Muhabir
New member
Reuters
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı bilim insanlarının dönüm noktası niteliğindeki çalışmasında, insanlığın iklim üstündeki ziyanlı etkisinin “gerçek” olduğu kaydedildi. Rapora göre, gazların atmosfere salımının devam etmesi kararı 10 yıldan biraz fazla bir süre ortasında kıymetli bir sıcaklık hududu aşılabilir. Raporda ayrıyeten, bu yüzyıl sonunda deniz düzeylerinin 2 metreye kadar yükselebileceğine dikkat çekiliyor.
Lakin sera gazı salınımlarındaki kayda bedel kısıtlamaların yükselen sıcaklıkları dengeleyebileceğine dair yeni bir umut da var.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) bu değerli değerlendirmesi, “Siyasetçiler için Özet” olarak bilinen 42 sayfalık bir evrakta yer aldı.
Bu rapor, 2013’ten bu yana iklim değişikliği biliminin en büyük incelemesi niteliğinde ve Glasgow’da COP26 olarak bilinen kıymetli iklim doruğundan üç aydan kısa bir süre evvel yayımlandı. Önümüzdeki aylarda da bir dizi raporun yayımlanması bekleniyor.
BM Genel Sekreteri António Guterres, “Bugünün IPCC Çalışma Kümesi 1 Raporu insanlık için kırmızı bir alarmdır” dedi:
“Şimdi güçlerimizi birleştirirsek, iklim felaketini önleyebiliriz. Ama bugünün raporunun açıkça gösterdiği üzere, geciktirme vaktimiz yok ve mazeretlere yer yok. COP26’nın başarılı olmasını sağlamak için hükümet önderlerine ve tüm paydaşlara güveniyorum.”
IPCC’nin dokümanında vurgulu bir biçimde “insan etkisinin atmosferi, okyanusları ve toprağı ısıttığı kesindir” deniyor.
BBC
İngiltere’deki Reading Üniversitesi’nden Profesör Ed Hawkins ve raporun müelliflerinden birine göre, bilim insanları bu noktada hayli net:
“Bu bir gerçeğin sözüdür, bundan daha fazla emin olamayız; insanların gezegeni ısıttığı su götürmez ve tartışılmaz.”
Raporu yazan bilim insanları, 1970’den bu yana dünya yüzeyindeki sıcaklıkların son 2000 yılda öteki rastgele bir 50 yıllık dönemden daha süratli arttığını söylüyorlar.
Bu ısınmanın, “şimdiden dünyanın her bölgesinde biroldukça hava ve iklim aşırılığını etkilediği” kaydediliyor.
IPCC raporundan datalar:
Okyanuslar ısınmaya devam edecek ve daha asidik hale gelecek. Dağ ve kutup buzulları on yıllar yahut yüzseneler boyunca erimeye devam edecek.
Profesör Hawkins, “Sonuçlar, ısınmanın her bir kesimi için daha da kötüleşmeye devam edecek” dedi ve ekledi:
“Ve bu sonuçların birçok için geri dönüş yok.”
EPA
Deniz düzeylerinin yükselmesi konusunda, bilim insanları farklı emisyon düzeyleri için mümkün bir aralık modellediler.
tıpkı vakitte, bu yüzyılın sonuna kadar yaklaşık 2 metrelik bir artışın göz arkası edilemez olduğu kaydediliyor, 2150 yılına kadar 5 metrelik bir artış da o denli.
Bu çeşit sonuçlar, pek muhtemel olmasa da, 2100 yılına kadar kıyı bölgelerindeki milyonlarca insanın sel tehditi altında yaşamasına niye olacak.
Raporun değerli bir tarafı, beklenen sıcaklık artışı oranı ve bunun insanlığın güvenliği için ne manaya geldiği.
Dünyadaki şimdi her ulus, 2015 yılında Paris İklim Muahedesi’nin gayelerine uymayı kabul etti.
Bu pakt, global sıcaklık artışını bu yüzyılda 2 °C’nin hayli altında tutmayı ve 1,5 °C’nin altında tutma eforlarını sürdürmeyi amaçlıyor.
Bu yeni rapor, bilim insanlarının tüm salınım senaryolarını değerlendirmesi ışığında, karbonda büyük kısıtlamalar gerçekleşmediği sürece her iki maksadın de bu yüzyılda tutturulamayacağını söylüyor.
Raporu yazan araştırmacılar tüm senaryolara nazaran 2040 yılına kadar 1,5 °C’ye ulaşılacağına inanıyor. Emisyonlar önümüzdeki birkaç yıl ortasında azaltılmazsa, bu daha da erken gerçekleşecek.
