Muhabir
New member
ABD 6 Filosu komuta ve denetim gemisi USS Mount Whitney‘in, 4 Kasım‘da, İstanbul Sarayburnu İskelesi’nden hareket ederek Karadeniz’e girmesi Rusya’da büyük reaksiyonlara niye oldu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “ABD donanmasına mensup savaş gemilerinin Karadeniz’de uzunluk göstermesi bölgedeki istikrarı baltalıyor” diyerek Rusya’nın, rastgele bir provokasyon teşebbüsünde bulunulması halinde ‘anında karşılık vereceğini’ sert bir lisanla söz etti. Kremlin’den arka arda yapılan birebir tarafta açıklamalar Rusya açısından durumun ciddiyetini gözler önüne sermekteydi.
Cumhuriyet.com.tr, Moskova merkezli TASS haber ajansı askeri analisti (E) Albay Viktor Litovkin ile Karadeniz’deki NATO varlığı, Montrö Mukavelesi, ABD’nin Yunanistan’daki askeri konuşlanması ve Türk-Rus alakalarının genel seyrine ait dopdolu bir görüşme gerçekleştirdi.
USS PORTER’IN ASKERİ KAPASİTESİ
– Kremlin’in, ABD Donanmasının Karadeniz’deki faaliyetlerine yönelik sert reaksiyonunun arkasında neler yatıyor?
Kremlin, Amerikan gemilerinin Karadeniz’deki varlığına ve ülkemizin güney sonlarında icra ettiği kışkırtıcı aksiyonlara sert tenkitler getiriyor. Çünkü ABD’nin, Avrupalı ??müttefikleri üstündeki askeri-politik baskı aracı olan NATO, Rusya’yı yalnızca potansiyel bir rakip değil, hem de açıkça ‘düşman’ olarak tanımlıyor.
USS Porter’ın da dahil olduğu Arleigh Burke sınıfı muhripler, nükleer savaş başlıkları ile donatılabilen ve 2.500 km.. menzile ulaşabilen yaklaşık altı düzine uzun menzilli Tomahawk seyir füzesi taşıyor. Bu gemi, bu haliyle Moskova yakınlarındaki Kaluga ve Tver’in yanı sıra Saratov bölgelerindeki stratejik Rus füze üslerini de gaye alabilir. Ayrıyeten hem füzesavar birebir vakitte Tomahawk füze rampalarında kullanılabilen Aegis füze savunma sistemleri ile donatılmış olan 6. Filo’ya dahil bu çeşit muhripler, Suriye’yi bir epeyce kere emsal füzelerle gaye aldı.
“ÇATIŞMA HER AN TETİKLENEBİLİR”
Rusya’nın, nükleer savaş başlıkları taşımasalar dahi güney sonlarında bu çeşit muhriplerin varlığına kayıtsız kalamayacağı açıktır. Cumhurbaşkanı ve Savunma Bakanımızın sert telaffuzları bundandır. Bu çeşit gemilerin hareketlerini Karadeniz’in her noktasında yakından takip ediyoruz. Bunu yaparken yer tabanlı radar istasyonları, Kırım’da bulunanlar da dahil olmak üzere elektronik savaş sistemleri, gemiler ve avcı uçaklarında konuşlu opto-elektronik sistemler, İHA’lar ve 600 km’lik bir yarıçap ortasında yüzey alanını tarayan gemi zıddı kompleksler olan ‘Uran’, ‘Bal’ ve ‘Bastion’lardan yardım alıyoruz. Karadeniz’in neredeyse tüm derinliğine hakim olabilen 600 km. menzilli sistemler kullanıyoruz. Kırım yarımadasındaki havalimanlarında konuşlu fazlaca maksatlı Su-30MS savaş uçaklarının yanı sıra Su-34 ve Su-24 taarruz uçakları her daim tetikte. Tüm bu sistemler, 6. Filo muhripleri ve Amerikan bombardıman uçaklarından Rusya’ya yönelebilecek tehditleri de rastgele bir vakitte, gerekirse ‘etkisiz hale getirebilecek’ kapasitede.
