Mezopotamya
New member
Doğan Selçuk ÖZTÜRK
Arzum markası 1966 Temmuz doğumlu, yani 1966 İstanbul doğumlu olan Murat Kolbaşı’ndan beş ay büyük. Nişantaşı’nda Fevziye Mektepleri Özel Işık Lisesinde anaokulundan lise sona kadar okuduktan daha sonra İstanbul’daki öteki işletme fakültelerinden daha sonraki birinci tercihi olan İzmir 9 Eylül Üniversitesini kazanan Kolbaşı, iki sene İzmir’de okuduktan daha sonra Marmara Üniversitesine yatay geçiş yapıyor. 1987 yılında Marmara İşletme’yi bitirince 1 Ocak 1988’de Amerika’ya giden ve altı ay orada yaşayan Kolbaşı, b abasının 11 Temmuz 1988’de vefatıyla apar topar Türkiye’ye dönüyor. Geliş o geliş. 8 ay askerlik daha sonrasında 22 yaşındayken iş hayatına giriyor. Kıssanın gerisini; “İstanbul haricinde bir süre okumamın ve Amerika’da geçirdiğim vaktin faydalarını gördüm. Gerçek hayatla akademik ömrü birlikte yaşama talihim oldu. Hala şirket ortasında söylemiş olduğim bir şey vardır: ömrümüzün iki tane boyutu vardır. Biri bilim boyutu oburu de sinema boyutu. Bunları dengelememiz lazım” diyen Murat Kolbaşı’ndan dinleyelim…
BÜYÜKLERİ ELEŞTİRMEYİ BIRAKIN
● İş ömrünüzün birinci periyotlarına dair anılarınızı paylaşır mısınız?
Babamın vefatından daha sonra Eminönü’ndeki dükkânda iki amcamla çalışmaya başladım. Lakin onları yıldırdığım vakit içinder oldu, beni dükkândan göndermek zorunda kaldılar iki sefer. Devamlı taleplerim oluyordu, iş yapma iştahım fazlaydı, rahat durmuyordum. Lakin karşılıklı anlayışla ve onların büyük takviyesiyle bu şirketi buraya kadar getirdik. Küçüklere söyleyeceğim o ki ‘aile işletmelerinde büyüklerini eleştirmeyi bıraksınlar’. Şayet aileden gelen bir iş yapmak istiyorlarsa sahiden girip çalışsınlar, kendilerini göstersinler. Ha şayet fazlaca fazla eleştireceklerse bu biçimde o işe girmesinler.
Kuzenlerim içinde biraz öne çıkma durumum oldu. İkinci jenerasyonda toplam yedi bireyiz. İşle ilgili bir sıkıntı konuşulurken bunları daima gidip görmenin avantajını yakaladım. Depo ile ilgili bir şey konuşulduğunda depoyu öncesinden görmüştüm. Sayım esnasında depodaydım. Fabrikada gece gerçekleşen arızayı biliyordum. Zira oradan geç çıkıyordum. Yani oralarda fiilen olmanın, oralara dokunmanın artılarını gördüm. Cumartesi gelip kasayı ve depoyu sayıyordum. Amcam bir gün şu biçimde dedi: “Kasanın anahtarını bundan daha sonra Murat’a verin.”
2001 krizinde de unutamadığımız anılarımız oldu. Eminönü’nde babamın dostu olan Musevi iş erkeklerindan duyduğumuz bir şey vardı: “İşler yeterliyken önlem alınır.” 2001 krizi başladığında bizim de döviz borcumuz vardı. Lakin 2000 yılında forward yaparak döviz riskimizin yüzde 70-75’ini hedge etmiştik. Dövizi hedge ettiğimiz vakit kimi banka şube müdürleri “Ne gerek var? Hükümet deklare etti. Hükümetin programına bakılırsa dolar şurada olacak. Senin hedge’deki sayının daha yüksek.” demişlerdi. Biz de dedik ki “Hükümet programı bir niyet bildirgesi. Hükümet değişebilir, rüzgâr esebilir, kriz olabilir…” Ki oldu da.
● Sahayı epeyce uygun biliyorsunuz. Deneyimlerinizden birkaçını paylaşabilir misiniz?
