri olan Mindell, bebeklerin bağımsız olarak uykuya dalmasına yardımcı olacak stratejiler kullanmayı savunuyor. bir daha de, bir bebeği sakinleştirmenin onların gelişmenini engelleyeceğini düşünmek için hiç bir niye olmadığını söylüyor.
“Geceleri sık sık uyanan bebeklerin bağımsızlık maharetlerini geliştirmediğini düşünüyor muyuz?” diye gülerek soruyor ve şu biçimde karşılık veriyor: “Hayır. Bence beşerler uykuya epeyce fazla mana yüklüyor. Çok farklı şeyler oluyor.”
TIPKI YATAĞI PAYLAŞMAK SAĞLIKLI MI?
Bağımsız uyku fikrinin tam karşısında yer alan bebeklerle yatak paylaşımının bile gelişimle nüanslı bir bağlantısı vardır.
Kimi araştırmalar, bebekleriyle tıpkı yatağı paylaşan ebeveynler ile bebeğin uzun vadeli bilişsel ve davranışsal sonuçları içinde bir bağlantı olmadığını ve hatta yatak paylaşımının sonrasındasındaki bilişsel sonuçlar üzerinde küçük bir yararlı tesiri olduğunu bulmuştur. Bunun inançsız bağlanma riskini azaltabileceğini gösteren çalışmalar da vardır.
Fakat, Brezilya’da 6 yaşına kadar takip edilen yaklaşık 4.000 üç aylık çocukla ilgili bir araştırma da dahil olmak üzere öteki araştırmalar, anneleriyle tıpkı yatağı paylaşan çocukların psikiyatrik bozukluklara sahip olma mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu buldu. Yatak paylaşımı ile çocukların uyku meseleleri yaşama olasılıklarının daha yüksek olması içinde da bir bağ var.
Lakin bu çalışmaların büyük bir açığı var: Araştırmacılar ebeveynlere bebeklerin niye birebir yatağı paylaştığını sormadığından, muhakkak bir uyku nizamının belli bir sonuca “niçin olup olmadığını” bilmek imkansız.
Bir ebeveyn, kendi başlarına uyuyamadığı için bir çocuğu yatağına getirirse, bu, çocuğun nerede uyursa uyusun sahip olacağı temel bir probleme işaret edebilir.
Öte yandan, çocuğunu hassas bir biçimde yatağa getiren ebeveynler, öteki konularda da hassas ebeveynler olabilirler ve bu da inançlı bağlanma mümkünlüğünü artırır. Her iki durumda da, yatak paylaşımı bir sebep değil, bir gösterge olabilir.
Bir ABD askeri üssündeki araştırmacılar, ebeveynlerinden biri faal nazaranv için konuttan ayrıldığında, birebir yatağı paylaşan çocukların, psikiyatrik sorunlara sahip olma mümkünlüğünün daha düşük olduğunu ve paylaşmayan çocuklara göre daha düzgün davrandıklarını buldu.
Dünyanın yatak paylaşımının norm olduğu kimi bölgelerinde bu farklılıkların görülmemesinin sebebi de bu olabilir: Ebeveynler bir meseleye reaksiyon olarak yatak paylaşmazlar.
Ve nitekim de, bu farkı açıklamak için tasarlanmış tek araştırmalardan biri, küçük bebeklikten itibaren yatak paylaşmaya başlayan okul öncesi çocukların, sadece her vakit yalnız uyuyan çocuklara bakılırsa değil, bununla birlikte yatak paylaşmaya başlayan çocuklara nazaran daha özgüvenli ve toplumsal olarak daha bağımsız olduklarını buldu. 1 yaşın üzerinde yapılan paylaşımlar “tepkisel” yatak paylaşımı olarak kabul ediliyor.
Getty Images
UYKU PROBLEMLERİ: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Bebeklerin uyanmaları yahut yalnız uyumak istememeleri yaygın olsa da, ebeveynler ekseriyetle çocuklarının uykusunun olağan olmadığı konusunda endişelenirler. Örneğin, Finlandiya’da yapılan büyük bir araştırmada 8 aylık bebekleri olan ebeveynlerin yaklaşık yüzde 40’ı, çocuklarının uyku sıkıntıları olduğunu düşündüklerini söylemiş oldu.
Pekala uyku araştırmacıları bir “uyku problemini” nasıl tanımlar?
Hiscock, “Kabul edilebilir yahut ölçülebilir kesin bir tarif yok” diyor ve ekliyor: “Ama birinci adımda, şayet ebeveynler bunu bir sorun olarak görüyorsa, bu bizim bir şeyler yapmamız gereken bir sorundur.”
Hiscock, kimi durumlarda bunun yalnızca eğitim manasına gelebileceğini söylüyor. “Bir ebeveyn üç aylık bir çocukları olduğunu ve gece beslenmek için iki sefer uyandıkları için bitkin hissettiklerini söylüyorsa, onlara bunun aslında olağan bir davranış olduğunu söylersiniz.”
Bu farkındalık pek değerlidir, yalnızca bebeğiniz aslında öbür birfazlaca bebek üzere davranırken bir sorunu olduğunu düşünmek sorunu daha da kötüleştirmekle kalmaz- çoklukla aslına bakarsan yorgun olan- ebeveynlerin gerilimini ve derdini artırır.
Çocuğunun devam eden bir uyku sorunu olduğuna inanan ebeveynlerin, bebeklerine öfke duymaları ve ebeveynliklerine karşı itimat eksikliği hissetmeleri daha mümkündür. (Ayrıca öteki taraftan bir ebeveynin çocuklarının nasıl uyuduğuna dair inançları çocukların uykusunu etkileyebilir – bir çalışma, gebe bir bayanın bebeğinin geceleri yardıma muhtaçlığı olacağına dair inancının altı aylık bebeğinin daha fazla uyanacağını öngördüğünü bile buldu).
Sorun olduğunu düşündüğümüz şeylerin birçok hem de kültürel beklentilerimizle de belirlenir. Kapsamlı bir çalışmada Mindell, ebeveynlerin meselelere ait algılarının ülkeden ülkeye büyük ölçüde farklılık gösterdiğini buldu. Vietnam’daki ebeveynlerin yalnızca yüzde 10,1’i bir sorun olduğunu düşünürken, Çin’de bu oran yüzde 75,9’du.