Bu bakımdan, ‘ABD’nin bölgede oynadığı oyunlar’, bir daha ABD’nin tesirinde kalmış birtakım komşularımızın hudutlarımıza silah yığdığı bir periyotta her an silahlı bir çatışmanın tetikleyicisi olabilir.
Bu kuvvetler bugün bizi, Kerç Boğazı Köprüsü’nü vurmakla tehdit ediyor, gemilerini Kremlin’e ulaşan füzelerle donatıyorlar. Natürel ki tüm bunların birer saçmalık olduğunun farkındayız, lakin ne derler bilirsiniz ‘su uyur, düşman uyumaz…’
“MONTRÖ TANSİYONU AZALTMAYA YARDIMCI OLUYOR”
– Bugünkü Karadeniz tartışmaları ışığında Montrö Kontratı Rusya için ne tabir ediyor?
Montrö Mukavelesi, Karadeniz devletleri haricindeki ABD ve NATO gemilerinin Karadeniz’deki hareketlerini düzenleyen filtrelerden biri. Kontrat, bu gemilere Karadeniz’e girişlerinde 21 günlük mühlet, 30 bin ton da tonaj kısıtlaması getiriyor. Hal bu biçimde olunca Amerikan uçak gemileri Karadeniz’e giremiyor ki bu olağan olarak güzel bir şey. Montrö Kontratı bu çerçevede Karadeniz’deki tansiyonu azaltmaya bir biçimde yardımcı oluyor, lakin ne yazık ki NATO gemileri tarafınca Karadeniz’de kışkırtıcı aksiyonlar icra edilmeyeceğinin garantisini veremiyor.
Hatırlayacağımız üzere Rusya, bu yıl Haziran ayında karasularına giren İngiliz muhribi Defender’a mani olmadı. halbuki onu oradan kovmak için silah kullanmamız gerekiyordu. Defender karasularımızı terk etmeseydi, ona sert bir darbe vurabilirdik. Vladimir Putin’in bu vesileyle söylemiş olduği, ‘Umarım bir batık gemi yüzünden üçüncü dünya savaşı başlamaz’ kelamını anımsayalım. Umarım bu kelamlar Londra, Washington ve Brüksel’de âlâ okunmuştur.
“ABD, İNCİRLİK’TEKİ VARLIĞINI YUNANİSTAN’A KAYDIRACAK”
– ABD’nin Yunanistan’daki askeri konuşlanması hakkında ne düşünüyorsunuz?
ABD’nin Yunanistan’daki geniş askeri konuşlanması ve ABD’nin bu ülkeye yönelik bariz biçimde artan ilgisi bence Türkiye’ye bir ders verme teşebbüsü ile ilişkili olabilir. Bu durum, Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemlerinin de dahil olduğu başlıklar için Ankara’dan alınmaya çalışılan ‘sığ bir intikam’ kanısını açığa çıkarıyor.
Washington, Türkiye’nin Rus hava savunma sistemlerini Amerikan Patriot sistemlerine tercih ettiğini görüyor. Washington ve Brüksel, bağımsız bir dış siyaset çizgisi izlediği için Ankara’ya baskı uyguluyor. Washington, Türkiye’nin halini bir isyan olarak pahalandırıyor. Dahası Washington idaresi, F-35 tedarik etmemeleri durumunda Türkiye’nin Rusya’dan Su-35 ve Su-57 savaş uçakları almayı planladığını da görüyor.
ABD, Yunanistan’daki havalimanlarının modernizasyonu ile birlikte İncirlik Üssü’ndeki varlığını oraya kaydıracak üzere görünüyor. Bu durumda, Türkiye topraklarında depolanan B-61 atom bombaları da oraya nakledilecek. Bu tahminen de Türkiye için faydalıdır, çünkü bu durumda İncirlik, ABD’nin dahil olabileceği bir silahlı çatışmada potansiyel bir maksat olma özelliğini kaybedecek.