Kamyonla Trakya’yı dolaşıyorduk bir vakit içinder. Yanımda bir sürücüyle sıcak satış yapıyorduk. Trakya enteresan bir coğrafyadır. Çıkarsın İstanbul’dan, Tekirdağ-Edirne, son noktaya gelmeden yahut aşağıya Çanakkale’ye hakikat inmeden eser biter. Onun için çarşamba günleri kamyon geri sarfiyat. Malı yine yükler, geri gelir. Fakat İstanbul’dan bu işi yapan bu biçimde 5-10 farklı firmanın kamyonu birebir anda çıktığında rekabet olurdu. O periyotta sıradan bir şey keşfettim. Çarşamba günleri Trakya’daki bir müşterimize bizim kamyonun gerisi kadar eser göndertiyordum kargoyla. ötürüsıyla yanıma aldığım malı oraya gidene kadar bitirip, oraya gönderdiğim malı kamyona yükleyip yola devam ediyordum. Herkes çarşamba günü öğlenden daha sonra İstanbul’a gelip geri çıkarken ben öne geçmiş oluyordum. sıradan bir dokunuşla büyük bir fark yaratmıştık. Kâfi ki işin ortasında ol. İşin ortasında sorunu yaşayanları dinlemeyi bil ve uygula.
2004 yahut 2005 yılıydı. Depoda bir yetersizlik baş gösterdi. Kamyon alıyoruz devamlı olarak. Sürücü alıyoruz. Sürücünün yanına bir tane muavin alıyoruz. Ama sorun bitmiyor. Her gün depoda bir vukuat var; ya kaza var ya mal yetişmiyor ya iade alıyoruz. Bir gün depoya gidip oturdum. Sürücülerden mevzuyu dinledim ve anladım ki bizim bu işi yapabilmemiz için mevcut kamyon sayımızı iki katına çıkartmamız lazım. Zira o periyot İstanbul’daki organize perakende mağazaları epey artmıştı. Kimileri merkeze, kimileri direkt şubeye istiyordu. Bunların mal sevkiyatı bizi yoruyordu. ötürüsıyla lojistik firmasıyla bu biçimde tanıştık. Oradaki o kamyon sürücülerini dinlemesem bu işi çözmem mümkün değildi. Kamyonlarla birlikte sürücülerin de bordrosunu lojistik firmasına devrettik, hem biz rahata erdik tıpkı vakitte onlar.
“YEMEK YİYECEK MİYİZ”
● Teşebbüs sermayesi ile uzun mühlet paydaşlık yaptınız. O devirden aklınızda yer eden bir anınızı dinleyebilir miyiz?
2008’den bugüne iki yabancı iştirak yaptık. bu vakitte hem finansal açıdan güçlendik birebir vakitte kurumsallaşma ismine sağlam adımlar attık. Aile şirketi olduğumuz için teşebbüs sermayesi öncesinde toplantılar aile üyelerinin özel durumlarına nazaran ayarlanabiliyordu. Lakin paydaşlık daha sonrası toplantılara belirli bir disiplin geldi.
Birinci iştirakimizde bir Alman, bir Avusturyalı, bir Hollandalı ve bir İngiliz idare heyeti üyemiz vardı. Onlarla yaptığımız bir toplantı benim için de kıymetli bir ders oldu.
14-18 saatleri içinde idare heyeti toplantımız vardı. 14’te başladı toplantı. İdare şurası üyelerinden biri ile epey gerildik ve neredeyse kopma noktasına geldik. Saat 18’e yaklaştı. Onları daha evvelki gelişlerinde götürdüğüm restoranın yemeklerini ve görüntüsünü fazlaca beğenmişlerdi. Toplantıyı 18’de bitirir, 19-19:30 üzere yemekte oluruz diye planlamıştım. Ancak toplantı o kadar koptu ki asistanıma dönüp “Rezervasyonu iptal et. Toplantı bitse de biz yemek yiyemeyiz” dedim. Saat 18 oldu. Toplantının bitişi geldi. Saate de uyarlar. Bittiği anda soru şu: “Akşam nereye gidiyoruz? Birebir restorana gitseydik…” “Ben oraya yer ayırttım lakin o kadar gerildi ki toplantı, yemek yiyecek miyiz?” dedim. Gerginlik yaşadığım idare heyeti üyesi “Bir dakika. O iş farklı, bu iş farklı. görüşmede birebir fikirde değiliz, fikir gayreti yapıyoruz. Akşam yemekte bunu konuşmayız. Diğer şey konuşuruz. Bunu bir daha sonraki idare heyetine park ederiz. Kendimize bakılırsa irdelememiz gereken yerler var. Onlara bakalım, ona bakılırsa karar veririz.” Olayı orada kesti. İkisini birbirine asla karıştırmadı. Olayları birbirinden nasıl ayrıştırdıklarını ve keskin geçişler yaptıklarını görmüş oldum.
