Haiti Cumhurbaşkanı Moise’e düzenlenen suikast hakkında neler biliniyor?

Muhabir

New member
Getty ImagesZanlıların tutulduğu karakolun etrafında kalabalıklar toplandı

Haiti polis yetkilileri Cumhurbaşkanı Jovenel Moise’e bu hafta başında suikast düzenleyerek öldürenlerin birçok eski Kolombiyalı askerlerden oluşan yabancı bir tim olduğunu deklare etti.

Emniyet Müdürü Leon Charles kümede 26 Kolombiyalı ve iki Haiti asıllı ABD vatandaşı olduğunu söylemiş oldu.

Zanlılardan 8’inin hala yakalanamadığı, iki ABD vatandaşı da dahil 17 kişinin ise gözaltına alındığını da ekledi.

Kalan zanlıların ise başşehir Port-au-Prince’te polisle girdikleri çatışmada öldürüldükleri belirtildi.

Çarşamba günü sabahın erken saatlerinde silahlı bir küme Cumhurbaşkanı Moise’in konutuna girerek onu ve eşini vurmuşlardı.

12 kurşun yarası alan Moise olay yerinde hayatını yitirirken, ağır yaralanan eşi Martine acil müdahale için uçakla Florida’ya gdolayılmüştü. Martine Moise’in durumunun “istikrarlı” olduğu bildirildi.

‘Oligarklara savaş açtığı için’ mi öldürüldü?

Perşembe günü Haiti polisi kimi zanlıları silahları, Kolombiya pasaportları ve öteki delillerle bir arada bir basın toplantısıyla gazetecilerin önüne çıkardı.

Emniyet Müdürü Leon Charles “Yabancılar Cumhurbaşkanı’nı öldürmek için ülkemize geldiler. Kalan 8 zanlıyı da yakalamak için soruşturmamızı ve arama tekniklerimizi genişleteceğiz” diye konuştu.

Suikastin kim tarafınca ve ne sebeple planlandığı çabucak hemen açıklık kazanmadı.

Getty Images

Fakat Haiti’nin süreksiz başbakanı Claude Joseph, BBC’ye, 53 yaşındaki Cumhurbaşkanı’nın ülkedeki “oligarklara savaş açtığı için” amaç alınmış olabileceğini söylemiş oldu.

Öte yandan Kolombiya hükümeti de bir açıklama yaparak zanlılardan en az 6’sının, Kolombiya ordusundan emekli olmuş göründüklerini bildirdi ve soruşturmada Haiti makamlarına dayanak kelamı verdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise gözaltında Amerikan vatandaşları bulunduğu haberlerini duyduğunu lakin kimliklerini çabucak hemen doğrulayamayacağını söylemiş oldu.

Haiti yetkilileri hala Amerika kıtasının bu en fakir ülkesinde insanların sokağa dökülmesine yol açan bu suikastin ardında kimlerin bulunduğunu araştırıyor.

Perşembe günü başkentte polisin zanlıları yakalama operasyonu, çevreyi saran öfkeli kalabalıklar tarafınca da izlendi.

Kalabalık birtakım araçları ateşe verdi ve zanlıların tutulduğu karakolun etrafına toplandı.

Ülkede suikastten daha sonra olağanüstü hal ilan edildi.

ReutersHaiti polisi bir basın toplantısıyla silahlar ve öteki ispatlarla gözaltına alınan zanlıları medyaya gösterdi

Haiti’yi şu anda kim yönetiyor?

Suikast Haiti’de yetkilerin kimin elinde olduğu konusunda bir belirsizlik yarattı.

Anayasa, cumhurbaşkanının yokluğunda Anayasa Mahkemesi Lideri’nin idaresi devralması gerektiğini söylüyor.

Ama Anayasa Mahkemesi lideri yakınlarda Covid-19’a yakalanarak ölmüştü.

Bu durumda, yapılan yasal değişikliklere göre başbakan yetkili olacak üzere görünüyor.

Cumhurbaşkanı Moise bu makamdaki dört yılı boyunca 6 başbakan atamıştı ve geçen Pazartesi yani öldürülmeden bir gün evvel de 7. başbakanı olan Ariel Henry’yi bu bakılırsave tayin ettiğini bildirmişti.

Ariel Henry çabucak hemen bakılırsave başlamak üzere resmen yemin etmemiş ve anayasal olarak başbakan olmamıştı, lakin yetkilerin kendisinde olduğunda ısrarlı.

Süreksiz olarak başbakanlık nazaranvini sürdüren Claude Joseph BBC’ye, Henry’nin bu tavrının kendisini “şaşırttığını” söylemiş oldu.

Birleşmiş Milletler, idarenin cumhurbaşkanlığı için yıl sonundan evvel seçimler yapılana kadar süreksiz başbakan Claude Joseph’te kalması gerektiği istikametinde bir açıklama yaptı.

Joseph, seçimde cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmayacağını söylemiş oldu ve “Burada kalıcı değilim. Seçime gitmemiz lazım. şahsi bir planım yok” diye konuştu.

Atak nasıl yapıldı?

Silahlı suikastçiler Çarşamba günü mahallî saatle sabaha karşı 01.00 sularında, Cumhurbaşkanı’nın başşehir Port-au-Prince’e bakan bir zirvede bulunan konutunu bastı.

ondan sonrasında sirkülasyona giren görüntü kayıtlarında, ağır silahlar kuşanmış siyahlar giyinmiş bireylerin ABD Narkotik Ofis DEA mensuplarıymış üzere “DEA operasyonu, herkes yere yatsın!” diye bağırdıkları duyuluyor.

Akın sırasında Cumhurbaşkanı’nın çalışma ve yatak odalarının alt üst edilerek yağmalandığı da belirtildi.

Cumhurbaşkanı ile eşinin üç çocukları Jomarlie, Jovenel Jr ve Joverlein’in “güvenli bir yerde” oldukları belirtildi.

Haiti Cumhurbaşkanı’nın öldürülmesindilk evvel de istikrarsız bir ülkeydi ve Moise’i istifaya çağıran yaygın protesto şovlarına sahne oluyordu.

Aslında 2019 yılında parlamento seçimi yapılması gerekiyordu lakin uyuşmazlıklar yüzünden seçim ertelenmiş ve Moise ülkeyi kararnamelerle yönetmeye başlamıştı.


Haiti:

  • 11 milyon nüfusu var
  • Nüfusun yüzde 59’u yoksulluk hududunun altında
  • 2004-2017senelerı içinde BM iç çatışmaları durdurmak emeliyle ülkeye barış gücü gönderdi
  • 2010 yılında yaşanan büyük zelzelede 200,000 kişi ömrünü kaybetti
Kaynak: BBC Dinleme Servisi
 
Üst