Muhabir
New member
Reutersİran tatbikatın ne kadar süreceğini açıklamadı
İran 1 Ekim’de Azerbaycan hududunda geniş çaplı bir tatbikat başlattı. İki ülke içindeki tansiyonun önemli bir biçimde artarken bunun ardındaki niçinler ise netleşmiş değil.
4 Ekim’de Gürcistan’ın başşehri Tiflis’te Gürcü ordusuyla bir arada tatbikata başlayan Türkiye ve Azerbaycan ordularının 5-8 Ekim tarihleri içinde ise Nahçıvan’da tatbikata başlayacağı belirtildi.
Azerbaycan’ın birkaç hafta evvel, Ermenistan denetimindeki kasabalar olan Kapan ve Goris içinde seyahat ederken yolun Azerbaycan denetimindeki kısmını kullandıkları nedeni öne sürülerek iki İranlı kamyon sürücüsünü gözaltına almış, bu olay alakaları kötüleştirmişti.
Tahran, ne vakit sonlanacağını açıklamadığı son tatbikatın Azerbaycan’a karşı değil, IŞİD ve İsrail’e karşı olduğu konusunda ısrarcı.
İran, ülkesinin kuzeybatı kısmında IŞİD militanlarının olduğu görüşünde.
Ama ne İsrail’in Azerbaycan ile ilgisi ne de bölgede IŞİD militanları olduğuna dair İran söylemi yeni değil.
Bu yüzden İran ile Azerbaycan içindeki tansiyonun niye artık arttığı merak konusu.
Azerbaycan Devlet Lideri İlham Aliyev de 27 Eylül’de Anadolu Ajansı’na verdiği söyleşide tıpkı soruyu sormuştu:
“Her ülke kendi topraklarında istediği askeri tatbikatı yapabilir, bu onun egemenlik hakkı.
“Fakat bunu bir vakit kesitinde tahlil ettiğimizde bunun hiç bir vakit olmadığını görüyoruz. niye artık ve niye bizim hududumuzda?
“Bu soruları ben değil, Azerbaycan toplumu soruyor. Bu soruyu dünyadaki Azerbaycanlılar soruyor.”
İran’ın IŞİD söylemi
İran Kuvvetleri Kumandanı Kiyumars Haydari 1 Ekim’de tatbikat başlamadan saatler evvel yaptığı açıklamada “IŞİD militanlarının bölgeyi terk edip etmediğinden emin değiliz” dedi.
İran’ın kuzeybatı kısmında IŞİD varlığı olduğunu belirten Haydari, bunların “Ermenistan-Azerbaycan çatışması sırasında, taraflardan biri tarafınca bölgeye davet edildiğini” söylemiş oldu.
İran, Dağlık Karabağ’da geçen yıl çıkan çatışmalar sırasında, Suriye’deki birtakım militanların Azerbaycan saflarında çatışması için bölgeye gönderildiğini daha evvel de tez etmişti.
İran hükümetinin Suriye’deki çatışmalara dair telaffuzunda, Suriye Devlet Lideri Beşar Esad’a karşı çıkan tüm silahlı güçlere “IŞİD” deniyor.
Reutersİran’ın tatbikatında tanklar da kullanılıyor
İsrail varlığı
Azerbaycan ve İsrail yıllardır yakın ilgilere sahip.
Bu bağlantı, Dağlık Karabağ çatışması sırasında da kendini gösterdi, İsrail Azerbaycan ile büyük bir silah ticareti mutabakatı imzaladı.
İran ise bu iki ülkenin işbirliğini eleştiriyor ve sonları yakınında İsrail varlığı istemediğini söylüyor.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan 30 Eylül’de Tahran’daki Azeri temsilciliğine ilettiği iletide “İran İslam Cumhuriyeti, İsrail’in ulusal güvenliği tehdit oluşturmaması için gerekli olan her şeyi yapacak” dedi.
Kumandan Haydari de İsrail’in Güney Kafkasya’da bir varlığı bulunduğunu ve “İsrail casuslarının İran hududu yakınlarında faaliyet gösterdiğini” belirtti.
Bu tezler hakkında 4 Ekim’de bir açıklama yapan Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Leyla Abdullayeva ise “Üçüncü bir ülkenin Azerbaycan-İran hududunda varlığı bulunduğuna dair savları reddediyoruz, bunlar temelsizdir” dedi.
