Kendinizden büyük bir şeyin modülü olun

Mezopotamya

New member
Doğan Selçuk ÖZTÜRK

● Şükrü Beyefendi, kendinizden özetlemek gerekirse bahsedebilir misiniz?


1956 doğumluyum. Hem ben tıpkı vakitte kardeşim ortaokulu ve liseyi parasız yatılı okuduk. Dar gelirli bir ailenin çocuklarıyız. 1979 yılında ODTÜ Maden Mühendisliği kısmını bitirdikten daha sonra 3 sene Çalışma Bakanlığı’nda iş güvenliği müfettişi olarak çalıştım. daha sonrasında bir sene Çukurova’nın ithalat ihracat departmanında Caterpillar iş makinelerinin yedek modül satışını yaptım. Kendi işimi yapma arzum ağır basınca Ankara’da bir tanıdığımızın başladığı dokuma, konfeksiyon işine eşimle bir arada girdik. Orada üç buçuk, dört sene kadar çalıştıktan daha sonra İzmir’e dönüp eşim ve kardeşimle birlikte Sun Tekstil’i 1987 yılında sokak içinde bir atölye olarak kurduk. ondan sonrasında ortamıza dördüncü Ünlütürk olarak Elvan katıldı. Ben maden, Gülseli metalürji, Sabri jeoloji mühendisi… Elvan ise dokumacılık mühendisi. Allah’tan o dokumacılık mühendisi, yoksa biz üçümüz yer bilimleri üzerine okuduk.

FARKLILAŞARAK ŞİRKETİ BÜYÜTEBİLECEĞİMİZİ ANLADIK

● Sun Dokumacılık 35 yaşında. Sizce en kıymetli kilometre taşlarının başında ne geliyor?


Sun Dokuma aslında işe sıfırdan başlama ve büyüme kıssası. Lakin bu öykünün bana göre bugünlere gelmemizi sağlayan epey özel bir dönüm noktası var. 90’lı yılların ortasında ciromuz 10-12 milyon dolar düzeyine gelmişti ve dünyadaki epey büyük markalara konfeksiyon ihracatı yapıyorduk. Fakat işler istediğimiz yüksek kalitede ve termin hassasiyetiyle gitmiyordu. Tam o sırada KALDER’in Harikalık Modeli’yle tanıştık ve eğitimler aldık. Enteresan bir müddetçti. Dokuz başka kriterle şirketini zi değerlendirdiğiniz bu modelin bir modülü da stratejik planlama sürecidir. Her sene bir defa işinizin geleceğine yönelik olarak vizyon ve misyonunuzu gözden geçirmenizi ve gelecekte kendinizi nerede hayal ettiğinize dair bilgiler ve senaryolar ışığında bir planlama yapmanızı öngörür. Birinci stratejik planlama toplantımızı 2000 yılında yaptık. O toplantı öncesinde yaptığımız araştırmada şunu gördük: Dünyadaki konfeksiyon talebi ile üretimin oranı teğe iki. Yani talep bir üniteyse, üretim neredeyse iki ünite. ötürüsıyla dedik ki konfeksiyon fazlaca düşük bir yatırımla yapılabiliyor ve ekseriyetle emeğin ucuz olduğu ülkelere epeyce süratli gidebiliyor. Bu niçinle, lakin farklılaşabilirsek şirketi büyütebileceğimizi anladık. Öncelikle şunu sorduk kendimize: Müşterilerin bize verdiği numuneler ve teknik özelliklerle üretim yapmak yerine biz müşterilerimize bunun ötesinde neler sağlayabiliriz? Bu sorunun yanıtlarını bu birinci stratejik planlama toplantısında verdik ve hayli kıymetli kararlar aldık. Bir: Üretimimizi tasarım hizmeti ile birleştirelim. Bu mamüllerin dizaynını müşterilere biz sunalım. İki: Çok süratli iş yapalım. O kadar süratli yapalım ki perakendeciler için büyük bir avantaj oluşsun. Üç: Müşterilerimizin Uzakdoğu’dan alamadığı esnekliği gösterelim. Gerekiyorsa epeyce küçük yahut fazlaca büyük ölçülü siparişleri de yapalım. Bununla ilgili olarak 2001-2002 senelerında değişmeye başladık. Tasarım yeteneklerimizi geliştirdik. Kuvvetli geçen bir müddetcin sonunda 2008 krizine geldiğimiz vakit buna hazırdık, dünya da hazırdı. 2008 krizinde belirsizlikler niçiniyle firmalar Çin’den ve Uzakdoğu’dan klasik uzun vadeli siparişlerini vermediler. Piyasalar açıldığı vakit ise epeyce süratli üretim ve teslimata gereksinimleri oldu. Biz orada hazırdık. Şirketimiz 2010 yılından 2020 yılına kadar 10 kat ve katma pahası yüksek bir biçimde büyüdü. Zira her perakendeciye özel fazlaca süratli koleksiyon yaratıp bu koleksiyonları da hayli süratli bir biçimde imal etme marifetine sahibiz artık.

