Muhabir
New member
Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, savunma siyasetleri uzmanı Arda Mevlütoğlu, 25 Ocak’ta ABD donanmasına ilişkin “F-35C Şimşek” tipi savaş uçağının Güney Çin Denizi’nde tatbikat yaparken düşmesini, Çin’in uçağın enkazını ulaşmaya çalıştığına dair tezleri ve düşen uçaktan dolayı ABD-Çin içinde çıkacak mümkün krizleri AA muhabirine kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Caşın, Carl Vinson ve Abraham Lincoln uçak gemisi filolarının Güney Çin Denizi’nde müşterek tatbikat yaptığı sırada meydana gelen kazanın bilhassa bölgeyi kendi kara suları olarak goren Çin ile ABD’yi karşı karşıya getirerek tansiyonu tırmandırabileceğini söylemiş oldu.
Pasifik’te ABD-Çin istihbarat savaşının başladığını, ABD’nin 110 milyon dolara mal olan yüksek teknoloji donanımlı uçak enkazının Çin’in eline geçmesine müsaade vermeyeceğini kaydeden Caşın, uçağın enkazına ulaşmasının, uçağa ilişkin epey kritik ayrıntıların Çin’in eline geçmesi manasına geleceğini belirtti.
Yalnızca Çin’in değil, ABD ile savunma sanayi rekabetinde olan Rusya ve başka ülkelerin de enkaza ulaşmaya çalışacaklarını kaydeden Caşın, “Çin, enkaza ulaşması durumunda radardan gizlenme, sensörler ve data sürece donanımları, 5. kuşak ileri harp teknolojisine sahip bu uçağın bütün kritik detaylarıne ulaşır, donanımını öğrenir ve kopyalar, birebirini yapar” dedi.
Deniz hukukuna göre denizde bulunan ganimetin bulana ilişkin olduğunu söyleyen Caşın, ABD’nin, bütün mülkiyet hakkı kendisine ilişkin olan uçağın Çin’in eline geçmesine asla müsaade vermeyeceğini vurguladı.
Caşın, Çin’in enkaza ulaşmaması için ABD’nin uçağın düştüğü bölgeyi denetim altına alabileceğini hatta hukuken de buna mahzur olmaya çalışacağını lisana getirdi.
Benzeri biçimde 2018-2022’de 5 uçağın düştüğünü hatırlatan Caşın, “9 Nisan 2019’da Japonya’ya ilişkin bir F-35 Pasifik Okyanusu’nda, Kasım 2021’de Mısır’dan kalkan İngiltere’ye ilişkin bir F-35 Suriye açıklarında düştü. Öbür üç F-35 ABD ortasında kaza yaptı, bunlarla ilgili epey fazla bilgi yok.” dedi.
ABD’nin en stratejik uçakları olan F-35, F-22, C-17 ulaştırma uçağı, savaşın bahtını değiştirecek B-2 ağır bombardıman uçaklarının, Çinliler tarafınca teğe bir kopyalanarak üretildiğini söyleyen Caşın şunları aktardı:
“Çin, 1 Nisan 2001’de ABD EP-3E istihbarat uçağını Hainan Adası’nda acil inişe zorlandı. Pilotları gözaltına aldı. Uçağın donanım ayrıntıları kopyalandıktan daha sonra mürettebat ABD’ye teslim edildi. ötürüsıyla Çin, hem ABD’nin 7 Mayıs 1999’da vurduğu Çin’in Belgrad Büyükelçiliği’nin intikamını aldı tıpkı vakitte uçağını istihbarat ayrıntılarını ele geçirdi. Çin, ABD’nin bu stratejik silahlarını kopyalayarak deniz kuvvetlerinde olduğu üzere hava kuvvetlerinde de ABD’ye üstünlük sağladı. Bu aslında Çin’in 21. yüzyılda ABD’ye en büyük meydan okuması oldu.”
“ENKAZA ULAŞMAK ABD İLE REKABET İÇİNDE OLAN TÜM ÜLKELER İÇİN ÖNEMLİ”
Savunma siyasetleri uzmanı Arda Mevlütoğlu da ileri teknolojiye sahip uçak, gemi, denizaltı üzere sistemlerin bu çeşit kazaları sonunda kesimlerinin ya da tümünün ele geçirilmeye çalışıldığını tabir ederek buna emsal fazlaca sayıda örnek olduğunu aktardı.