Türkiye tesiri
Dağlık Karabağ çatışması İsrail-Azerbaycan ilgilerini güçlendirmenin yanı sıra Türkiye’nin de Güney Kafkasya’da tesirli bir güç olmasını sağladı.
İran bu durumu hoşnutlukla karşılamadı.
İranlı yorumcular Hazar Denizi’ne komşu olmayan bir ülkenin o bölgede tatbikata katılmasına müsaade verdiği sebebi öne sürülerek Azerbaycan’ı eleştirdi.
Kasım 2020’de Dağlık Karabağ çatışması sonlandığından bu yana İran’da iktidara yakın olan medya Türkiye’nin bölgede artan tesirini eleştiriyor ve Türkiye’nin İran ile Ermenistan’ın ilişkisini kesmeyi hedeflediğini öne sürüyor.
BBC
İran’ın korkusu, Zengezur Koridoru olarak bilinen ve Nahçivan ile Azerbaycan içindeki ilişkiyi sağlaması planlanan koridorun İran ile Ermenistan içindeki kara temasını kesme ihtimali.
Bu koridorun kurulması geçen yıl Rusya aracılığıyla gerçekleştirilen ateşkes muahedesinde kayda geçirilse de çabucak hemen bu tarafta bir adım atılmış değil.
Kamyon sürücülerinin gözaltına alınmasının akabinde, İran’da iktidara yakın Keyhan gazetesi Ankara’nın Bakü’ye İran kamyonlarının Ermenistan’a erişiminin kesilmesi tarafında baskı yaptığını öne sürdü.
İran Manevî Önderi Ali Hamaney’e yakın olan gazete bir öbür makalede ise ABD, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan içinde “görünmez bir ittifakın” oluştuğunu ve bu ittifakın hedefinin İran ve Rusya aleyhine jeopolitik değişimler yapmak olduğunu tez etti.
Gazeteye göre Ermenistan’ın “Batı yanlısı hükümeti” ülkenin güney kısmının Azerbaycan’a verilmesi karşılığında siyasi ve ekonomik çıkar elde etmek için ABD ile anlaştı.
Kumandan Haydari açıklamasında “Bir ülkenin daha hudutlarının yabancılar tarafınca bozulmasına müsaade vermeyeceğiz” demişti.
Ali Hamaney de Pazar günü yaptığı açıklamada “Bölgedeki ordular güvenliği fakat kendileri sağlayabilir. Kendi çıkarları için diğer ülkeleri bölgeye davet etmemeleri gerekir” dedi ve ekledi:
“İran’ın kuzeybatısında ve birtakım komşu ülkelerde yaşananlar da tıpkı biçimde çözülmeli, yabancı güçlerin varlığına müsaade verilmemeli.
“Herkes bilmeli ki kardeşleri için çukur kazanlar bu çukura birinci kendileri düşer.”
Savaş tehdidi
Kamyon sürücülerinin gözaltına alınmasının akabinde İran’ın Azeri yetkililere yönelik açıklamaları, Azeri siyasetçilerinin de yansısı çekti.
Milletvekili Kudret Hasankuliyev, Azerbaycan’da etnik ayrıklıkları tetikleme teşebbüsünün İran’daki etnik Azerilerin aksiyona geçmesine yol açacağını, bu durumun da İran’ın istikrarı ve toprak bütünlüğüne ziyan vereceğini söylemiş oldu.
İran’daki en büyük etnik küme olan Azeriler içinde ayrılıkçı fikir taşıyanlar da var.
Şaşırtan olmayan bir biçimde karşılıklı tehditler toplumsal medyaya da yayıldı.
İran İhtilal Muhafızları’na fazlaca yakın bir savunma gazetecisi olan Hüseyin Daliryan, Twitter paylaşımında iki ülkenin savaşa girmesi durumunda İran’ın Azerbaycan’daki kritik gayelere bin füze göndererek çatışmayı bir günde bitirme gücü olduğunu yazdı.
Kesin olan tek şey ise, bu biçimdesi bir çatışmanın başlaması durumunda bu çatışmanın taraflarının iki ülke ile sonlu kalmayacağı.