BEŞ SENEDE 250 MİLYON EURO FİYATINDA TAYT SATTIK

● Sun Tekstil’in en değerli karakteristiği nedir sizce? Sizi öne çıkaran bir kumaş yahut tasarım oldu mu?


Sun Dokuma ve onun sahip olduğu baş şirketimiz Ekoten’in DNA’larında fazlaca kıymetli iki şey var: Bir tanesi yeterli mühendislik ve inovasyon, oburu ise tasarım. Ekoten tarafında yeni kumaşlar geliştirirken, Sun Dokuma tarafında yeni dizaynlarla modaya uygun, müşterilerimizin beğenebileceği koleksiyonlara yöneliyoruz. Bayanların giydiği leggingler (tayt) ile ilgili beğenilen bir öykümüz var aslında. İş hayatımızın başlarında likra daha yeni icat edilmişti. Örgü kumaşlarda kullanılan likra kumaşa esneklik verir, bedene yapışmasını sağlar. Amerikalı bir müşterimiz, “Likralı kumaş arıyorum. Ortalama gramajının yüksek ve esnekliğinin âlâ olması lazım. Mevcut üreticilerime yaptıramadım, siz yapabilir misiniz?” dedi. Şirketi büyütmek için işe gereksinimimiz olduğundan yapabileceğimizi söylemiş olduk. Uğraşlarımız sonucunda kumaşı geliştirdik ve tarihimizde olmadığı kadar fazlaca sipariş aldık. Yeni bir eser olduğu için de yüksek bir marjla satarak önemli bir atılım yaptık. 2015’e geldiğimiz vakit Ekoten olarak çelikli interlog dediğimiz bir daha likralı olan ancak dokumaya hayli benzeyen, tayt imalinde kullanılan ancak giyildiği vakit diz yapmayan bir kumaş geliştirdik. Bunu Sun Dokumacılık şahane dizaynlarla hayli değişik eserlere dönüştürdü. Beş sene içerisinde 250 milyon Euro fiyatında tayt sattık. Yani yeniden taytlarla birlikte, bir daha bir kumaş yenilikçiliği ile işimizi epeyce üste taşıdık. Son vakit içinderda bir daha bir legging işimizi ateşliyor. Athletic wear dediğimiz yogacıların giydiği tipte leggingler var. Bunları dünyada fazlaca kıymetli satan ünlü markalar büyük siparişler geçiyorlar. Özetle tayt ve tayt için geliştirdiğimiz kumaşlar Sun Tekstil’in kıssasında değişik aralıklarla epeyce değerli rol oynadı ve bizi her seferinde bir üst basamağa çıkardı.

● Sizin tabirinizle “kendinizden daha büyük” bir projeniz oldu mu?