Mevlütoğlu, ABD’nin kritik sistemler, sensörler ve yapısal özellikleri niçiniyle önemli istihbari bilgilere sahip uçağın enkazına ulaşmak için büyük gayret sarf edeceğine vurgu yaparak, uçağın Çin’in eline geçmemesi için gerekli tedbirleri de alacağını aktardı.
Mevlütoğlu, “F-35C fazlaca ileri teknolojiler içerdiği için enkazına bir an evvel ulaşmak Çin üzere bir ülke için hayli kritik bir olay. hem de Rusya yahut ABD ile rekabet ortasında olan ülkeler için son derece kıymetli. ötürüsıyla bu ülkelerin enkaza ulaşmak için rekabete girmeleri beklenebilir” diye konuştu.
Benzeri olayların daha evvel de yaşandığını lisana getiren Mevlütoğlu, ABD ordusuna ilişkin ve görünmez özelliğine sahip F-117 uçağının 27 Mart 1999’da eski Yugoslavya’da düzenlenen NATO harekatı sırasında Sırplar tarafınca düşürüldüğünü ve Sırpların düşen uçağı Rusya’ya verdiğini anlattı.
Atlantik Okyanusu’nda 1968’de batan Golf II sınıfı bir Sovyet denizaltı enkazının da ABD tarafınca Glomar Explorer isimli özel donatılmış bir gemiyle ve fazlaca bâtın bir operasyonla 1974’te çıkarıldığını hatırlatan Mevlütoğlu, şunları kaydetti:
“Çin, 1 Nisan 2001’de ABD EP-3E istihbarat uçağını acil inişe zorlamış mürettebatı gözaltına almıştı. Uçağın istihbari ayrıntılarını kopyaladıktan daha sonra pilotları hür bırakmıştı. Başka bir örnek İran, 2011 Aralık’ta ABD’nin insansız hava aracını kendi topraklarına mecburi inişe zorlamış çabucak sonrasında da ele geçirmişti. Araç üzerinde incelemeler yapan İran, sonrasındasında benzerini kendisi yapmıştı.”
Prof. Dr. Caşın, Carl Vinson ve Abraham Lincoln uçak gemisi filolarının Güney Çin Denizi’nde müşterek tatbikat yaptığı sırada meydana gelen kazanın bilhassa bölgeyi kendi kara suları olarak goren Çin ile ABD’yi karşı karşıya getirerek tansiyonu tırmandırabileceğini söylemiş oldu.
Pasifik’te ABD-Çin istihbarat savaşının başladığını, ABD’nin 110 milyon dolara mal olan yüksek teknoloji donanımlı uçak enkazının Çin’in eline geçmesine müsaade vermeyeceğini kaydeden Caşın, uçağın enkazına ulaşmasının, uçağa ilişkin epey kritik ayrıntıların Çin’in eline geçmesi manasına geleceğini belirtti.
Yalnızca Çin’in değil, ABD ile savunma sanayi rekabetinde olan Rusya ve başka ülkelerin de enkaza ulaşmaya çalışacaklarını kaydeden Caşın, “Çin, enkaza ulaşması durumunda radardan gizlenme, sensörler ve data sürece donanımları, 5. kuşak ileri harp teknolojisine sahip bu uçağın bütün kritik detaylarıne ulaşır, donanımını öğrenir ve kopyalar, birebirini yapar” dedi.
Deniz hukukuna göre denizde bulunan ganimetin bulana ilişkin olduğunu söyleyen Caşın, ABD’nin, bütün mülkiyet hakkı kendisine ilişkin olan uçağın Çin’in eline geçmesine asla müsaade vermeyeceğini vurguladı.
Caşın, Çin’in enkaza ulaşmaması için ABD’nin uçağın düştüğü bölgeyi denetim altına alabileceğini hatta hukuken de buna mahzur olmaya çalışacağını lisana getirdi.