● DEİK’te Türkiye-Asya Pasifik İş Kurullarının koordinatör liderisiniz. Asya Pasifik ülkelerine ilginiz ne vakit başladı?
92 Ağustosunda Çin, Japonya, Güney Kore, Tayvan ve Hong Kong’a uzun bir seyahat yaptım. Üç hafta kaldım ve Asya’yı tanıma talihim oldu. Orada yaptığımız iş modeline katkı yapan adımlar attık. Halihazırda Hong Kong ve Şanghay’da ofisimiz var. Bunların bize açılım manasında büyük yararı oldu. Bizi milletlerarası sulara taşıdı.
2019 Kasım ayında hastalığın çıktığı kent olan Wuhan’daydım. 92’den bu yana da son iki sene hariç her sene Hong Kong’a gittim. Yaklaşık 13 yıl orada bir acente ile çalıştık. sonrasındasında 2008’de kendi ofisimizi açtık. Asya’nın bize ne faydaları oldu? Bir kez iş yapış formumuzda bizi daha analitik düşünmeye sevk etti. Zira her şeye fazlaca rasyonel bakıyorlar. Verimlilik konusu nitekim değerli Asya’da. Herkes Asya’ya personellik ucuz gözüyle bakıyor, halbuki Asya’nın başarısı işçiliğinin ucuz olmasıyla ilgili değil. Hatta 2021’e geldiğimizde Asya’nın birfazlaca ülkesinde personellik hayli kıymetli.
Hava karardığında neredeysek orada kalıyorduk
Asya’da hayli enteresan anılarımız var, yemeklerinden tutun da gece trafikte yol alamamaya kadar. 92 yılında birinci kere Çin’e gittiğimizde hava karardığında neredeysek orada kalıyorduk. Zira gece yol almak fazlaca tehlikeliydi. Anayollarda, gittiğiniz şeritten karşıdan otomobil gelebiliyordu. Hatta gittiğiniz şeritte, farları yanmadan aykırı istikametten gelen otomobil da çıkabiliyordu karşınıza. Artık dört kat üst üste 7 şerit gidiş, 7 şerit geliş yollar görüyoruz. Yatmaya çekindiğimiz yerlerde artık Shangri-La, Hilton üzere beş yıldızlı oteller var.ötürüsıyla muazzam bir değişim yaşandı. Bunu gördük.
“İşim olmaz Mocha ile ben içerim OKKA ile”
OKKA son devirde fazlaca ehemmiyet verdiğiniz bir eser oldu.
Ardımdaki yazıda da görüyorsunuz. “İşim olmaz Mocha ile ben içerim OKKA ile” diyoruz. Türkiye’nin Osmanlı’yı da saydığımızda 700 yıllık tarihinde fazlaca kıymetli varlıkları mevcut. Türk kahvesi, Türk lokumundan daha sonra en uygun bilinen varlığımız. Gastronomisi kuvvetli ülkemizde bu varlıkları nasıl ele alıp işimize adapte edebiliriz diye baktığımızda Türk kahvesini keşfettik. Türk kahvesinin dünyada espresso kadar yayılamamasının altında ömür alanlarında pratik biçimde kahve yapılamaması yatıyor. Şayet ki oturduğunuz alanın dışına çıkartıyorsa, o içecek geri planda kalıyor. Biz OKKA ile bunu aştık.
Almanya’da epey bilinen bir kahve firmasının pazarlama yöneticisinden aldığımız danışmanlık ve yaptığımız milletlerarası araştırmalarla Türk kahvesini öteki bir haznede pişirebilen, fakat elle dökmeye gerek bırakmayan, köpüğü ile direkt fincana indirebilen bir model geliştirdik. Hatta bunu iki fincan istenirse duble yapabilir hale geldik. Eser kendi kendini yıkadığı için lavaboya gitmeye gerek bırakmadık. sıradan üzere gözüken bir sürü tahlil getirdik. En değerli tahlillerden birisi de, OKKA’nın kahvenin kaynadığı anda fincana servisini yapabilmesi.