İş dünyası örgütlerinde, TÜSİAD’da, TÜRKONFED’de bakılırsavlerimiz sırasında biroldukça proje çalışması yaptım. Bunlardan bir tanesi epey özel… 1995 yılında Ege’de ihracatçı birlikleri başkanlığı bakılırsavim esnasında Diyarbakır’da entegre bir dokumacılık fabrikası kurmak isteyen bir aileye yardımcı oldum, onların isteği üzerine. Bu vesileyle düzenlenen bir merasimde Adıyaman Sanayi ve Ticaret Odası Lideri Zafer Ersoy Adıyaman’daki işsizlik sorunu niçiniyle takviyemizi istedi. “Bir konfeksiyon tesisi de buraya kuralım.” dedi. O sırada EGS Holding’in de yönetimindeydim. İdare şurasını ikna ettim ve Vakıfl ar Bankası’nın da ortak olduğu EGS Yatırım Holding’i kurduk. Ana fikrimiz şuydu, kendimiz yapmak yerine yörenin beşerlerine konfeksiyonu kurdurup onlara takviye olmak. Gençken benden yaşça büyük bir sanayicimiz “Bizim aklımız gözümüzdedir” demişti. Birisi başarılı olduğu vakit bizim insanımız öykünüyor. Sen ne dersen de, o gördüğüne inanıyor, o yaptıysa ben de yaparım diyor. Bu niçinle lokal müteşebbislerden ortaklar seçtik. O ortaklara şirketler kurdurduk ve EGS Yatırım Holding olarak o şirketlere küçük ortak olduk. Onlara dedik ki “Şirketleriniz büyüdükten daha sonra paylarımızı size devredeceğiz ve hiç bir fiyat istemeyeceğiz. Lakin başlangıç evresinde şirketleri biz denetim edeceğiz.” Adıyaman’da Urfa’da ofisler kurduk, mühendisler ve her türlü teknik işçisi götürdük. Oradaki firmaların evvel öğrenmelerini, adam yetiştirmelerini, daha sonra da ihracat müşterileriyle buluşmalarını sağladık. Bu dediğim 3-3,5 sene zarfında oldu. Başlangıçta bir tek konfeksiyon atölyesi olmayan Adıyaman’da 8-9 sene daha sonra -ki takip ediyorum, hala öyle- 9 ila 10 bin civarında konfeksiyon çalışanı vardı. çabucak sonrasındadan Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi’nin ana caddesinin ismini Şükrü Ünlütürk Caddesi yapma lütfunda bulundular. Oraya her gittiğimde, bölgedeki sanayicileri de ziyaret ediyorum. Caddede bir üreticiye gidiyorum. Falanca Dokumacılık, Şükrü Ünlütürk Caddesi numara bilmem kaç diye kartvizit veriyorlar. Eh, hoşuma gitmiyor desem palavra olur.

Her şey odaklanmayla ilgili

● Başarı-başarısızlık kavramlarına nasıl bakıyorsunuz?


Yaşam yalnızca muvaffakiyetlerin peş peşe gelmesinden oluşmuyor. Son derece sıkıntı devirler ve hayal ettiğimiz üzere gitmeyen, para ve güç kaybettiğimiz işler oldu. Geriye dönüp baktığım vakit şu biçimde bir şeyin farkına vardım. Her şey odaklanmayla ilgili. Şayet bir işe odaklandıysak, aile olarak ya da Şükrü Ünlütürk olarak, hiç bir vakit başarısız olmadık. O işle yatmak o işle kalkmaktan bahsediyorum. Odaklandığım vakit içinderda birfazlaca yenilikçi fikrin sabah uyandığım vakit aklıma geldiğini gördüm. Hatta kardeşim bana takılır kimi vakit, “bir daha bir şafak projesiyle mi geldin ağabeycim?” der. Başarısız olduğum işler ve fikirlerde ise şunu fark ettim ki odağımı dağıtmışım. Birden çok hususla ilgilenmeye çalışmışım. ötürüsıyla bütün gücünüzü, gücünüzü, hayal gücünüzü kullandığınız, niyetinizi, aklınızı, zihninizi o işle doldurduğunuz, dikkatinizi o işe verdiğiniz vakit başarısız olmak hayli kolay değil. Evvelce yanlış bir vakitte perakendeye girmiştik, benim projemdi üstelik. Aileyi ikna etmiştim. Lakin hem vakit hem para kaybettik. Zira hazır değildik. Zira tek işimiz o değildi. çabucak sonrasında o işten vazgeçtik. halbuki şu anda odaklanarak Jimmy Key ile perakende başarıyı yakaladık. 50 mağazaya kadar çıktık ve gidişatından çok mutluyuz.

Mutlaka ehemmiyet verdiğiniz bir STK’da yer alın

Ailemizin hikayesi, ne yaptığının değil, nasıl yaptığının kıymetli olduğunu gösteriyor. Tüm aile hayatımızda belirleyici olan konulardan bir tanesi de iş dünyası örgütlerinde birfazlaca bakılırsav almamız oldu. Bütün yaşantımız boyunca bir elimiz kesinlikle bir sivil toplum kuruluşunda oldu, yararlı olmaya, projeler üretmeye çalıştık. Beşerler yaptıkları işler niçiniyle her vakit kendilerinden daha büyük bir projenin, bir işin ortasında olma fırsatı yakalayamıyor. STK’larda ise bu fırsatlar mevcut. Kendi başınıza yapamayacağınız, tesir seviyesi çok yüksek projeleri, bir kaldıraç rolü oynayan STK’nın gücü ile yapmak mümkün. Ben buna kendinden daha büyük bir şeyin modülü olmak diyorum. O yüzden de gençlere bilhassa diyorum ki kesinlikle gönlünüzün düştüğü, kıymet verdiğiniz bir STK’da yer alın.
 
Üst