TÜRK-RUS MÜNASEBETLERİNİN SEYRİ
– Türk-Rus münasebetlerinin kısa ve orta vadedeki seyrine ait öngörüleriniz neler?
Rusya ile Türkiye içindeki bağlar, Ankara’nın NATO’nun bir kesimi bulunmasına karşın, mesela artık olduğu üzere, sırf uygun komşuluk ilgileri çerçevesinde ilerleyebilir.
Askeri-teknik işbirliği alanında çarpıcı projelerimiz var. Türkiye, Rusya’nın da sayesinde Akkuyu nükleer santralini 4.800 megavat kapasite ve 22 milyar dolarlık bir maliyetle inşa ediyor. Türkiye’nin ucuz yakıt muhtaçlığını büyük ölçüde karşılayan doğalgaz boruları Karadeniz’in tabanından geçiyor. Her yıl yüzbinlerce Rus tatil yapmak üzere Türkiye’ye geliyor ve bu da Türkiye’ye sağlam bir gelir getiriyor. Ülkelerimiz içindeki yıllık ticaret cirosu 20 milyar doların üzerinde. Türkiye; Çin, Almanya ve öbür ülkelerin akabinde Rusya’nın altıncı ticaret ortağı ve pandemiye karşın bu hacimleri artırmaya yönelik umutlar var; natürel, ülkelerimiz içindeki karşılıklı çıkarlara dayalı alakalar devam ederse.
İki ülkenin politik çizgileri içinde çelişkiler de mevcut; Karabağ ve İdlib başta olmak üzere, Türkiye’nin Ukrayna’ya SİHA ikmali de bu başlıklar içinde. İki ülke önderleri, çelişki düğümlerini çözmek için bugünkü üzere ortak bir yer ve fırsatlar yaratabilirlerse, meselelerin üstesinden gelinebilir. Umalım ki, her iki önderin devlet adamlığı, dostça ve karşılıklı fayda sağlayan ilgileri sürdürmemize imkan tanısın.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “ABD donanmasına mensup savaş gemilerinin Karadeniz’de uzunluk göstermesi bölgedeki istikrarı baltalıyor” diyerek Rusya’nın, rastgele bir provokasyon teşebbüsünde bulunulması halinde ‘anında karşılık vereceğini’ sert bir lisanla söz etti. Kremlin’den arka arda yapılan birebir tarafta açıklamalar Rusya açısından durumun ciddiyetini gözler önüne sermekteydi.
Cumhuriyet.com.tr, Moskova merkezli TASS haber ajansı askeri analisti (E) Albay Viktor Litovkin ile Karadeniz’deki NATO varlığı, Montrö Mukavelesi, ABD’nin Yunanistan’daki askeri konuşlanması ve Türk-Rus alakalarının genel seyrine ait dopdolu bir görüşme gerçekleştirdi.
USS PORTER’IN ASKERİ KAPASİTESİ
– Kremlin’in, ABD Donanmasının Karadeniz’deki faaliyetlerine yönelik sert reaksiyonunun arkasında neler yatıyor?
Kremlin, Amerikan gemilerinin Karadeniz’deki varlığına ve ülkemizin güney sonlarında icra ettiği kışkırtıcı aksiyonlara sert tenkitler getiriyor. Çünkü ABD’nin, Avrupalı ??müttefikleri üstündeki askeri-politik baskı aracı olan NATO, Rusya’yı yalnızca potansiyel bir rakip değil, hem de açıkça ‘düşman’ olarak tanımlıyor.