Bu 1,5 °C, IPCC’nin 2018’deki özel raporunda öngörülmüştü ve bu yeni çalışma artık bunu doğruluyor.
IPCC raporunun müelliflerinden, Avustralya’daki Melbourne Üniversitesi’nden Profesör Malte Meinshausen, “Bir buçuk dereceye fazlaca daha evvel ulaşacağız. 2016’daki El Nino sırasında aslına bakarsanız iki ayda ulaştık” dedi.
IPCC nedir?
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, iklim değişikliği ile ilgili bilimsel çalışmaları kıymetlendirmek için 1988’de kurulmuş bir BM organı.
Panel, hükümetlere global ısınmaya ait siyasetler geliştirebilmeleri için bilimsel bilgiler sağlıyor.
İklim değişikliğine ait kapsamlı kıymetlendirme raporlarının birincisi 1992’de yayımlandı. Bu dizinin altıncısı dört cilde bölünecek. IPCC’nin Çalışma Kümesi 1’deki bilim insanlarının hazırladığı yeni rapor, bu ciltlerin birincisini oluşturuyor.
EPACOP26 Lideri Alok Sharma
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden ve IPCC raporunun muharrirlerinden Dr. Friederike Otto, “Daha da ağır ve daha sık sıcak hava dalgaları bakılırsaceğiz” diyor.
“Ayrıca global ölçekte şiddetli yağışlarda bir artış ve dünyanın birtakım bölgelerinde kimi kuraklık tiplerinde artışlar bakılırsaceğiz.”
Pekala ne yapılabilir?
Bu rapor, ısınmanın olumsuz taraflarına daha fazla odaklansa da, bilim insanları, global emisyonları 2030 yılına kadar yarıya indirebilir ve bu yüzyılın ortasına kadar net sıfır emisyona ulaşabilirsek, sıcaklıklardaki artışı durdurabileceğimiz ve muhtemelen aksine çevirebileceğimiz konusunda umutlu.
BBC
Net sıfıra ulaşmak, pak teknolojiyi kullanarak sera gazı emisyonlarını mümkün olduğunca azaltmayı, akabinde kalan salınımları karbon yakalama ve depolama teknolojileri kullanarak gömmeyi yahut ağaç dikerek onları emmeyi içeriyor.
İngiltere’deki Leeds Üniversitesi’nden araştırmanın muharrirlerinden Profesör Piers Forster, “Daha evvel, net sıfırdan daha sonra bile sıcaklıkların artmaya devam edebileceği düşünülüyordu” dedi.
“Ama artık tabiatın bize karşı nazik olmasını bekliyoruz ve net sıfıra ulaşabilirsek, daha fazla sıcaklık artışının meydana gelmeyeceğini umuyoruz; ve şayet net sıfır sera gazına ulaşabilirsek, sonunda bu sıcaklık artışının bir kısmını bilakis çevirip biraz soğuma elde edebiliriz.”
Gelecekteki 5 tesir:
Bu raporda, geleceğe ait ısınma iddiaları hayli daha net olsa da ve biroldukca tesirden kaçınma mümkün görünmese de, raporu yazanlar kaderciliğe karşı uyarıyorlar.
Dr. Otto, “Küresel ısınmayı azaltmak, bu kritik eşiklere ulaşma mümkünlüğünü hakikaten en aza indiriyor. Biz yazgı mahkumu değiliz” dedi.
Bir kritik eşik, Dünya’nın iklim sisteminin bir kısmının, devam eden ısınmaya karşılık olarak ani bir değişime uğraması manasına geliyor.
Siyasetçiler için rapor, uzun bir liste oluşturan uyanma davetlerinden bir diğeri lakin Kasım ayında yapılacak COP26 BM Global İklim Tepesi’ne fazlaca yaklaşıldığı için başka bir kıymet taşıyor.
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı bilim insanlarının dönüm noktası niteliğindeki çalışmasında, insanlığın iklim üstündeki ziyanlı etkisinin “gerçek” olduğu kaydedildi. Rapora göre, gazların atmosfere salımının devam etmesi kararı 10 yıldan biraz fazla bir süre ortasında kıymetli bir sıcaklık hududu aşılabilir. Raporda ayrıyeten, bu yüzyıl sonunda deniz düzeylerinin 2 metreye kadar yükselebileceğine dikkat çekiliyor.
Lakin sera gazı salınımlarındaki kayda bedel kısıtlamaların yükselen sıcaklıkları dengeleyebileceğine dair yeni bir umut da var.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) bu değerli değerlendirmesi, “Siyasetçiler için Özet” olarak bilinen 42 sayfalık bir evrakta yer aldı.