Ball, “Bence bebeklerin uyku meseleleri olması fikri patolojik. Bu, ebeveynlere bebeklerinde bir sorun olduğunu düşündürür. Bana göre bu son derece sıkıntılı, bebekler yalnızca bir bebek üzere davranırken, ebeveynlerin bebeklerinde bir sorun olduğunu düşünmelerine niye oluyorsunuz.” diyor
MİTİN KÖKENİ
Ve bu biçimdece, biroldukca ebeveyn bebek uykusu konusunda takıntılı olsa da, görünüşe nazaran uykuyla ilgili epeyce fazla yanlış anlaşılma var. Pekala bu nasıl mümkün olabilir?
Bebek uykusunu nasıl yorumladığımız sıklıkla bilime değil kültürel kıymetlere, var iseyımlara ve ideolojilere dayanıyor.
birlikte inançlı uykunun (“emzirerek uyuma” olarak adlandırıyor) savunucusu Antropolog McKenna, yüzseneler boyunca bebeklerin aileleriyle uyumasının yalnızca yaygın değil, hem de gerekli olduğunu açıklıyor.
Elektrik yahut ısıtma olmadan (veya ekseriyetle boş bir odada), bebeklerin annelerine yakın kalmaları uygun, hami ve emzirmeyi kolaylaştırıcıydı. Birden fazla kültürde, durum bu biçimde kaldı.
Antropolog Jennifer G. Rosier ve Tracy Cassels: “19. yüzyıldan evvel, bebek uykusu ekseriyetle yeni ebeveynlerin tasası değildi, vaktin tanınan ebeveynlik kılavuzları bu hususta hiç bir şeyden bahsetmedi.” diyor ve ekliyor:
“Bir bebek uyandığında, ya bebeğe bakmaya hazır uyanık bir aile üyesi ya da bebeğin yanında uyuyan ve süratle reaksiyon verebilen bir aile üyesi vardı. Bebeklerin (ve yetişkinlerin) muhtaçlık duyduklarında uyudukları ve uyanık olmaları gerektiğinde uyanık oldukları konusunda da bir anlayış vardı.”
SANAYİ İHTİLALİ İLE DEĞİŞEN UYKU ALGISI
1800’lerle bir arada Sanayi İhtilali ile yükselen bir orta sınıf ve bağımsızlığa yeni bir vurgu geldi.
Daha uzun çalışma günleri, geceleri kesintisiz uykuya daha fazla ilgi manasına geliyordu. Kentleşme ailelerinin dayanağından uzakta yaşayan yeni ebeveynlerin sayısını artırdı ve tıpkı uyku alanında birden çok kişinin olmasının havayı “zehirleyebileceğine” inanan erkek tabipler, anne ve ebe rehberliğinin yerini almaya başladı.
Yeni kitaplar, katı uyku programlarına olan muhtaçlığı ve bebeklerin bağımsız ve kuvvetli olabilmeleri için yalnız uyumalarının gerekliliğini vurguladı.
Bu her yerde bu biçimde olmadı. Bir araştırmacı, “Japonlar, ABD külçeşidinin küçük çocukları geceleri bu biçimde bir bağımsızlığa itmekte pek acımasız olduğunu düşünüyor” diyor. Guatemala’daki Maya anneleri, ABD’nin uyku uygulamalarıyla ilgili bilgilere “şok, onaylamama ve acıma” ile cevap verdi.
UYKU KOÇLUĞU SANAYİSİ DÜZENLEMEYE TABİ DEĞİL
Bugün, biroldukça yorgun ebeveyn ayrıntılarını bebek uyku kitaplarından yahut ABD haricinde da popülerlik kazanan uyku koçlarından alıyor. Lakin biroldukça kitap delile dayalı değil ve uyku koçluğu sanayisi düzenlemeye tabi değil. Sonuçta, herkes kendine bir uyku uzmanı diyebilir.
Bunun yanında, sıhhat uzmanları bile birçok vakit bebek uykusu konusunda bir geçmişe yahut eğitime sahip olmaz.
Bir araştırma, ABD’deki 126 tıp fakültesinde öğrencilerin çocukların uykusuyla ilgili sadece 27 dakikalık eğitim aldığını buldu.
Kanadalı sıhhat hizmeti sağlayıcıları içinde yapılan bir anket, tıp fakültesindekilerin sırf yüzde 1’inin pediatrik uyku konusunda rastgele bir eğitim aldığını söylüyor.
Avustralya’da 263 sıhhat uzmanıyla yapılan bir araştırma ise profesyonellerin pediatrik uykuyla ilgili soruların yarısından azını gerçek yanıtladığını buldu. Ve bunlar uyku eğitimine başkalarından daha fazla ehemmiyet veren ülkeler.
Kelamın özü: Bebek uykusuyla ilgili en büyük ve en ziyanlı yanılgı aslında sıradan olabilir. Bu da bebeklerin nasıl uyuması gerektiğine dair tek bir hakikat yaklaşım olduğudur.
Gregory, “Farklı ailelerin farklı ihtiyaçları ve tercihleri ??vardır ve bebek uykusu için farklı yaklaşımlar benimser” diyor ve ekliyor:
“Kararlarda güvenlik her vakit ön planda tutulduğu sürece bunda bir sorun olmaz. Bebeklerin bakıcıları ABÖS’ü önlemeye yardımcı olabilecek yolların farkında olmalıdır.”
Uyku gerilemeleri gerçek değil. Gece uyanmaları olağan ve Ani Bebek Mevti Sendromu (ABÖS)’e karşı muhafaza sağlıyor. Bebekler için 12 saat uyku altın standart olmamalı. İşte bilim insanlarının bebek uykusu hakkında bilmemizi istedikleri şeyler.
Bir bebeğiniz olduktan daha sonra şimdi herkes tek bir soru sorar: Nasıl uyuyor?
Ne de olsa, birfazlaca bitkin ebeveyn, bebeklerinin gece boyunca uyuyacağı vakti dört gözle bekler.
Bilhassa Batı’da, ailelerin kutsallaştırdıkları bir hedefe ulaşmalarına yardımcı olmayı vadeden uyku koçları, kitaplar ve makaleler sanayisi ortaya çıktı. Bu emel, bütün gece beşikte tek başına uyuyan ve gün ortasında birkaç kere uzun uykuya yatan bir bebektir.
Kimi çocuk hekimleri bile, bu gayeye ulaşılmazsa çocukların büyümek ve gelişmek için muhtaçlık duydukları uykuyu alma olasılıklarının daha düşük olacağı konusunda ebeveynleri uyarıyor.