USS Porter’ın da dahil olduğu Arleigh Burke sınıfı muhripler, nükleer savaş başlıkları ile donatılabilen ve 2.500 km.. menzile ulaşabilen yaklaşık altı düzine uzun menzilli Tomahawk seyir füzesi taşıyor. Bu gemi, bu haliyle Moskova yakınlarındaki Kaluga ve Tver’in yanı sıra Saratov bölgelerindeki stratejik Rus füze üslerini de gaye alabilir. Ayrıyeten hem füzesavar birebir vakitte Tomahawk füze rampalarında kullanılabilen Aegis füze savunma sistemleri ile donatılmış olan 6. Filo’ya dahil bu çeşit muhripler, Suriye’yi bir epeyce kere emsal füzelerle gaye aldı.
“ÇATIŞMA HER AN TETİKLENEBİLİR”
Rusya’nın, nükleer savaş başlıkları taşımasalar dahi güney sonlarında bu çeşit muhriplerin varlığına kayıtsız kalamayacağı açıktır. Cumhurbaşkanı ve Savunma Bakanımızın sert telaffuzları bundandır. Bu çeşit gemilerin hareketlerini Karadeniz’in her noktasında yakından takip ediyoruz. Bunu yaparken yer tabanlı radar istasyonları, Kırım’da bulunanlar da dahil olmak üzere elektronik savaş sistemleri, gemiler ve avcı uçaklarında konuşlu opto-elektronik sistemler, İHA’lar ve 600 km’lik bir yarıçap ortasında yüzey alanını tarayan gemi zıddı kompleksler olan ‘Uran’, ‘Bal’ ve ‘Bastion’lardan yardım alıyoruz. Karadeniz’in neredeyse tüm derinliğine hakim olabilen 600 km. menzilli sistemler kullanıyoruz. Kırım yarımadasındaki havalimanlarında konuşlu fazlaca maksatlı Su-30MS savaş uçaklarının yanı sıra Su-34 ve Su-24 taarruz uçakları her daim tetikte. Tüm bu sistemler, 6. Filo muhripleri ve Amerikan bombardıman uçaklarından Rusya’ya yönelebilecek tehditleri de rastgele bir vakitte, gerekirse ‘etkisiz hale getirebilecek’ kapasitede.
Bu bakımdan, ‘ABD’nin bölgede oynadığı oyunlar’, bir daha ABD’nin tesirinde kalmış birtakım komşularımızın hudutlarımıza silah yığdığı bir periyotta her an silahlı bir çatışmanın tetikleyicisi olabilir.
Bu kuvvetler bugün bizi, Kerç Boğazı Köprüsü’nü vurmakla tehdit ediyor, gemilerini Kremlin’e ulaşan füzelerle donatıyorlar. Natürel ki tüm bunların birer saçmalık olduğunun farkındayız, lakin ne derler bilirsiniz ‘su uyur, düşman uyumaz…’
“MONTRÖ TANSİYONU AZALTMAYA YARDIMCI OLUYOR”
– Bugünkü Karadeniz tartışmaları ışığında Montrö Kontratı Rusya için ne tabir ediyor?
Montrö Mukavelesi, Karadeniz devletleri haricindeki ABD ve NATO gemilerinin Karadeniz’deki hareketlerini düzenleyen filtrelerden biri. Kontrat, bu gemilere Karadeniz’e girişlerinde 21 günlük mühlet, 30 bin ton da tonaj kısıtlaması getiriyor. Hal bu biçimde olunca Amerikan uçak gemileri Karadeniz’e giremiyor ki bu olağan olarak güzel bir şey. Montrö Kontratı bu çerçevede Karadeniz’deki tansiyonu azaltmaya bir biçimde yardımcı oluyor, lakin ne yazık ki NATO gemileri tarafınca Karadeniz’de kışkırtıcı aksiyonlar icra edilmeyeceğinin garantisini veremiyor.
Hatırlayacağımız üzere Rusya, bu yıl Haziran ayında karasularına giren İngiliz muhribi Defender’a mani olmadı. halbuki onu oradan kovmak için silah kullanmamız gerekiyordu. Defender karasularımızı terk etmeseydi, ona sert bir darbe vurabilirdik. Vladimir Putin’in bu vesileyle söylemiş olduği, ‘Umarım bir batık gemi yüzünden üçüncü dünya savaşı başlamaz’ kelamını anımsayalım. Umarım bu kelamlar Londra, Washington ve Brüksel’de âlâ okunmuştur.