Bu rapor, 2013’ten bu yana iklim değişikliği biliminin en büyük incelemesi niteliğinde ve Glasgow’da COP26 olarak bilinen kıymetli iklim doruğundan üç aydan kısa bir süre evvel yayımlandı. Önümüzdeki aylarda da bir dizi raporun yayımlanması bekleniyor.
BM Genel Sekreteri António Guterres, “Bugünün IPCC Çalışma Kümesi 1 Raporu insanlık için kırmızı bir alarmdır” dedi:
“Şimdi güçlerimizi birleştirirsek, iklim felaketini önleyebiliriz. Ama bugünün raporunun açıkça gösterdiği üzere, geciktirme vaktimiz yok ve mazeretlere yer yok. COP26’nın başarılı olmasını sağlamak için hükümet önderlerine ve tüm paydaşlara güveniyorum.”
IPCC’nin dokümanında vurgulu bir biçimde “insan etkisinin atmosferi, okyanusları ve toprağı ısıttığı kesindir” deniyor.
BBC
İngiltere’deki Reading Üniversitesi’nden Profesör Ed Hawkins ve raporun müelliflerinden birine göre, bilim insanları bu noktada hayli net:
“Bu bir gerçeğin sözüdür, bundan daha fazla emin olamayız; insanların gezegeni ısıttığı su götürmez ve tartışılmaz.”
Raporu yazan bilim insanları, 1970’den bu yana dünya yüzeyindeki sıcaklıkların son 2000 yılda öteki rastgele bir 50 yıllık dönemden daha süratli arttığını söylüyorlar.
Bu ısınmanın, “şimdiden dünyanın her bölgesinde biroldukça hava ve iklim aşırılığını etkilediği” kaydediliyor.
IPCC raporundan datalar:
- Dünya yüzeyindeki sıcaklık, 2011-2020 içinde 1850-1900 içindekinden 1,09 °C daha yüksekti
- Son beş yıl, 1850’den bu yana kaydedilen en sıcak devir oldu
- Son vakit içinderda deniz düzeyindeki yükselme oranı, 1901-1971 ile karşılaştırıldığında neredeyse üç katına çıktı
- 1990’lardan bu yana buzulların global olarak erimesinin ve Arktik deniz buzundaki küçülmenin ana itici gücü “büyük olasılıkla” (% 90) insan tesiri
- Sıcak hava dalgaları da dahil olmak üzere çok sıcakların 1950’lerden bu yana daha sık ve ağır hale geldiği, soğuk olayların ise daha az sıklıkta ve daha az şiddetli hale geldiği “neredeyse kesin”
Okyanuslar ısınmaya devam edecek ve daha asidik hale gelecek. Dağ ve kutup buzulları on yıllar yahut yüzseneler boyunca erimeye devam edecek.
Profesör Hawkins, “Sonuçlar, ısınmanın her bir kesimi için daha da kötüleşmeye devam edecek” dedi ve ekledi:
“Ve bu sonuçların birçok için geri dönüş yok.”
EPA
Deniz düzeylerinin yükselmesi konusunda, bilim insanları farklı emisyon düzeyleri için mümkün bir aralık modellediler.
tıpkı vakitte, bu yüzyılın sonuna kadar yaklaşık 2 metrelik bir artışın göz arkası edilemez olduğu kaydediliyor, 2150 yılına kadar 5 metrelik bir artış da o denli.
Bu çeşit sonuçlar, pek muhtemel olmasa da, 2100 yılına kadar kıyı bölgelerindeki milyonlarca insanın sel tehditi altında yaşamasına niye olacak.
Raporun değerli bir tarafı, beklenen sıcaklık artışı oranı ve bunun insanlığın güvenliği için ne manaya geldiği.
Dünyadaki şimdi her ulus, 2015 yılında Paris İklim Muahedesi’nin gayelerine uymayı kabul etti.
Bu pakt, global sıcaklık artışını bu yüzyılda 2 °C’nin hayli altında tutmayı ve 1,5 °C’nin altında tutma eforlarını sürdürmeyi amaçlıyor.
Bu yeni rapor, bilim insanlarının tüm salınım senaryolarını değerlendirmesi ışığında, karbonda büyük kısıtlamalar gerçekleşmediği sürece her iki maksadın de bu yüzyılda tutturulamayacağını söylüyor.
Raporu yazan araştırmacılar tüm senaryolara nazaran 2040 yılına kadar 1,5 °C’ye ulaşılacağına inanıyor. Emisyonlar önümüzdeki birkaç yıl ortasında azaltılmazsa, bu daha da erken gerçekleşecek.