Lakin bu bağımsız, kesintisiz bebek uykusu fikri üniversal olmaktan uzak olmakla kalmaz, bununla birlikte insan bebeklerinin çeşidimizin tarihi boyunca izlediği ahenge kalıbından epeyce farklıdır.
Çok ileri gdolayılürse, ebeveynler için fazlaca fazla telaş ve gerilime niye olabilir – ve hatta bebeklerin kendileri için güvensizlik yaratabilir.
Durham Üniversitesi’nde Antropoloji Profesörü ve Durham Bebeklik ve Uyku Merkezi Müdürü Helen Ball, “21’inci yüzyıldaki ahenge biçimimiz evrimsel manada biraz garip, zira sekiz saatlik bir süre boyunca büsbütün sessizlik ve zifiri karanlık ortasında ölüymüş üzere uyanmamak için evrimleşmedik” diyor ve ekliyor:
“Ama Batı toplumlarındaki insanların alıştığı şey bu.
“Ve bu, bebeklerin neler yapabilmesi ve bebeklere nasıl davranılması gerektiği konusundaki fikrimizi etkiliyor.”
Getty Images
Gereğince uyuyor mu?
Bebeklerin gereğince uyuyup uyumadığı konusunda kaygılı olmak yeni bir durum değil. Bu mevzuda birinci “bilimsel” kılavuz olarak yayımlanan 1897 tarihindeki Londra merkezli Çağdaş Bilim Dizisine ilişkin uyku üzerine bir kitapta, bir Rus tabibin yeni doğan bebeklerin günde 22 saat uyuması tavsiyesi yer alıyor.
Takip eden yüzyıl boyunca, önerilen uyku ölçüleri azalmasına karşın önerilen ölçü bebeklerin aldığı gerçek uykudan yaklaşık 37 dakika daha fazlaydı. Bu da yıllar boyunca ebeveynleri endişelendirmeye devam etti.
Uzmanlar, uykunun bebekler ve küçük çocuklar (ve bu mevzuda yetişkinler) için fazlaca değerli olduğu konusunda hemfikir.
Uyku eksikliği, kardiyometabolik risk faktörleri, artan dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) riski, düşük bilişsel performans ve daha zayıf duygusal düzenleme ile düşük akademik muvaffakiyet ve hayat kalitesi ile ilişkilendiriliyor.
tıpkı vakitte, bu uzun vadeli bulguların birden fazla, bebekleri değil, okul çağındaki çocukları ilgilendiriyor.
Bunlar bununla birlikte niçinsellik değil, korelasyonları söz ediyor. Makul bir ölçüde (veya eksik) uykunun DEHB üzere muhakkak bir duruma “niçin olup olmadığını” bilmenin tek yolu, bir küme çocuğu senelerca uykudan yoksun bırakarak denetimli deneyler yapılmasını gerektiriyor. Bu da açıkça etik dışı. Bu niçinle, bağlantının karşıtını, “DEHB’li çocuklar daha az uyuyabilir” halinde söz etmenin ne kadar yanlışsız olabileceğini çözmek güç.
‘Yetişkinler uyku açısından nasıl farklıysa, bebekler de öyledir’
olağan olarak uyku ve gelişim içindeki ilginin iki taraflı olması mümkün.
Kısa periyodik rastgele yapılan denetimli deneyler, hafıza vazifesi verilen bebeklerin uykularını aldıklarında daha yeterli performans gösterdiğini buldu. hiç bir ebeveyni şaşırtmayacak bu bulgulara göre, yorgun bebekler gerilimli bir devirle baş etmede uyanık bebeklere bakılırsa daha güç vakit içinder geçiriyor.
Fakat bu, uykusu gelen bir bebeğin uyumasını engellemeye çalışmamamız manasına gelse de; her bebeğin gece 12 saat kesintisiz uykuya ve birkaç sefer iki saatlik gündüz uykusuna yatmaya gereksinimi olduğu manasına gelmiyor.
Goldsmiths University of London’da uyku konusunda uzmanlaşmış psikoloji profesörü ve “Nodding Off: The Science of Sleep“ isimli kitabın muharriri olan Alice Gregory, “Yetişkinler uyku açısından nasıl farklılık gösteriyorsa, bebekler de öyledir” diyor.
Gregory, ABD Ulusal Uyku Vakfı’nın üç aylığa kadar olan bebeklerin 24 saatlik bir süre ortasında 14 ila 17 saat uyku almaları gerektiğini tavsiye ettiğine, fakat en az 11 yahut en çok 19 saatin uygun olabileceğini dediğine dikkat çekiyor.
tıpkı vakitte Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi dört aydan küçük bebekler için hiç bir teklifte bulunmuyor. İki kuruluş da gündüz ve gece uykularının ölçüleri için özel tekliflerde bulunmuyor.
Getty Images
Gregory, “Bu biraz farklı yönergeler, önde gelen uzmanların bile bebek uykusu konusunda tıpkı fikirde olmadığı gerçeğini vurguluyor” diyor.
Bebeklerin gerçekte nasıl uyuduklarına bakarsanız, bariz değişkenlikler vardır. Avustralya’ya ilişkin bir araştırmada, 4 ila 6 aylık 554 bebeğin olduğu bir kümenin 24 saatlik bir süre boyunca ortalama uyku ölçüsü 14 saatti. Fakat dataya daha yakından baktığınızda en çok uyuyan bebekler ile en az uyuyanlar içinde sekiz saatten çok fark olduğu ortaya çıkıyor.
SAATLERİ TAKİP ETMEK İŞE FAYDA MI?
Gün boyunca uyku (ve beslenme) saatlerini planlayan evvelinde ayarlanmış bir rutini izlemeye ne dersiniz? Ya da sayısız bebek uyku kitabı ve eğitmeni tarafınca altın standart olarak kabul edilen 7’den 7’ye (bebeğin akşam 7’den sabah 7’ye kadar uyuduğu) olarak bilinen gece programına?
Birinci günlerde, bu cins tertipli bir programı takip etmek bilhassa sıkıntı olabilir. Bunun sebebi, yetişkinlere gecenin uyumak için olduğunu söyleyen melatonin salınması ve beden ısısı ritmi üzere fizyolojik fonksiyonların, sağlıklı, vaktinde doğan bebeklerde en az 8 ila 11 haftalık olana kadar ortaya çıkmaya başlamamasıdır.