“ABD, İNCİRLİK’TEKİ VARLIĞINI YUNANİSTAN’A KAYDIRACAK”
– ABD’nin Yunanistan’daki askeri konuşlanması hakkında ne düşünüyorsunuz?
ABD’nin Yunanistan’daki geniş askeri konuşlanması ve ABD’nin bu ülkeye yönelik bariz biçimde artan ilgisi bence Türkiye’ye bir ders verme teşebbüsü ile ilişkili olabilir. Bu durum, Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemlerinin de dahil olduğu başlıklar için Ankara’dan alınmaya çalışılan ‘sığ bir intikam’ kanısını açığa çıkarıyor.
Washington, Türkiye’nin Rus hava savunma sistemlerini Amerikan Patriot sistemlerine tercih ettiğini görüyor. Washington ve Brüksel, bağımsız bir dış siyaset çizgisi izlediği için Ankara’ya baskı uyguluyor. Washington, Türkiye’nin halini bir isyan olarak pahalandırıyor. Dahası Washington idaresi, F-35 tedarik etmemeleri durumunda Türkiye’nin Rusya’dan Su-35 ve Su-57 savaş uçakları almayı planladığını da görüyor.
ABD, Yunanistan’daki havalimanlarının modernizasyonu ile birlikte İncirlik Üssü’ndeki varlığını oraya kaydıracak üzere görünüyor. Bu durumda, Türkiye topraklarında depolanan B-61 atom bombaları da oraya nakledilecek. Bu tahminen de Türkiye için faydalıdır, çünkü bu durumda İncirlik, ABD’nin dahil olabileceği bir silahlı çatışmada potansiyel bir maksat olma özelliğini kaybedecek.
TÜRK-RUS MÜNASEBETLERİNİN SEYRİ
– Türk-Rus münasebetlerinin kısa ve orta vadedeki seyrine ait öngörüleriniz neler?
Rusya ile Türkiye içindeki bağlar, Ankara’nın NATO’nun bir kesimi bulunmasına karşın, mesela artık olduğu üzere, sırf uygun komşuluk ilgileri çerçevesinde ilerleyebilir.
Askeri-teknik işbirliği alanında çarpıcı projelerimiz var. Türkiye, Rusya’nın da sayesinde Akkuyu nükleer santralini 4.800 megavat kapasite ve 22 milyar dolarlık bir maliyetle inşa ediyor. Türkiye’nin ucuz yakıt muhtaçlığını büyük ölçüde karşılayan doğalgaz boruları Karadeniz’in tabanından geçiyor. Her yıl yüzbinlerce Rus tatil yapmak üzere Türkiye’ye geliyor ve bu da Türkiye’ye sağlam bir gelir getiriyor. Ülkelerimiz içindeki yıllık ticaret cirosu 20 milyar doların üzerinde. Türkiye; Çin, Almanya ve öbür ülkelerin akabinde Rusya’nın altıncı ticaret ortağı ve pandemiye karşın bu hacimleri artırmaya yönelik umutlar var; natürel, ülkelerimiz içindeki karşılıklı çıkarlara dayalı alakalar devam ederse.
İki ülkenin politik çizgileri içinde çelişkiler de mevcut; Karabağ ve İdlib başta olmak üzere, Türkiye’nin Ukrayna’ya SİHA ikmali de bu başlıklar içinde. İki ülke önderleri, çelişki düğümlerini çözmek için bugünkü üzere ortak bir yer ve fırsatlar yaratabilirlerse, meselelerin üstesinden gelinebilir. Umalım ki, her iki önderin devlet adamlığı, dostça ve karşılıklı fayda sağlayan ilgileri sürdürmemize imkan tanısın.