Arzum markası 1966 Temmuz doğumlu, yani 1966 İstanbul doğumlu olan Murat Kolbaşı’ndan beş ay büyük. Nişantaşı’nda Fevziye Mektepleri Özel Işık Lisesinde anaokulundan lise sona kadar okuduktan daha sonra İstanbul’daki öteki işletme fakültelerinden daha sonraki birinci tercihi olan İzmir 9 Eylül Üniversitesini kazanan Kolbaşı, iki sene İzmir’de okuduktan daha sonra Marmara Üniversitesine yatay geçiş yapıyor. 1987 yılında Marmara İşletme’yi bitirince 1 Ocak 1988’de Amerika’ya giden ve altı ay orada yaşayan Kolbaşı, b abasının 11 Temmuz 1988’de vefatıyla apar topar Türkiye’ye dönüyor. Geliş o geliş. 8 ay askerlik daha sonrasında 22 yaşındayken iş hayatına giriyor. Kıssanın gerisini; “İstanbul haricinde bir süre okumamın ve Amerika’da geçirdiğim vaktin faydalarını gördüm. Gerçek hayatla akademik ömrü birlikte yaşama talihim oldu. Hala şirket ortasında söylemiş olduğim bir şey vardır: ömrümüzün iki tane boyutu vardır. Biri bilim boyutu oburu de sinema boyutu. Bunları dengelememiz lazım” diyen Murat Kolbaşı’ndan dinleyelim…
BÜYÜKLERİ ELEŞTİRMEYİ BIRAKIN
● İş ömrünüzün birinci periyotlarına dair anılarınızı paylaşır mısınız?
Babamın vefatından daha sonra Eminönü’ndeki dükkânda iki amcamla çalışmaya başladım. Lakin onları yıldırdığım vakit içinder oldu, beni dükkândan göndermek zorunda kaldılar iki sefer. Devamlı taleplerim oluyordu, iş yapma iştahım fazlaydı, rahat durmuyordum. Lakin karşılıklı anlayışla ve onların büyük takviyesiyle bu şirketi buraya kadar getirdik. Küçüklere söyleyeceğim o ki ‘aile işletmelerinde büyüklerini eleştirmeyi bıraksınlar’. Şayet aileden gelen bir iş yapmak istiyorlarsa sahiden girip çalışsınlar, kendilerini göstersinler. Ha şayet fazlaca fazla eleştireceklerse bu biçimde o işe girmesinler.
Kuzenlerim içinde biraz öne çıkma durumum oldu. İkinci jenerasyonda toplam yedi bireyiz. İşle ilgili bir sıkıntı konuşulurken bunları daima gidip görmenin avantajını yakaladım. Depo ile ilgili bir şey konuşulduğunda depoyu öncesinden görmüştüm. Sayım esnasında depodaydım. Fabrikada gece gerçekleşen arızayı biliyordum. Zira oradan geç çıkıyordum. Yani oralarda fiilen olmanın, oralara dokunmanın artılarını gördüm. Cumartesi gelip kasayı ve depoyu sayıyordum. Amcam bir gün şu biçimde dedi: “Kasanın anahtarını bundan daha sonra Murat’a verin.”
2001 krizinde de unutamadığımız anılarımız oldu. Eminönü’nde babamın dostu olan Musevi iş erkeklerindan duyduğumuz bir şey vardı: “İşler yeterliyken önlem alınır.” 2001 krizi başladığında bizim de döviz borcumuz vardı. Lakin 2000 yılında forward yaparak döviz riskimizin yüzde 70-75’ini hedge etmiştik. Dövizi hedge ettiğimiz vakit kimi banka şube müdürleri “Ne gerek var? Hükümet deklare etti. Hükümetin programına bakılırsa dolar şurada olacak. Senin hedge’deki sayının daha yüksek.” demişlerdi. Biz de dedik ki “Hükümet programı bir niyet bildirgesi. Hükümet değişebilir, rüzgâr esebilir, kriz olabilir…” Ki oldu da.
● Sahayı epeyce uygun biliyorsunuz. Deneyimlerinizden birkaçını paylaşabilir misiniz?