Yeni doğan bebekleri gündüzleri ışığa ve geceleri karanlığa maruz bırakmak bu sistemlerin çalışmasına yardımcı olabilir. (Ve kimi uyku koçlarının tezlerine karşın, bebekler gün boyunca melatonin üretmezler bu niçinle melatonin üretimi emeliyle zifirita gündüz uykularına gerek yoktur.)
Gregory, “Uyku düzenlemesinin ana teorisi, uyku ve uyanmayı denetim eden iki süreç olduğunu öne sürüyor” diyor:
Birincisi homeostatik süreç (ne kadar uzun müddet uyanık kalırsak o kadar epeyce uykumuzun geleceği fikri) ve ikincisi sirkadiyen süreç (günün ve gecenin muhakkak vakit içinderda daha uykulu yahut uyanık olmamızı sağlayan saat gibisi bir müddetç).
Gregory şu biçimde devam ediyor:
“Bebeklerde her iki süreç de az gelişmiştir ve bu, bebeklerle yetişkinlerin uyku farklılıklarını açıklamaya yardımcı olur.”
Getty Images
Erken uyku saati: Mit mi gerçek mi?
Global bir bağlamda, bebekler için akşam 7’deki uyku vakti çok keyfi görünebilir. bir epeyce kültürde bebekler ve çocuklar daha geç uyurlar – Orta Doğu’da 22.45, Asya’da 21.45 ve İtalya’da 22.45 – ve daha geç uyanırlar.
Bir dizi çalışma, daha erken yatma saatini daha yeterli akademik performans ve daha düşük obezite riski üzere sonuçlarla ilişkilendiriyor. Lakin bu araştırmalar, bebekleri değil, okul öncesi ve daha büyük çocukları kapsıyor. Ayrıyeten, tabiatı gereği, burada fark yaratanın uyku vakti olup olmadığı da belgisiz.
Çocuklar için okul ve başka rutinler günün erken saatlerinde başlama eğiliminde olduğundan, mesela, erken yatan çocuklar genel olarak daha fazla ahenge eğiliminde ve çocuklarını erken yatıran aileler, sağlıklı alışkanlıklara öteki formlarda öncelik verebilir. Bu başka faktörleri çözmek sıradan değil.
Kimi aileler için 7’den 7’ye sistemi harika bir biçimde çalışır. Lakin başkaları için, çocuğunu zorlamaya çalışmak öbür uyku problemlerine niye olabilir.
Bu hususta bir araştırma, “Verilerimiz, küçük çocukların biyolojik olarak uygun olmayan bir vakitte yatırıldıkları vakit, kendilerini yatağa hazır hissetmeyeceklerini ve direneceklerini (örn. öfke nöbeti) gösteriyor” diyor.
Bebeğinizin her gece tam 12 saatlik uykuya muhtaçlığı olmadığı ortaya çıkarsa, onu akşam 7’de uyutmak istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Örneğin bir bebeğin gece boyunca uzun müddet uyanık kaldığı “bölünmüş geceler” yaşanması ya da güne epey erken bir başlaması üzere.
Uykuya daha esnek bir yaklaşım, makul bir programa göre beslenmek yerine bebeğin açlık ipuçlarına cevap vermek manasına gelen hassas beslenmeyi de kolaylaştırabilir.
ESNEK VE HASSAS YAKLAŞIM
“Bebek liderliğinde” yahut “talep üzerine” besleme olarak da bilinen hassas beslenme, Birleşik Krallık Ulusal Sıhhat Servisi (NHS), Unicef, Birleşik Krallık ebeveynlik yardım kuruluşu NCT ve Amerikan Pediatri Akademisi üzere dernekler tarafınca tavsiye ediliyor. Bunda emzirme ya da biberonla besleme içinde bir ayrım yapılmıyor.
Araştırmalar, bebek liderliğindeki bir yaklaşımın katı, ebeveyn tarafınca dayatılan bir program yahut rutine göre birtakım avantajlara sahip olduğunu gösteriyor.
Araştırmalar, ebeveynler bebeklerinin beslenmesini ne kadar fazlaca denetim ederse, çocuğun fazlaca fazla ya da fazlaca az kilo alma mümkünlüğünün o kadar yüksek olduğunu buldu.
Bu bununla birlikte emzirmeyi de etkileyebilir: Bebeği hassas bir biçimde beslemek, süt tedariğini istikrarlı hale getirmek için de değerli. Besleme saatlerini planlamanın emzirmeyi daha erken bırakmakla irtibatlı olduğu da bulundu. Katı uyku ve beslenme rutinlerini teşvik eden kitapları okuyan annelerin bebeklerini emzirme mümkünlüğü daha düşüktü.
Bunun sebebiyle ilgili, Birleşik Krallık’taki Swansea Üniversitesi’nde Halk Sıhhati Profesörü ve Emzirme, Bebek Besleme ve Çeviri Merkezi Yöneticisi olan Amy Brown, “Emzirme rutinini bırakmak isteyen anneler olabilir ya da rutin süt üretimini azaltıyor olabilir” diyor ve ekliyor: “Her ikisi de, mümkün.”
Bebeğin gereksinimlerini gözlemlemek ve takip etmek, ebeveynlerin ruh sıhhatine da yarar sağlayabilir. Ebeveyn liderliğindeki rutinler, anneler içinde bildirilen daha yüksek telaş seviyeleriyle ilişkili.
Brown tarafınca ortaklaşa yazılan bir öbür araştırma, katı rutinleri teşvik eden bebek kitapları kullanan annelerin, kendilerini depresif, gerilimli ve ebeveynlik marifetlerine daha az güvenir hissettiklerini söyleme olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldu.
Nihayetinde, uyku araştırmacıları, bunun o kadar karmaşık olması gerekmediğini söylüyor. Rastgele bir bebek için neyin optimal olduğunu bilmek için – ister 7’den 7’ye organize edilmiş katı bir rutin olsun isterse öbür bir şey – bebeği takip etmek gerekiyor.
Hiscock, “Ebeveynlere her vakit şunu söylerim, şayet bebeğiniz gün ortasında genel olarak memnunsa, muhtemelen yeterlidirler. Şayet huysuzlarsa, sinirlidirler, tahminen de uykularındandır” diyor.
GECE BOYUNCA UYUMAK: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Muhakkak saatlerde belli sayıda uyku kâfi değilse, birfazlaca ebeveyne öteki bir gaye gösterilir: Bebeklerinin uykusunun “birleştirilmesi”.
