Mum ışığında Beyrut

Muhabir

New member
4 Ağustos 2020’de Beyrut Limanı’ndaki 2.754 ton amonyum nitratın patlaması, tarihin nükleer olmayan en şiddetli 3. patlaması olarak kayda geçti. Amerikan Federal Araştırma Bürosu’na (FBI) bakılırsa ise patlayan amonyum nitrat ölçüsü 552 tondu.

Bin 500 ton TNT’nin patlamasına eş paha olduğu hesaplanan patlama Kıbrıs’tan bile hissedilen, 4.5 büyüklüğünde bir yer sarsıntısına niye oldu. İyonosferde değişikliğe yol açtığı söz edilen patlama Beyrut’un büyük kısmında hasara yol açtı; maddi ve manevi büyük kayıplara sebep oldu. 207 kişinin vefatına, yaklaşık 20 bin insanın faydalanmasına ve 300 bin insanın evsiz kalmasına yol açan patlama, 15 milyar dolardan fazla maddi hasar verdi. Patlama daha sonrasında açılan ve 5 günde sonuca ulaşmaya odaklı “5 günlük soruşturma” ise hâlâ devam ediyor. Sorumluların bulunmaması ve hiç kimsenin ceza almaması ise Lübnanlıların öfkesini tetikliyor.

aslına bakarsanız ekonomik ve siyasi krizlerle boğuşan Lübnan, dış borcunu ödeyemez hale gelerek kısmen moratoryum ilan etmişti. 17 Ekim 2019’da başlayan kitlesel şovlar aylarca sürdü. Yeni tip koronavirüs salgını niçiniyle kesintiye uğrasa da beşerler bir daha sokaklara dökülüp “Koronavirüs bizi öldürmezse biz esasen açlıktan öleceğiz” eşliğinde devam etmişti.

“Zenginleri yiyerek veganlığıma son vereceğim” pankartları ülkedeki gelir uçurumuna dikkat çekiyordu. Bir yanda özel jetiyle yasaklara karşın seyahat eden, Lübnan bankalarındaki milyon dolarlarını yurtdışına transfer eden, hayat standartlarından ödün vermeyerek havuz partilerinde, yatlarda keyif sürmeye devam eden Lübnanlılar ile öbür yanda buzdolaplarında yiyecek kalmayan, günlük öğün sayısını ikiye indiren, çocukları gece yatağa aç giren Lübnanlılar.

15 yıl süren iç savaştan daha sonra “savaş ağalarının” siyasi önder olarak sahneye çıkması ülkenin en büyük talihsizliklerden biri. Siyasette onlara yer açarak yasallaştırmayı amaçlayan Batılı güçler bir daha yanıldı ve bu başarısız stratejinin sonuçlarını halk çekmek zorunda kaldı.

LİYAKAT YOK

Anayasada yazılı olmadığı biçimde Taif Anlaşması’ndan daha sonra tereddütsüz ve katı bir halde uygulanan, ülkenin idaresinin mezheplere göre paylaşılması da liyakati geri planda bıraktı. Yönetenler işinin ehli olmak yerine bağlı oldukları mezhepte öne çıkan şahıslar oldu. Onlar da Lübnan halkının refahı yerine kendi mezheplerinden olanların durumunu düzgünleştirmeye çalıştı. Ceplerini doldurmayı da ihmal etmediler.

BİTMEYEN KESİNTİLER

Derinleşen ekonomik kriz, elektrik kesintilerini katlanılmaz hale getirdi. Evvelden günde 3 saat kesilen elektriğin artık günde ortalama 22 saat kesilmesi rutin haline geldi. Evvelden yaygın olarak uygulanan kesinti jeneratörler ile telafi ediliyordu. Fakat 22 saatlik kesinti, hem jeneratörlerin daima çalışması birebir vakitte yakıt teminindeki zorluklar yüzünden büyük sorun kaynağı. Meskenlerine ikinci jeneratör alan insanları gördüm lakin bu da çok masraflı ve yakıt kıtlığı devam ettiği sürece kalıcı bir tahlil değil.

Şebeke suyuna yatırım yapılmadığından beşerler tankerlerle binalarının su deposunu doldurmaya devam ediyor. Lakin akaryakıt kahrı da olduğu için tankerler taleplere yetişemiyor.

Sabah 5’te akaryakıt verilmeye başlayacağını öğrenen Lübnanlılar, geceden otomobillerini istasyonun önünde sıra halinde park ediyor. Güneş doğmadan akaryakıt sırasındaki arbedeler ile uyanmak bayağı hale gelmiş. Bağırış çağırış bir süre daha sonra insanı ürkütmüyor lakin arbedelere silah sesleri eşlik ettiğinde her an her şey olabilir kaygısı tavan yapıyor. Bu kadar bekledikten daha sonra da yalnızca belirtilen litre kadar akaryakıt alabiliyorsunuz. Pompadaki çalışanı, yanında getirdiği yılan ile korkutarak arabasının deposunu büsbütün doldurmak isteyenlerden bile bahsediliyor.

Ne kadar hoş bir coğrafyada bulunsa da bu kadar güç şartlarda yaşamak her insanın harcı değil. İmkânı olanların birden fazla ülkeyi terk etti. Geride yurtdışına taşınma imkânı olmayanlarla az sayıdaki idealist vatansever Lübnanlılar kaldı. Lübnan’ın durumu umut vermediği üzere gün geçtikçe daha da berbata gidiyor. Yeni hükümet teknokratlardan oluşsa da şu basamakta işi fazlaca sıkıntı ve başarılı olma ihtimali pek düşük. Eski hoş günlerine hasretlik çektiğimiz bu yaz akşamında mum ışığında aydınlanmaya çalışan Lübnan’ın geleceği de titrek mum ışığından daha parlak ve umut verici değil.

‘YANLIŞ HESABIN ÖNEMLİ SONUÇLARI OLUR’

Lübnan ile İsrail sınırında geçen çarşambadan bu yana misilleme tansiyonu sürüyor. ABD idaresi, Beyrut idaresine Lübnan Hizbullahı’nın hücumlarını tedbire daveti yaptı. Lübnan Başbakanı Hassan Diyab, Birleşmiş Milletler’e (BM), İsrail’in doruğa ulaşan ihlallerini durdurması ve 1071 sayılı BM sonucuna uyması için İsrail’e baskı yapması talebinde bulundu. BM Lübnan Özel Koordinatörü Joanna Wronecka, “Yanlış hesaplama mümkünlüğü önemli sonuçlara yol açabilir. Bu niçinle daha fazla tansiyonu yükseltmemek için sağduyulu olunmalıdır” dedi. AA’nın haberine nazaran ise Lübnan’da evvelki gün İsrail’e roket atan Hizbullah mensuplarının bölge sakinleri tarafınca yakalanmasının akabinde, öteki bölgelerde Hizbullah yanlıları ile Dürzi İlerlemeci Sosyalist Partisi destekçileri içinde arbede yaşandığı açıklandı. Haberde askerlerin devriye gezmesinin akabinde olayların yatıştığı aktarıldı. Öte yandan işgal altındaki Gazze’den yangın balonları gönderildiği nedeni öne sürülerek İsrail evvelki gece Hamas maksatlarına hava saldırısı düzenledi. ABD ordusu ise Umman açıklarında geçen hafta atağa uğrayan petrol tankerine İHA ile yapılan hücumun sorumlusunun İran olduğunu duyurdu. İran savları reddediyor.
 
Üst