Kamyonla Trakya’yı dolaşıyorduk bir vakit içinder. Yanımda bir sürücüyle sıcak satış yapıyorduk. Trakya enteresan bir coğrafyadır. Çıkarsın İstanbul’dan, Tekirdağ-Edirne, son noktaya gelmeden yahut aşağıya Çanakkale’ye hakikat inmeden eser biter. Onun için çarşamba günleri kamyon geri sarfiyat. Malı yine yükler, geri gelir. Fakat İstanbul’dan bu işi yapan bu biçimde 5-10 farklı firmanın kamyonu birebir anda çıktığında rekabet olurdu. O periyotta sıradan bir şey keşfettim. Çarşamba günleri Trakya’daki bir müşterimize bizim kamyonun gerisi kadar eser göndertiyordum kargoyla. ötürüsıyla yanıma aldığım malı oraya gidene kadar bitirip, oraya gönderdiğim malı kamyona yükleyip yola devam ediyordum. Herkes çarşamba günü öğlenden daha sonra İstanbul’a gelip geri çıkarken ben öne geçmiş oluyordum. sıradan bir dokunuşla büyük bir fark yaratmıştık. Kâfi ki işin ortasında ol. İşin ortasında sorunu yaşayanları dinlemeyi bil ve uygula.
2004 yahut 2005 yılıydı. Depoda bir yetersizlik baş gösterdi. Kamyon alıyoruz devamlı olarak. Sürücü alıyoruz. Sürücünün yanına bir tane muavin alıyoruz. Ama sorun bitmiyor. Her gün depoda bir vukuat var; ya kaza var ya mal yetişmiyor ya iade alıyoruz. Bir gün depoya gidip oturdum. Sürücülerden mevzuyu dinledim ve anladım ki bizim bu işi yapabilmemiz için mevcut kamyon sayımızı iki katına çıkartmamız lazım. Zira o periyot İstanbul’daki organize perakende mağazaları epey artmıştı. Kimileri merkeze, kimileri direkt şubeye istiyordu. Bunların mal sevkiyatı bizi yoruyordu. ötürüsıyla lojistik firmasıyla bu biçimde tanıştık. Oradaki o kamyon sürücülerini dinlemesem bu işi çözmem mümkün değildi. Kamyonlarla birlikte sürücülerin de bordrosunu lojistik firmasına devrettik, hem biz rahata erdik tıpkı vakitte onlar.
“YEMEK YİYECEK MİYİZ”
● Teşebbüs sermayesi ile uzun mühlet paydaşlık yaptınız. O devirden aklınızda yer eden bir anınızı dinleyebilir miyiz?
2008’den bugüne iki yabancı iştirak yaptık. bu vakitte hem finansal açıdan güçlendik birebir vakitte kurumsallaşma ismine sağlam adımlar attık. Aile şirketi olduğumuz için teşebbüs sermayesi öncesinde toplantılar aile üyelerinin özel durumlarına nazaran ayarlanabiliyordu. Lakin paydaşlık daha sonrası toplantılara belirli bir disiplin geldi.
Birinci iştirakimizde bir Alman, bir Avusturyalı, bir Hollandalı ve bir İngiliz idare heyeti üyemiz vardı. Onlarla yaptığımız bir toplantı benim için de kıymetli bir ders oldu.
14-18 saatleri içinde idare heyeti toplantımız vardı. 14’te başladı toplantı. İdare şurası üyelerinden biri ile epey gerildik ve neredeyse kopma noktasına geldik. Saat 18’e yaklaştı. Onları daha evvelki gelişlerinde götürdüğüm restoranın yemeklerini ve görüntüsünü fazlaca beğenmişlerdi. Toplantıyı 18’de bitirir, 19-19:30 üzere yemekte oluruz diye planlamıştım. Ancak toplantı o kadar koptu ki asistanıma dönüp “Rezervasyonu iptal et. Toplantı bitse de biz yemek yiyemeyiz” dedim. Saat 18 oldu. Toplantının bitişi geldi. Saate de uyarlar. Bittiği anda soru şu: “Akşam nereye gidiyoruz? Birebir restorana gitseydik…” “Ben oraya yer ayırttım lakin o kadar gerildi ki toplantı, yemek yiyecek miyiz?” dedim. Gerginlik yaşadığım idare heyeti üyesi “Bir dakika. O iş farklı, bu iş farklı. görüşmede birebir fikirde değiliz, fikir gayreti yapıyoruz. Akşam yemekte bunu konuşmayız. Diğer şey konuşuruz. Bunu bir daha sonraki idare heyetine park ederiz. Kendimize bakılırsa irdelememiz gereken yerler var. Onlara bakalım, ona bakılırsa karar veririz.” Olayı orada kesti. İkisini birbirine asla karıştırmadı. Olayları birbirinden nasıl ayrıştırdıklarını ve keskin geçişler yaptıklarını görmüş oldum.