Uyku koçları ve kitapları ekseriyetle bu derin ve kesintisiz uykunun bebeğin gelişimi için daha uygun olduğunu söyler. (Gece uyanmamak elbette ebeveynler için daha az rahatsız edicidir). Lakin rastgele bir uyarılma olmadan 12 saat uyku optimal bir maksat olsa bile, biyolojik olarak güçlü bir amaçtır ve başarılı olursa bebekleri riske atabilir.
Tüm beşerler uyku döngüleri içinde uyanır. Yetişkinler olarak, temel gereksinimlerimizi karşıladıysak ve rahatladıysak uykumuz biraz açıldıktan daha sonra çabucak uykuya dönüyoruz. Bu yüzden çoğumuz sabahları bu uyarılmaları hatırlamıyoruz.
Lakin yetişkin uyku döngüleri 90 dakika kadar olma eğiliminde. Bir bebeğinki ise bunun yarısı kadar olabilir. Ve yetişkinlerin tersine, bebekler kendi gereksinimlerini karşılayamazlar, bu niçinle çoklukla daha tam olarak uyanırlar.
En bariz örnek beslenme içindir. Öbür primatlarla karşılaştırıldığında, insanların, muhtemelen iki ayak üzerinde yürürken istikrarımızı sağlamamıza yardımcı olduğu için, beyinleri nispeten büyük fakat doğum kanalları daha dar.
Getty Images
Bunun bir kararı olarak bebekler nörolojik olarak öbür memelilerden hayli daha olgunlaşmamış olarak doğar -yeni doğmuş bir bebeğin beyin hacmi bir yetişkininkinin üçte biri kadardır.
Bu, insan yenidoğanlarının doğumdan daha sonra süratle gelişmek için epey fazla güce gereksinim duyduğu manasına gelir. Ayrıyeten nispeten çaresizdirler ve bakıcılarıyla daima yakın olmaları gerekir.
Sonuç olarak, anne sütü bebeği doyuracak ve daha uzun müddet yalnız kalmasına müsaade verecek biçimde yüksek yağlı değildir; bunun yerine yüksek şeker içerir, çabuk sindirilir ve daha sık besleme gerektirir. Buna, yeni doğan bebeklerin bir seferde yalnızca 20 ml tutacak kadar (dört çay kaşığı kadar) küçük mideleri olduğu gerçeğini eklerseniz gece ve gündüz niye bu kadar sık ??beslenmeleri gerektiği netleşir.
Bebekler büyüdükçe, günün her saatinde beslenme daha az yaygın hale gelir. Biroldukca uyku araştırmacısı, altı aylık olduklarında, sağlıklı, olağan kilolu bebeklerin en azından beslenme açısından geceleri beslenmeye “ihtiyaç duymadığını” söylüyor. (Emzirme uzmanları ise sıklıkla bu fikre katılmıyor ve kendi haline bırakılan bebeklerin altı aylıktan daha sonra hala beslenmek için uyandığına dikkat çekiyor.)
Lakin uyanma ve öbür niçinlerle bir bakıcıya gereksinim duyma hala yaygındır. Bu, bilhassa bebeklerin en savunmasız ve hudut sistemlerinin en olgunlaşmamış olduğu birinci yıl için geçerlidir.
“BEBEKLER BÜYÜDÜKÇE YETİŞKİNLERİN GECE KARŞILIK VERME ORANI DÜŞÜYOR”
Finli 5 bin 700 çocuk üzerinde yakın vakitte yapılan bir araştırma, üç aylık çocukların gece ortalama 2,2 defa uyandığını ve bir daha uyutulmaya muhtaçlık duyduğunu buldu. Lakin araştırmadaki tüm aralık 0 ile 15 defa içindeydı.
Bu, bebeğin birinci yılı boyunca devam etti. Hem üç aylık birebir vakitte sekiz aylık çocuklardan oluşan bir kümedeki 10 ebeveynden sekizi, bebeklerinin haftada beş geceden çok uyandığını söylemiş oldu. 12 ay daha sonra bu durum çarpıcı bir biçimde değişti – 18 aylıkların neredeyse üçte ikisi ve iki yaşındakilerin neredeyse dörtte üçü artık geceleri bir daha uyutulmaya muhtaçlık duymuyordu. Çalışma ayrıyeten, bilhassa iki yaşına kadar uyku kalitesinin “yüksek oranda değişken” olduğunu buldu.
Öteki çalışmalarda da emsal bulgular var. Örneğin, dört gece boyunca 80 bebeğin hızlandırılmış görüntülerini kullanan bir çalışma, gece uyanma sayısının hayatın birinci yılında değişmediğini buldu. tıpkı vakitte, farklı bir biçimde, bakıcıları vakit ortasında onlara daha az karşılık veriyordu. Araştırmada, “Bebekler, hayatlarının birinci yılı boyunca uyanmaya devam ettiler, fakat daha ileri yaşlarda uzun mühlet beşiklerinden kaldırılmadılar.” deniyor.
Uyanma daha büyük bebekler ve hatta küçük çocuklar içinde hala yaygın olsa da, bunun reflü yahut lisan bağı üzere sıhhat niçinleriyle irtibatlı olmadığından emin olmak için bir tıbbi kıymetlendirme yapılması gerekebilir.
UYANMAK niye MAKÛS DEĞİLDİR?
Yorgun ebeveynler için ne kadar hudut bozucu olursa olsun, bebeklerin sık sık uyanmak üzere evrimleşmesinin öbür bir sebebi daha vardır: Kendilerini korumak.
ABÖS kelam konusu olduğunda, bebekler için potansiyel olarak riskli uyku kademesi derin uyku yahut “yavaş dalga uykusu”dur. Bu kademede bebekler ansızın nefes almayı bırakabilir. Sağlıklı bir bebekse uyanır. Lakin risk faktörleri olan bir bebek (potansiyel olarak tespit edilmemiş beyin sapı anormalliği gibi) uyanmayabilir.
Notre Dame Üniversitesi Anne-Bebek Davranışsal Uyku Laboratuvarı’nın Kurucusu ve Yöneticisi ve California, Santa Clara Üniversitesi’nde Antropoloji Kürsüsüne sahip olan James McKenna, bu niçinle bebeği erkenden daha uzun ve daha derin uykuya itmenin ABÖS riskini artırabileceğini söylüyor.
