Muhabir
New member
Cumhuriyet müellifi Ergin Yıldızoğlu, ‘COP 26 bitti! Yola devam’ başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Yıldızoğlu bugünkü yazısında, Türkiye’nin COP 26’ya bakışını “Dünya lideri”, dünyanın bu en kıymetli toplantısına gitmedi, takipçileri de ağaç kesmeye devam ediyor…” kelamlarıyla tanım etti.
Yazısında, 2015 Paris Anlaşması’nda konan 1.5 ºC gayesinin artık ulaşılamaz olduğunu tabir eden Yıldızoğlu, “Bu karamsarlığın ardında, COP26’ya katılan devletlerin uzun devirli vaatleri ile önümüzdeki on kritik yıl üzere bir kısa periyotta yapacakları içindeki farklar yatıyor” dedi.
İşte, o yazıda öne çıkan tabirler:
Daha şimdiden sıcaklık artışı 1.2 ºC’ye ulaştı. Bu artışın yıkıcı tesiri dünyanın çabucak her bölgesinde kendini gösteriyor. Sıcaklıkta ortalama 1.5 ºC artış bile büyük hasar yaratacak, çabucak her yerde değişik şiddette olsa bile ömür şartlarını etkileyecek iken, 40 ülkenin deklare ettikları iklim siyasetlerini tahlil eden son çalışmalar, şayet bu vaatler tümüyle gerçekleşebilirse sıcaklık artışı 1.8/1.9 ºC düzebir daha çıkabilir diyorlar.
Buna karşılık, global ısınma araştırmaları alanının en muteber kurumlarından Climate Action Tracker (CAT), devletlerin verdikleri kelamları, alınan tedbirleri izliyor. CAT’ın, COP26 sırasında deklare ettiğı bir çalışmanın bulguları, ülkeler, bugün CO2 ve metan gazı emisyonlarını azaltmak için izledikleri siyasetlerle yetinirlerse global ısınmanın 2100’e kadar 2.7 ºC düzebir daha tırmanacağını gösteriyor.
YÖNETİCİLER KAYTARIYOR, VATANDAŞLAR KARARLILIK BEKLİYOR
ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya ortalarında olmak üzere on ülkenin vatandaşları içinde yapılan bir ankette, katılanların yüzde 62’si iklim krizini en değerli etraf sorunu olarak görüyor, lakin yüzde 74’ü kişisel seviyede aldıkları tedbirleri kâfi buluyor; daha fazla efor göstermeye gerek olmadığını düşünüyorlar. Ankete katılanların yüzde 76’sı, devletlerin iklim krizini önlemeye yönelik getirebilecekleri daha sıkı kuralları ve düzenlemeleri kabul etmeye hazır olduğunu belirtmiş. özetlemek gerekirsesı çoğunluk, daha fazla gayret göstermeye isteksiz lakin devlet müdahalesini kabul etmeye hazır. Dünya Bankası’nın eski başekonomisti ve “Oyun Teorisi” alanında çalışan Prof. Kaushik Basu da bir çalışmasında (“Convention, Morals and Strategy: Greta’s Dilemma and the incarceration game”, 4/08/2021, Cornell Üni.) iklim krizi üzere meselelerde, ferdî uğraşların sorunu çözemeyeceğini, hatta olumsuz sonuçlar yaratabileceğini devletler seviyesinde global çapta ve eşgüdümlü tedbirlerin gerektiğini gösteriyordu.
İKTİSAT VE JEOPOLİTİK
Ne ki günümüzde global çapta işbirliği mümkünlüğü giderek zayıflıyor. ABD, Çin, Almanya ve İngiltere ekonomileri yavaşlıyor, enflasyon artmaya devam ediyor, iklim krizini önlemenin maliyetini karşılamak zorlaşıyor. Milletlerarası jeopolitik de giderek karmaşıklaşıyor.
NATO’nun emekli eski kumandanı Amiral Stavridis’in işaret ettiği üzere “halen global jeopolitik fay çizgisi, ABD, Avrupa Japonya, Avustralya (Batı) ile Çin ve Rusya içinde”. İkinci bir fay çizgisi, “Önceden gelişir zenginleşirken çevreyi kirleten merkez ülkelerin gelişmekte olanları mali olarak desteklemekten öte, tazminat ödemesi gerekir” üzere savların da katkısıyla “Kuzey-Güney” içinde şekilleniyor. Çin, hem kredi ve yardım kaynağı olarak hem bugün yenilenebilir güç teknolojisi ve değerli mineraller piyasalarında hükümran bir büyük güç olarak, bu ikinci fay sınırının haricinde lakin onun gerginliklerini, birinci sınır ortasındaki istikrarlar bağlamında, “Batı”ya karşı kullanma potansiyeline sahip. Ayrıyeten, “sıfır karbon emisyonu” amacına giderken gerekecek kritik hammaddelerin yüzde 60’ından fazlası Çin’den geliyor. Daniel Yergin, “Pillerin yüzde 80’i, güneş kolektörlerinin yüzde 70’i Çin’de yapılıyor, Çin, iklim krizi jeopolitiğinden galip çıkacaktır” diyor. Bu “denklem” ABD-Çin işbirliği mümkünlüğünü zayıflatıyor.