İran 1 Ekim’de Azerbaycan hududunda geniş çaplı bir tatbikat başlattı. İki ülke içindeki tansiyonun önemli bir biçimde artarken bunun ardındaki niçinler ise netleşmiş değil.
4 Ekim’de Gürcistan’ın başşehri Tiflis’te Gürcü ordusuyla bir arada tatbikata başlayan Türkiye ve Azerbaycan ordularının 5-8 Ekim tarihleri içinde ise Nahçıvan’da tatbikata başlayacağı belirtildi.
Azerbaycan’ın birkaç hafta evvel, Ermenistan denetimindeki kasabalar olan Kapan ve Goris içinde seyahat ederken yolun Azerbaycan denetimindeki kısmını kullandıkları nedeni öne sürülerek iki İranlı kamyon sürücüsünü gözaltına almış, bu olay alakaları kötüleştirmişti.
Tahran, ne vakit sonlanacağını açıklamadığı son tatbikatın Azerbaycan’a karşı değil, IŞİD ve İsrail’e karşı olduğu konusunda ısrarcı.
İran, ülkesinin kuzeybatı kısmında IŞİD militanlarının olduğu görüşünde.
Ama ne İsrail’in Azerbaycan ile ilgisi ne de bölgede IŞİD militanları olduğuna dair İran söylemi yeni değil.
Bu yüzden İran ile Azerbaycan içindeki tansiyonun niye artık arttığı merak konusu.
Azerbaycan Devlet Lideri İlham Aliyev de 27 Eylül’de Anadolu Ajansı’na verdiği söyleşide tıpkı soruyu sormuştu:
“Her ülke kendi topraklarında istediği askeri tatbikatı yapabilir, bu onun egemenlik hakkı.
“Fakat bunu bir vakit kesitinde tahlil ettiğimizde bunun hiç bir vakit olmadığını görüyoruz. niye artık ve niye bizim hududumuzda?
“Bu soruları ben değil, Azerbaycan toplumu soruyor. Bu soruyu dünyadaki Azerbaycanlılar soruyor.”
İran’ın IŞİD söylemi
İran Kuvvetleri Kumandanı Kiyumars Haydari 1 Ekim’de tatbikat başlamadan saatler evvel yaptığı açıklamada “IŞİD militanlarının bölgeyi terk edip etmediğinden emin değiliz” dedi.
İran’ın kuzeybatı kısmında IŞİD varlığı olduğunu belirten Haydari, bunların “Ermenistan-Azerbaycan çatışması sırasında, taraflardan biri tarafınca bölgeye davet edildiğini” söylemiş oldu.
İran, Dağlık Karabağ’da geçen yıl çıkan çatışmalar sırasında, Suriye’deki birtakım militanların Azerbaycan saflarında çatışması için bölgeye gönderildiğini daha evvel de tez etmişti.
İran hükümetinin Suriye’deki çatışmalara dair telaffuzunda, Suriye Devlet Lideri Beşar Esad’a karşı çıkan tüm silahlı güçlere “IŞİD” deniyor.
Reutersİran’ın tatbikatında tanklar da kullanılıyor
İsrail varlığı
Azerbaycan ve İsrail yıllardır yakın ilgilere sahip.
Bu bağlantı, Dağlık Karabağ çatışması sırasında da kendini gösterdi, İsrail Azerbaycan ile büyük bir silah ticareti mutabakatı imzaladı.
İran ise bu iki ülkenin işbirliğini eleştiriyor ve sonları yakınında İsrail varlığı istemediğini söylüyor.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan 30 Eylül’de Tahran’daki Azeri temsilciliğine ilettiği iletide “İran İslam Cumhuriyeti, İsrail’in ulusal güvenliği tehdit oluşturmaması için gerekli olan her şeyi yapacak” dedi.
Kumandan Haydari de İsrail’in Güney Kafkasya’da bir varlığı bulunduğunu ve “İsrail casuslarının İran hududu yakınlarında faaliyet gösterdiğini” belirtti.
Bu tezler hakkında 4 Ekim’de bir açıklama yapan Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Leyla Abdullayeva ise “Üçüncü bir ülkenin Azerbaycan-İran hududunda varlığı bulunduğuna dair savları reddediyoruz, bunlar temelsizdir” dedi.