En berbat örnek, bir bebeği yüzüstü yahut karın üstü uyutmak. Bu, bebeklerin daha derin uyumasına yardımcı oluyor üzere görünse de, ABÖS mümkünlüğünü 13 kata kadar artırıyor. Dünyanın çapında ebeveynlere bebekleri sırtüstü yatırmalarını anlatan kampanyalar yapıldıktan daha sonra ABÖS oranları düştü.
McKenna, “ABÖS salgınını biz yarattık” diyor ve ekliyor:
“Uykunun erken birleştirilmesi, daha az uyaranla derin, kesintisiz uyku fikrini desteklemek istedik. Lakin bebeklerin daha fazla uyanmamalarını sağlama fikri ABÖS için bağımsız risk faktörüydü.”
Pekala uyarılma olmadan daha uzun, daha derin uyku bebek gelişimi için daha mı uygundur? Bu tarafta yaygın bir algı olsa da, araştırmalar bu algıyı desteklemiyor.
Uyku araştırmacısı Jodi Mindell, 18 aylık bir süre boyunca tertipli aralıklarla 117 bebeğe ve küçük çocuğa baktı. Philadelphia Çocuk Hastanesi Uyku Merkezi’nin müdür yardımcısı Mindell, “Birleşik Devletler’de yapılan araştırmamızın bilgileriyle bulduğumuz şey, uyku ile daha sonraki bilişsel gelişim içinde gerçek bir bağ olmadığı” diyor. Mindell’in takımı, daha sık gece uyanması ile daha uygun bilişsel sonuçlar içinde mütevazı bir ilgi bile buldu.
Kanada’da yapılan diğer bir araştırma, altı ve 12 aylık 350’den çok bebeğin 36 aylıkken uykularına ve zihinsel ve motor marifetlerine baktı. Müellifler, “gece boyunca uyumak ile çabucak sonrasındaki zihinsel gelişim, psikomotor gelişim yahut annenin ruh hali içinde değerli bir münasebet olmadığını” söylüyor. tıpkı vakitte, “gece boyunca uyumak epey daha düşük bir emzirme oranıyla ilişkilendirildi” diye ekliyorlar.
Gece uyanmaları üzere uyku sıkıntılarını azaltmak için davranışsal müdahalelere maruz kalan bebekler üzerinde yapılan en büyük, en uzun çalışma, çocukların uyku alışkanlıkları, davranışları, duygusal düzenlemeleri yahut altı yaşındaki hayat kaliteleri içinde hiç bir fark bulamadı.
Emekleme yahut yürüme üzere yeni bir maharet öğrenmek bebekleri heyecanlandırır ve geceleri daha fazla uyanmalarına yol açar.
O denli olsa bile, bu bir daha korelasyona karşı niçinsellik sorusudur. Örneğin, daha huysuz ve ebeveynlerinden gece yahut gündüz daha fazla sakinleşmeye gereksinim duyan bir bebek, duygusal düzenleme konusunda daha sıkıntı vakit içinder geçiren tipten bir çocuk olabilir.
Mindell, “Bunun uyku mu yoksa yalnızca erken bir işaret mi olduğunu bilmiyorsunuz” diyor.
Getty Images
UYKU GERİLEMELERİ: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Pekala ya uyku gerilemeleri? Bu terim ekseriyetle uykunun daha kaotik hale geldiği muhakkak devirleri söz etmek için kullanılır.
Bir uyku danışmanlığı web sitesinde 4’üncü ay gerilemesi, 8-10’uncu ay gerilemesi, 11-12’inci ay gerilemesi ve 18’inci ay gerilemesi özetleniyor (ancak, site bebeklerin çoğunlukla misal belirtiler göstermesine karşın, “altı aylık uyku gerilemesi yoktur” diyor.)
Hepsinden fecî olan, 4’üncü ay gerilemesinin birden fazla vakit -yanlış bir biçimde- kalıcı olduğunun söylenmesidir. Bir öbür uyku koçu, “Bebeğiniz kendi kendine uyumayı öğrenene kadar bu sorun ortadan kalkmaz” diyor.
Uyku araştırmacılarına bakılırsa sorun, uyku gerilemelerinin çoklukla tanımlandığı biçimde var olmaması.
Mindell, “Tam bir mit” diyor ve ekliyor: “Çok büyük uyku veritabanlarım var. Birinci iki yıldaki her uyku ayına baktım ve apansızın uyku sorunlarında bir tepe gördüğünüz tek bir ay yok. Yalnızca farklı bebekler için farklı vakit içinder var.”
Bu “gerilemelerin” ekseriyetle uykuyla hiç bir ilgisi yok, fakat öteki gelişim biçimleriyle ilgili. Emekleme yahut yürüme üzere yeni bir maharet öğrenmek, bebekleri geceleri daha fazla uyanmaya yetecek kadar heyecanlandırır. Durum ruhsal de olabilir.
Gregory, “Bir bebek obje kalıcılığı geliştirmeye ve aile üyelerinin yanından ayrıldıktan daha sonra var olmaya devam ettiğini fark etmeye başlamış olabilir. Bu yüzden uykuya dalmak yerine onları çağırmayı tercih edebilir” diyor. (Uykudaki değişikliklerin kimi vakit reflü üzere tıbbi sıkıntıları da yansıtabileceğini ekliyor, bu niçinle bir daha, kaygılarınız var ise bir sıhhat hizmeti sağlayıcısına başvurmanız önemli).
Bilhassa 4’üncü ay gerilemesi çoklukla bebeklerin uyku yapısındaki bir değişikliğe indirgenirken, bu değişiklik ekseriyetle birinci 6 ayda rastgele bir vakitte gerçekleşir; kademeli bir değişim de olabilir. Her iki durumda da, “geriye” giden bir şeyin işareti değildir.
California-Davis Üniversitesi’nde eski bir Psikiyatri Profesörü olan ve 40 yılı aşkın bir müddetdir uyku araştırmaları yapan Thomas Anders: “Hepsi birinci altı ayda süratle ilerler. En uzun uyku müddeti uzar, uyanma sayısı azalır. Gerileme deriz ancak bu işaretler gerilemez.” diyor.
BAĞIMSIZ UYKUYA DALMA: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Uyku programları ekseriyetle tek bir önermeye dayanır: Bebekler mümkün olan en kısa müddette bağımsız olarak uyumalıdır. Lakin bir bebeği uykuya daldırmak ve tek başına uykuda kalmamasını sağlamak güç olabilir.