özetlemek gerekirse, Türkiye’ye bakarsak: “Dünya lideri”, dünyanın bu en değerli toplantısına gitmedi, takipçileri de ağaç kesmeye devam ediyor…
Yıldızoğlu bugünkü yazısında, Türkiye’nin COP 26’ya bakışını “Dünya lideri”, dünyanın bu en kıymetli toplantısına gitmedi, takipçileri de ağaç kesmeye devam ediyor…” kelamlarıyla tanım etti.
Yazısında, 2015 Paris Anlaşması’nda konan 1.5 ºC gayesinin artık ulaşılamaz olduğunu tabir eden Yıldızoğlu, “Bu karamsarlığın ardında, COP26’ya katılan devletlerin uzun devirli vaatleri ile önümüzdeki on kritik yıl üzere bir kısa periyotta yapacakları içindeki farklar yatıyor” dedi.
İşte, o yazıda öne çıkan tabirler:
Daha şimdiden sıcaklık artışı 1.2 ºC’ye ulaştı. Bu artışın yıkıcı tesiri dünyanın çabucak her bölgesinde kendini gösteriyor. Sıcaklıkta ortalama 1.5 ºC artış bile büyük hasar yaratacak, çabucak her yerde değişik şiddette olsa bile ömür şartlarını etkileyecek iken, 40 ülkenin deklare ettikları iklim siyasetlerini tahlil eden son çalışmalar, şayet bu vaatler tümüyle gerçekleşebilirse sıcaklık artışı 1.8/1.9 ºC düzebir daha çıkabilir diyorlar.
Buna karşılık, global ısınma araştırmaları alanının en muteber kurumlarından Climate Action Tracker (CAT), devletlerin verdikleri kelamları, alınan tedbirleri izliyor. CAT’ın, COP26 sırasında deklare ettiğı bir çalışmanın bulguları, ülkeler, bugün CO2 ve metan gazı emisyonlarını azaltmak için izledikleri siyasetlerle yetinirlerse global ısınmanın 2100’e kadar 2.7 ºC düzebir daha tırmanacağını gösteriyor.
YÖNETİCİLER KAYTARIYOR, VATANDAŞLAR KARARLILIK BEKLİYOR
ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya ortalarında olmak üzere on ülkenin vatandaşları içinde yapılan bir ankette, katılanların yüzde 62’si iklim krizini en değerli etraf sorunu olarak görüyor, lakin yüzde 74’ü kişisel seviyede aldıkları tedbirleri kâfi buluyor; daha fazla efor göstermeye gerek olmadığını düşünüyorlar. Ankete katılanların yüzde 76’sı, devletlerin iklim krizini önlemeye yönelik getirebilecekleri daha sıkı kuralları ve düzenlemeleri kabul etmeye hazır olduğunu belirtmiş. özetlemek gerekirsesı çoğunluk, daha fazla gayret göstermeye isteksiz lakin devlet müdahalesini kabul etmeye hazır. Dünya Bankası’nın eski başekonomisti ve “Oyun Teorisi” alanında çalışan Prof. Kaushik Basu da bir çalışmasında (“Convention, Morals and Strategy: Greta’s Dilemma and the incarceration game”, 4/08/2021, Cornell Üni.) iklim krizi üzere meselelerde, ferdî uğraşların sorunu çözemeyeceğini, hatta olumsuz sonuçlar yaratabileceğini devletler seviyesinde global çapta ve eşgüdümlü tedbirlerin gerektiğini gösteriyordu.
İKTİSAT VE JEOPOLİTİK
Ne ki günümüzde global çapta işbirliği mümkünlüğü giderek zayıflıyor. ABD, Çin, Almanya ve İngiltere ekonomileri yavaşlıyor, enflasyon artmaya devam ediyor, iklim krizini önlemenin maliyetini karşılamak zorlaşıyor. Milletlerarası jeopolitik de giderek karmaşıklaşıyor.
NATO’nun emekli eski kumandanı Amiral Stavridis’in işaret ettiği üzere “halen global jeopolitik fay çizgisi, ABD, Avrupa Japonya, Avustralya (Batı) ile Çin ve Rusya içinde”. İkinci bir fay çizgisi, “Önceden gelişir zenginleşirken çevreyi kirleten merkez ülkelerin gelişmekte olanları mali olarak desteklemekten öte, tazminat ödemesi gerekir” üzere savların da katkısıyla “Kuzey-Güney” içinde şekilleniyor. Çin, hem kredi ve yardım kaynağı olarak hem bugün yenilenebilir güç teknolojisi ve değerli mineraller piyasalarında hükümran bir büyük güç olarak, bu ikinci fay sınırının haricinde lakin onun gerginliklerini, birinci sınır ortasındaki istikrarlar bağlamında, “Batı”ya karşı kullanma potansiyeline sahip. Ayrıyeten, “sıfır karbon emisyonu” amacına giderken gerekecek kritik hammaddelerin yüzde 60’ından fazlası Çin’den geliyor. Daniel Yergin, “Pillerin yüzde 80’i, güneş kolektörlerinin yüzde 70’i Çin’de yapılıyor, Çin, iklim krizi jeopolitiğinden galip çıkacaktır” diyor. Bu “denklem” ABD-Çin işbirliği mümkünlüğünü zayıflatıyor.
özetlemek gerekirse, Türkiye’ye bakarsak: “Dünya lideri”, dünyanın bu en değerli toplantısına gitmedi, takipçileri de ağaç kesmeye devam ediyor…