Türkiye tesiri
Dağlık Karabağ çatışması İsrail-Azerbaycan ilgilerini güçlendirmenin yanı sıra Türkiye’nin de Güney Kafkasya’da tesirli bir güç olmasını sağladı.
İran bu durumu hoşnutlukla karşılamadı.
- Azerbaycan ve Nahçıvan içindeki koridor Tahran’ı endişelendiriyor: Türk ülkeleri içindeki ticarette kavşak olan İran bu özelliğini yitirebilir
İranlı yorumcular Hazar Denizi’ne komşu olmayan bir ülkenin o bölgede tatbikata katılmasına müsaade verdiği sebebi öne sürülerek Azerbaycan’ı eleştirdi.
Kasım 2020’de Dağlık Karabağ çatışması sonlandığından bu yana İran’da iktidara yakın olan medya Türkiye’nin bölgede artan tesirini eleştiriyor ve Türkiye’nin İran ile Ermenistan’ın ilişkisini kesmeyi hedeflediğini öne sürüyor.
BBC
İran’ın korkusu, Zengezur Koridoru olarak bilinen ve Nahçivan ile Azerbaycan içindeki ilişkiyi sağlaması planlanan koridorun İran ile Ermenistan içindeki kara temasını kesme ihtimali.
Bu koridorun kurulması geçen yıl Rusya aracılığıyla gerçekleştirilen ateşkes muahedesinde kayda geçirilse de çabucak hemen bu tarafta bir adım atılmış değil.
Kamyon sürücülerinin gözaltına alınmasının akabinde, İran’da iktidara yakın Keyhan gazetesi Ankara’nın Bakü’ye İran kamyonlarının Ermenistan’a erişiminin kesilmesi tarafında baskı yaptığını öne sürdü.
İran Manevî Önderi Ali Hamaney’e yakın olan gazete bir öbür makalede ise ABD, Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan içinde “görünmez bir ittifakın” oluştuğunu ve bu ittifakın hedefinin İran ve Rusya aleyhine jeopolitik değişimler yapmak olduğunu tez etti.
Gazeteye göre Ermenistan’ın “Batı yanlısı hükümeti” ülkenin güney kısmının Azerbaycan’a verilmesi karşılığında siyasi ve ekonomik çıkar elde etmek için ABD ile anlaştı.
Kumandan Haydari açıklamasında “Bir ülkenin daha hudutlarının yabancılar tarafınca bozulmasına müsaade vermeyeceğiz” demişti.
Ali Hamaney de Pazar günü yaptığı açıklamada “Bölgedeki ordular güvenliği fakat kendileri sağlayabilir. Kendi çıkarları için diğer ülkeleri bölgeye davet etmemeleri gerekir” dedi ve ekledi:
“İran’ın kuzeybatısında ve birtakım komşu ülkelerde yaşananlar da tıpkı biçimde çözülmeli, yabancı güçlerin varlığına müsaade verilmemeli.
“Herkes bilmeli ki kardeşleri için çukur kazanlar bu çukura birinci kendileri düşer.”
Savaş tehdidi
Kamyon sürücülerinin gözaltına alınmasının akabinde İran’ın Azeri yetkililere yönelik açıklamaları, Azeri siyasetçilerinin de yansısı çekti.
Milletvekili Kudret Hasankuliyev, Azerbaycan’da etnik ayrıklıkları tetikleme teşebbüsünün İran’daki etnik Azerilerin aksiyona geçmesine yol açacağını, bu durumun da İran’ın istikrarı ve toprak bütünlüğüne ziyan vereceğini söylemiş oldu.
İran’daki en büyük etnik küme olan Azeriler içinde ayrılıkçı fikir taşıyanlar da var.
Şaşırtan olmayan bir biçimde karşılıklı tehditler toplumsal medyaya da yayıldı.
İran İhtilal Muhafızları’na fazlaca yakın bir savunma gazetecisi olan Hüseyin Daliryan, Twitter paylaşımında iki ülkenin savaşa girmesi durumunda İran’ın Azerbaycan’daki kritik gayelere bin füze göndererek çatışmayı bir günde bitirme gücü olduğunu yazdı.
Kesin olan tek şey ise, bu biçimdesi bir çatışmanın başlaması durumunda bu çatışmanın taraflarının iki ülke ile sonlu kalmayacağı.