Bebeklerin olgunlaşmamış nörolojik sistemleri (bu minik, yeni doğan beyinlerini hatırlayın) vardır. Yani, uykuya dalmak için gereğince rahatlamak da dahil olmak üzere, duygusal düzenlemelerinde onlara yardımcı olması için bakıcılarına güvenirler.
Bu, ebeveynlerin bebeklerini gerçekte nasıl uyuttuğuyla doğrulanır. 5.700 çocuk üzerinde Finlandiya’da yapılan araştırmada, ebeveynlerin yarısından azı bebeklerinin bağımsız olarak uykuya daldığını söylemiş oldu.
Benzeri biçimde, Mindell ve meslektaşları tarafınca yapılan ankete dayalı bir çalışmada, ebeveynlerin yarısından biraz fazlası, 9 ila 11 aylık bebeklerinin tek başına bir beşikte uyuyakaldığını söylemiş oldu. Geri kalanların neredeyse yarısı, bebeklerini uyutmak için onları beslediğini, üçte biri kucağında uyuttuğunu ve dörtte birinden çoksı da bebeğini salladığını belirtti.
Gece Boyunca Uyumak kitabının muharriri olan Mindell, bebeklerin bağımsız olarak uykuya dalmasına yardımcı olacak stratejiler kullanmayı savunuyor. bir daha de, bir bebeği sakinleştirmenin onların gelişmenini engelleyeceğini düşünmek için hiç bir niye olmadığını söylüyor.
“Geceleri sık sık uyanan bebeklerin bağımsızlık maharetlerini geliştirmediğini düşünüyor muyuz?” diye gülerek soruyor ve şu biçimde karşılık veriyor: “Hayır. Bence beşerler uykuya epeyce fazla mana yüklüyor. Çok farklı şeyler oluyor.”
TIPKI YATAĞI PAYLAŞMAK SAĞLIKLI MI?
Bağımsız uyku fikrinin tam karşısında yer alan bebeklerle yatak paylaşımının bile gelişimle nüanslı bir bağlantısı vardır.
Kimi araştırmalar, bebekleriyle tıpkı yatağı paylaşan ebeveynler ile bebeğin uzun vadeli bilişsel ve davranışsal sonuçları içinde bir bağlantı olmadığını ve hatta yatak paylaşımının sonrasındasındaki bilişsel sonuçlar üzerinde küçük bir yararlı tesiri olduğunu bulmuştur. Bunun inançsız bağlanma riskini azaltabileceğini gösteren çalışmalar da vardır.
Fakat, Brezilya’da 6 yaşına kadar takip edilen yaklaşık 4.000 üç aylık çocukla ilgili bir araştırma da dahil olmak üzere öteki araştırmalar, anneleriyle tıpkı yatağı paylaşan çocukların psikiyatrik bozukluklara sahip olma mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu buldu. Yatak paylaşımı ile çocukların uyku meseleleri yaşama olasılıklarının daha yüksek olması içinde da bir bağ var.
Lakin bu çalışmaların büyük bir açığı var: Araştırmacılar ebeveynlere bebeklerin niye birebir yatağı paylaştığını sormadığından, muhakkak bir uyku nizamının belli bir sonuca “niçin olup olmadığını” bilmek imkansız.
Bir ebeveyn, kendi başlarına uyuyamadığı için bir çocuğu yatağına getirirse, bu, çocuğun nerede uyursa uyusun sahip olacağı temel bir probleme işaret edebilir.
Öte yandan, çocuğunu hassas bir biçimde yatağa getiren ebeveynler, öteki konularda da hassas ebeveynler olabilirler ve bu da inançlı bağlanma mümkünlüğünü artırır. Her iki durumda da, yatak paylaşımı bir sebep değil, bir gösterge olabilir.
Bir ABD askeri üssündeki araştırmacılar, ebeveynlerinden biri faal nazaranv için konuttan ayrıldığında, birebir yatağı paylaşan çocukların, psikiyatrik sorunlara sahip olma mümkünlüğünün daha düşük olduğunu ve paylaşmayan çocuklara göre daha düzgün davrandıklarını buldu.
Dünyanın yatak paylaşımının norm olduğu kimi bölgelerinde bu farklılıkların görülmemesinin sebebi de bu olabilir: Ebeveynler bir meseleye reaksiyon olarak yatak paylaşmazlar.
Ve nitekim de, bu farkı açıklamak için tasarlanmış tek araştırmalardan biri, küçük bebeklikten itibaren yatak paylaşmaya başlayan okul öncesi çocukların, sadece her vakit yalnız uyuyan çocuklara bakılırsa değil, bununla birlikte yatak paylaşmaya başlayan çocuklara nazaran daha özgüvenli ve toplumsal olarak daha bağımsız olduklarını buldu. 1 yaşın üzerinde yapılan paylaşımlar “tepkisel” yatak paylaşımı olarak kabul ediliyor.
Getty Images
UYKU PROBLEMLERİ: MİT Mİ GERÇEK Mİ?
Bebeklerin uyanmaları yahut yalnız uyumak istememeleri yaygın olsa da, ebeveynler ekseriyetle çocuklarının uykusunun olağan olmadığı konusunda endişelenirler. Örneğin, Finlandiya’da yapılan büyük bir araştırmada 8 aylık bebekleri olan ebeveynlerin yaklaşık yüzde 40’ı, çocuklarının uyku sıkıntıları olduğunu düşündüklerini söylemiş oldu.
Pekala uyku araştırmacıları bir “uyku problemini” nasıl tanımlar?
Hiscock, “Kabul edilebilir yahut ölçülebilir kesin bir tarif yok” diyor ve ekliyor: “Ama birinci adımda, şayet ebeveynler bunu bir sorun olarak görüyorsa, bu bizim bir şeyler yapmamız gereken bir sorundur.”
Hiscock, kimi durumlarda bunun yalnızca eğitim manasına gelebileceğini söylüyor. “Bir ebeveyn üç aylık bir çocukları olduğunu ve gece beslenmek için iki sefer uyandıkları için bitkin hissettiklerini söylüyorsa, onlara bunun aslında olağan bir davranış olduğunu söylersiniz.”
Bu farkındalık pek değerlidir, yalnızca bebeğiniz aslında öbür birfazlaca bebek üzere davranırken bir sorunu olduğunu düşünmek sorunu daha da kötüleştirmekle kalmaz- çoklukla aslına bakarsan yorgun olan- ebeveynlerin gerilimini ve derdini artırır.