● DEİK’te Türkiye-Asya Pasifik İş Kurullarının koordinatör liderisiniz. Asya Pasifik ülkelerine ilginiz ne vakit başladı?
92 Ağustosunda Çin, Japonya, Güney Kore, Tayvan ve Hong Kong’a uzun bir seyahat yaptım. Üç hafta kaldım ve Asya’yı tanıma talihim oldu. Orada yaptığımız iş modeline katkı yapan adımlar attık. Halihazırda Hong Kong ve Şanghay’da ofisimiz var. Bunların bize açılım manasında büyük yararı oldu. Bizi milletlerarası sulara taşıdı.
2019 Kasım ayında hastalığın çıktığı kent olan Wuhan’daydım. 92’den bu yana da son iki sene hariç her sene Hong Kong’a gittim. Yaklaşık 13 yıl orada bir acente ile çalıştık. sonrasındasında 2008’de kendi ofisimizi açtık. Asya’nın bize ne faydaları oldu? Bir kez iş yapış formumuzda bizi daha analitik düşünmeye sevk etti. Zira her şeye fazlaca rasyonel bakıyorlar. Verimlilik konusu nitekim değerli Asya’da. Herkes Asya’ya personellik ucuz gözüyle bakıyor, halbuki Asya’nın başarısı işçiliğinin ucuz olmasıyla ilgili değil. Hatta 2021’e geldiğimizde Asya’nın birfazlaca ülkesinde personellik hayli kıymetli.
Hava karardığında neredeysek orada kalıyorduk
Asya’da hayli enteresan anılarımız var, yemeklerinden tutun da gece trafikte yol alamamaya kadar. 92 yılında birinci kere Çin’e gittiğimizde hava karardığında neredeysek orada kalıyorduk. Zira gece yol almak fazlaca tehlikeliydi. Anayollarda, gittiğiniz şeritten karşıdan otomobil gelebiliyordu. Hatta gittiğiniz şeritte, farları yanmadan aykırı istikametten gelen otomobil da çıkabiliyordu karşınıza. Artık dört kat üst üste 7 şerit gidiş, 7 şerit geliş yollar görüyoruz. Yatmaya çekindiğimiz yerlerde artık Shangri-La, Hilton üzere beş yıldızlı oteller var.ötürüsıyla muazzam bir değişim yaşandı. Bunu gördük.
“İşim olmaz Mocha ile ben içerim OKKA ile”
OKKA son devirde fazlaca ehemmiyet verdiğiniz bir eser oldu.
Ardımdaki yazıda da görüyorsunuz. “İşim olmaz Mocha ile ben içerim OKKA ile” diyoruz. Türkiye’nin Osmanlı’yı da saydığımızda 700 yıllık tarihinde fazlaca kıymetli varlıkları mevcut. Türk kahvesi, Türk lokumundan daha sonra en uygun bilinen varlığımız. Gastronomisi kuvvetli ülkemizde bu varlıkları nasıl ele alıp işimize adapte edebiliriz diye baktığımızda Türk kahvesini keşfettik. Türk kahvesinin dünyada espresso kadar yayılamamasının altında ömür alanlarında pratik biçimde kahve yapılamaması yatıyor. Şayet ki oturduğunuz alanın dışına çıkartıyorsa, o içecek geri planda kalıyor. Biz OKKA ile bunu aştık.
Almanya’da epey bilinen bir kahve firmasının pazarlama yöneticisinden aldığımız danışmanlık ve yaptığımız milletlerarası araştırmalarla Türk kahvesini öteki bir haznede pişirebilen, fakat elle dökmeye gerek bırakmayan, köpüğü ile direkt fincana indirebilen bir model geliştirdik. Hatta bunu iki fincan istenirse duble yapabilir hale geldik. Eser kendi kendini yıkadığı için lavaboya gitmeye gerek bırakmadık. sıradan üzere gözüken bir sürü tahlil getirdik. En değerli tahlillerden birisi de, OKKA’nın kahvenin kaynadığı anda fincana servisini yapabilmesi.