Bu 1,5 °C, IPCC’nin 2018’deki özel raporunda öngörülmüştü ve bu yeni çalışma artık bunu doğruluyor.
IPCC raporunun müelliflerinden, Avustralya’daki Melbourne Üniversitesi’nden Profesör Malte Meinshausen, “Bir buçuk dereceye fazlaca daha evvel ulaşacağız. 2016’daki El Nino sırasında aslına bakarsanız iki ayda ulaştık” dedi.
IPCC nedir?
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, iklim değişikliği ile ilgili bilimsel çalışmaları kıymetlendirmek için 1988’de kurulmuş bir BM organı.
Panel, hükümetlere global ısınmaya ait siyasetler geliştirebilmeleri için bilimsel bilgiler sağlıyor.
İklim değişikliğine ait kapsamlı kıymetlendirme raporlarının birincisi 1992’de yayımlandı. Bu dizinin altıncısı dört cilde bölünecek. IPCC’nin Çalışma Kümesi 1’deki bilim insanlarının hazırladığı yeni rapor, bu ciltlerin birincisini oluşturuyor.
EPACOP26 Lideri Alok Sharma
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden ve IPCC raporunun muharrirlerinden Dr. Friederike Otto, “Daha da ağır ve daha sık sıcak hava dalgaları bakılırsaceğiz” diyor.
“Ayrıca global ölçekte şiddetli yağışlarda bir artış ve dünyanın birtakım bölgelerinde kimi kuraklık tiplerinde artışlar bakılırsaceğiz.”
Pekala ne yapılabilir?
Bu rapor, ısınmanın olumsuz taraflarına daha fazla odaklansa da, bilim insanları, global emisyonları 2030 yılına kadar yarıya indirebilir ve bu yüzyılın ortasına kadar net sıfır emisyona ulaşabilirsek, sıcaklıklardaki artışı durdurabileceğimiz ve muhtemelen aksine çevirebileceğimiz konusunda umutlu.
BBC
Net sıfıra ulaşmak, pak teknolojiyi kullanarak sera gazı emisyonlarını mümkün olduğunca azaltmayı, akabinde kalan salınımları karbon yakalama ve depolama teknolojileri kullanarak gömmeyi yahut ağaç dikerek onları emmeyi içeriyor.
İngiltere’deki Leeds Üniversitesi’nden araştırmanın muharrirlerinden Profesör Piers Forster, “Daha evvel, net sıfırdan daha sonra bile sıcaklıkların artmaya devam edebileceği düşünülüyordu” dedi.
“Ama artık tabiatın bize karşı nazik olmasını bekliyoruz ve net sıfıra ulaşabilirsek, daha fazla sıcaklık artışının meydana gelmeyeceğini umuyoruz; ve şayet net sıfır sera gazına ulaşabilirsek, sonunda bu sıcaklık artışının bir kısmını bilakis çevirip biraz soğuma elde edebiliriz.”
Gelecekteki 5 tesir:
- Tüm emisyon senaryolarına nazaran sıcaklıklar 2040 yılına kadar 1850-1900 düzeylerinin 1,5 °C’nin üzerine çıkacak
- Bedellendirilen tüm senaryolarda, Kuzey Kutbu’nun 2050’dilk evvel en az bir defa Eylül ayında neredeyse buzsuz olması beklenen
- 1,5 °C’lik ısınmada bile “tarihsel kayıtlarda gibisi olmayan” birtakım çok iklim olayları artan bir biçimde meydana gelecek
- Yakın geçmişte yüzyılda bir sefer meydana gelen çok deniz düzeyi olaylarının 2100 yılına kadar gelgit ölçüm pozisyonlarının yarısından fazlasında en az yılda bir kere meydana geleceği kestirim edilmekte
- Biroldukça bölgede yangın havalarında muhtemelen artış olacak
Bu raporda, geleceğe ait ısınma iddiaları hayli daha net olsa da ve biroldukca tesirden kaçınma mümkün görünmese de, raporu yazanlar kaderciliğe karşı uyarıyorlar.
Dr. Otto, “Küresel ısınmayı azaltmak, bu kritik eşiklere ulaşma mümkünlüğünü hakikaten en aza indiriyor. Biz yazgı mahkumu değiliz” dedi.
Bir kritik eşik, Dünya’nın iklim sisteminin bir kısmının, devam eden ısınmaya karşılık olarak ani bir değişime uğraması manasına geliyor.
Siyasetçiler için rapor, uzun bir liste oluşturan uyanma davetlerinden bir diğeri lakin Kasım ayında yapılacak COP26 BM Global İklim Tepesi’ne fazlaca yaklaşıldığı için başka bir kıymet taşıyor.