Çocuğunun devam eden bir uyku sorunu olduğuna inanan ebeveynlerin, bebeklerine öfke duymaları ve ebeveynliklerine karşı itimat eksikliği hissetmeleri daha mümkündür. (Ayrıca öteki taraftan bir ebeveynin çocuklarının nasıl uyuduğuna dair inançları çocukların uykusunu etkileyebilir – bir çalışma, gebe bir bayanın bebeğinin geceleri yardıma muhtaçlığı olacağına dair inancının altı aylık bebeğinin daha fazla uyanacağını öngördüğünü bile buldu).
Sorun olduğunu düşündüğümüz şeylerin birçok hem de kültürel beklentilerimizle de belirlenir. Kapsamlı bir çalışmada Mindell, ebeveynlerin meselelere ait algılarının ülkeden ülkeye büyük ölçüde farklılık gösterdiğini buldu. Vietnam’daki ebeveynlerin yalnızca yüzde 10,1’i bir sorun olduğunu düşünürken, Çin’de bu oran yüzde 75,9’du.
Ball, “Bence bebeklerin uyku meseleleri olması fikri patolojik. Bu, ebeveynlere bebeklerinde bir sorun olduğunu düşündürür. Bana göre bu son derece sıkıntılı, bebekler yalnızca bir bebek üzere davranırken, ebeveynlerin bebeklerinde bir sorun olduğunu düşünmelerine niye oluyorsunuz.” diyor
MİTİN KÖKENİ
Ve bu biçimdece, biroldukca ebeveyn bebek uykusu konusunda takıntılı olsa da, görünüşe nazaran uykuyla ilgili epeyce fazla yanlış anlaşılma var. Pekala bu nasıl mümkün olabilir?
Bebek uykusunu nasıl yorumladığımız sıklıkla bilime değil kültürel kıymetlere, var iseyımlara ve ideolojilere dayanıyor.
birlikte inançlı uykunun (“emzirerek uyuma” olarak adlandırıyor) savunucusu Antropolog McKenna, yüzseneler boyunca bebeklerin aileleriyle uyumasının yalnızca yaygın değil, hem de gerekli olduğunu açıklıyor.
Elektrik yahut ısıtma olmadan (veya ekseriyetle boş bir odada), bebeklerin annelerine yakın kalmaları uygun, hami ve emzirmeyi kolaylaştırıcıydı. Birden fazla kültürde, durum bu biçimde kaldı.
Antropolog Jennifer G. Rosier ve Tracy Cassels: “19. yüzyıldan evvel, bebek uykusu ekseriyetle yeni ebeveynlerin tasası değildi, vaktin tanınan ebeveynlik kılavuzları bu hususta hiç bir şeyden bahsetmedi.” diyor ve ekliyor:
“Bir bebek uyandığında, ya bebeğe bakmaya hazır uyanık bir aile üyesi ya da bebeğin yanında uyuyan ve süratle reaksiyon verebilen bir aile üyesi vardı. Bebeklerin (ve yetişkinlerin) muhtaçlık duyduklarında uyudukları ve uyanık olmaları gerektiğinde uyanık oldukları konusunda da bir anlayış vardı.”
SANAYİ İHTİLALİ İLE DEĞİŞEN UYKU ALGISI
1800’lerle bir arada Sanayi İhtilali ile yükselen bir orta sınıf ve bağımsızlığa yeni bir vurgu geldi.
Daha uzun çalışma günleri, geceleri kesintisiz uykuya daha fazla ilgi manasına geliyordu. Kentleşme ailelerinin dayanağından uzakta yaşayan yeni ebeveynlerin sayısını artırdı ve tıpkı uyku alanında birden çok kişinin olmasının havayı “zehirleyebileceğine” inanan erkek tabipler, anne ve ebe rehberliğinin yerini almaya başladı.
Yeni kitaplar, katı uyku programlarına olan muhtaçlığı ve bebeklerin bağımsız ve kuvvetli olabilmeleri için yalnız uyumalarının gerekliliğini vurguladı.
Bu her yerde bu biçimde olmadı. Bir araştırmacı, “Japonlar, ABD külçeşidinin küçük çocukları geceleri bu biçimde bir bağımsızlığa itmekte pek acımasız olduğunu düşünüyor” diyor. Guatemala’daki Maya anneleri, ABD’nin uyku uygulamalarıyla ilgili bilgilere “şok, onaylamama ve acıma” ile cevap verdi.
UYKU KOÇLUĞU SANAYİSİ DÜZENLEMEYE TABİ DEĞİL
Bugün, biroldukça yorgun ebeveyn ayrıntılarını bebek uyku kitaplarından yahut ABD haricinde da popülerlik kazanan uyku koçlarından alıyor. Lakin biroldukça kitap delile dayalı değil ve uyku koçluğu sanayisi düzenlemeye tabi değil. Sonuçta, herkes kendine bir uyku uzmanı diyebilir.
Bunun yanında, sıhhat uzmanları bile birçok vakit bebek uykusu konusunda bir geçmişe yahut eğitime sahip olmaz.
Bir araştırma, ABD’deki 126 tıp fakültesinde öğrencilerin çocukların uykusuyla ilgili sadece 27 dakikalık eğitim aldığını buldu.
Kanadalı sıhhat hizmeti sağlayıcıları içinde yapılan bir anket, tıp fakültesindekilerin sırf yüzde 1’inin pediatrik uyku konusunda rastgele bir eğitim aldığını söylüyor.
Avustralya’da 263 sıhhat uzmanıyla yapılan bir araştırma ise profesyonellerin pediatrik uykuyla ilgili soruların yarısından azını gerçek yanıtladığını buldu. Ve bunlar uyku eğitimine başkalarından daha fazla ehemmiyet veren ülkeler.
Kelamın özü: Bebek uykusuyla ilgili en büyük ve en ziyanlı yanılgı aslında sıradan olabilir. Bu da bebeklerin nasıl uyuması gerektiğine dair tek bir hakikat yaklaşım olduğudur.
Gregory, “Farklı ailelerin farklı ihtiyaçları ve tercihleri ??vardır ve bebek uykusu için farklı yaklaşımlar benimser” diyor ve ekliyor:
“Kararlarda güvenlik her vakit ön planda tutulduğu sürece bunda bir sorun olmaz. Bebeklerin bakıcıları ABÖS’ü önlemeye yardımcı olabilecek yolların farkında olmalıdır.”