Benzeri biçimde 2018-2022’de 5 uçağın düştüğünü hatırlatan Caşın, “9 Nisan 2019’da Japonya’ya ilişkin bir F-35 Pasifik Okyanusu’nda, Kasım 2021’de Mısır’dan kalkan İngiltere’ye ilişkin bir F-35 Suriye açıklarında düştü. Öbür üç F-35 ABD ortasında kaza yaptı, bunlarla ilgili epey fazla bilgi yok.” dedi.
ABD’nin en stratejik uçakları olan F-35, F-22, C-17 ulaştırma uçağı, savaşın bahtını değiştirecek B-2 ağır bombardıman uçaklarının, Çinliler tarafınca teğe bir kopyalanarak üretildiğini söyleyen Caşın şunları aktardı:
“Çin, 1 Nisan 2001’de ABD EP-3E istihbarat uçağını Hainan Adası’nda acil inişe zorlandı. Pilotları gözaltına aldı. Uçağın donanım ayrıntıları kopyalandıktan daha sonra mürettebat ABD’ye teslim edildi. ötürüsıyla Çin, hem ABD’nin 7 Mayıs 1999’da vurduğu Çin’in Belgrad Büyükelçiliği’nin intikamını aldı tıpkı vakitte uçağını istihbarat ayrıntılarını ele geçirdi. Çin, ABD’nin bu stratejik silahlarını kopyalayarak deniz kuvvetlerinde olduğu üzere hava kuvvetlerinde de ABD’ye üstünlük sağladı. Bu aslında Çin’in 21. yüzyılda ABD’ye en büyük meydan okuması oldu.”
“ENKAZA ULAŞMAK ABD İLE REKABET İÇİNDE OLAN TÜM ÜLKELER İÇİN ÖNEMLİ”
Savunma siyasetleri uzmanı Arda Mevlütoğlu da ileri teknolojiye sahip uçak, gemi, denizaltı üzere sistemlerin bu çeşit kazaları sonunda kesimlerinin ya da tümünün ele geçirilmeye çalışıldığını tabir ederek buna emsal fazlaca sayıda örnek olduğunu aktardı.
Mevlütoğlu, ABD’nin kritik sistemler, sensörler ve yapısal özellikleri niçiniyle önemli istihbari bilgilere sahip uçağın enkazına ulaşmak için büyük gayret sarf edeceğine vurgu yaparak, uçağın Çin’in eline geçmemesi için gerekli tedbirleri de alacağını aktardı.
Mevlütoğlu, “F-35C fazlaca ileri teknolojiler içerdiği için enkazına bir an evvel ulaşmak Çin üzere bir ülke için hayli kritik bir olay. hem de Rusya yahut ABD ile rekabet ortasında olan ülkeler için son derece kıymetli. ötürüsıyla bu ülkelerin enkaza ulaşmak için rekabete girmeleri beklenebilir” diye konuştu.
Benzeri olayların daha evvel de yaşandığını lisana getiren Mevlütoğlu, ABD ordusuna ilişkin ve görünmez özelliğine sahip F-117 uçağının 27 Mart 1999’da eski Yugoslavya’da düzenlenen NATO harekatı sırasında Sırplar tarafınca düşürüldüğünü ve Sırpların düşen uçağı Rusya’ya verdiğini anlattı.
Atlantik Okyanusu’nda 1968’de batan Golf II sınıfı bir Sovyet denizaltı enkazının da ABD tarafınca Glomar Explorer isimli özel donatılmış bir gemiyle ve fazlaca bâtın bir operasyonla 1974’te çıkarıldığını hatırlatan Mevlütoğlu, şunları kaydetti:
“Çin, 1 Nisan 2001’de ABD EP-3E istihbarat uçağını acil inişe zorlamış mürettebatı gözaltına almıştı. Uçağın istihbari ayrıntılarını kopyaladıktan daha sonra pilotları hür bırakmıştı. Başka bir örnek İran, 2011 Aralık’ta ABD’nin insansız hava aracını kendi topraklarına mecburi inişe zorlamış çabucak sonrasında da ele geçirmişti. Araç üzerinde incelemeler yapan İran, sonrasındasında benzerini kendisi yapmıştı.”