Undertaker
New member
Pandemiyle birlikte dijitalleşmenin insan hayatında ne kadar değerli bir yer kapladığı daha net anlaşıldı. Salgın daha sonrasında gelişen dijital tüketim birfazlaca teknolojik gelişimi ve yatırımı öne çekti ve talepleri artırdı. bu biçimdece dünyanın önde gelen kurumları da insanların geleceğine taraf verecek biroldukca projeyi tek tek hayata geçirmeye başladı. Bilhassa de genç kuşakların büyük ilgi gösterdiği mevzuların başında da son vakit içinderın en epey konuşulan konusu Meteverse geliyor.
Dijital Medeniyet kitabının muharriri Direktör Okan Özbay, son devirde ömrümüze giren ve süratle yaygınlaşan Metaverse kavramı ile ilgili değerli tespitlerde bulunarak, Bu alanda Türkiye nasıl bir yol haritası izlemeli, ne üzere yatırımlara öncelik vermeli? sorularına karşılık verdi.
BU TÜKETİM ÇILGINLIĞI BİZİ NEREYE GÖTÜRECEK?
Bilindiği üzere teknolojik gelişimin iki temel sürükleyicisi var. Birincisi askerin güç talebi üzerine heyeti ikincisi de zenginlerin daha epeyce yaşama isteği üzerine konseyi. Bunun haricindeki gelişmeler daha alt seviye zenginlerin ortaya koydukları performansla birinci iki ögeye ne kazandırabildiği ile kıymetlendirilir. Bu manada dijital kimlikler yardımıyla data toplama ve yığınları denetim altına alacak öngörülere sahip olma yeteneği ve askerin bunu silah olarak kullanımı bir devirdir, yükselen internet tabanlı teknolojik gelişmeleri manalı kılıyor. Öte yandan sibernetik ve artırılmış insan yaklaşımı ile vücutların daha uzun yaşamasına imkan sağlayan teknolojiler de öbür birfazlaca akıllı aygıt gelişmenini manalı hale getiriyor. Netflix ve öbür dijital platformlarda yayınlanan içeriklere, oyunlara, sinemaya ve derin internete baktığımızda genel algının bu iki ögesi destekleyen içeriklerden oluştuğunu nazaranbiliyoruz. Vücudun ruhtan yoksunlaşması ve şuurun transfer kıssaları daima bu yüzden. Tüketim çılgınlığı ve hakkedilmeyen konform talebi toplumsal çatışmayı ve mutsuzluğu birlikteinde getirir. Dünyanın üretim ve tüketim istikrarı bozuk. Zenginler taviz vermeden muhafazacı bir tutumla ellerindekini tutmaya çalışıyor. Orta sınıfın açığı kapatmak için daha epeyce çalışması lazım. Tahminen de tüketim çılgınlığını üretim çılgınlığına çevirmek lazım. Dijitalleşme ve pandemi fazlaca fazla insanı ekrana ve sıklıkla dijital cümbüşe bağladı. Hiç olmadığı kadar oyun oynuyor ve sinema izliyoruz. Keşke bu ekran bağımlılığını üretime çevirebilecek siyasetler uygulanabilseydi. Çok az insan online kurslarla şahsi gelişimi için vakit harcadı. Artık ki buhranın biraz da bu niçinle. Ekran bağımlılığını üretime çevirmenin yollarını ivedilikle bulmak zorundayız. Yoksa bu yeni tüketim biçimi daha büyük sıkıntılara yol açacak.
METAVERSE ÇILGINLIĞI NEREDEN ÇIKTI?
Aslında pek durup dururken çıkmadı. Web 3.0 dönüşümü tüm dünyanın esasen beklediği bir müddetç. Fakat “sefil yoksul çoğunluğa niye bunu sunalım” diye bir soru var ortada. Zira dünyada hala 750 milyon insan elektrikten mahrum yaşıyor. Muhteşem insanların Web 3.0’dan karı ne olacak. Sonuçta süratle gelişen teknolojinin sanayi haline gelip konutlarımıza girme mühleti hiç bu kadar süratli olmamıştı. Rekabet ve pandemi şartları bunu daha da hızlandırdı. Fakat bunun bir de maliyet tarafı var. Bu gelişmeyi kim sübvanse edecek. Önemli bütçeler harcanarak oluşturulan dijital teknolojiler çabucak hemen karlılık sağlayamadan yok olup gidiyor. Hele akıllı aygıtlara bağlı teknolojilerdeki ve bunların içini doldurmak için oluşan maliyetin karşılanması için milyonlarca eser satılması gerekiyor. Büyük tröstler bu sıkıntıya yanıt ararken ve Zukerberg idare şurası tarafınca güzelce köşeye sıkıştırılıp istifası istenirken bir açık kapı olarak Metaverse algı operasyonuna fon koyuldu. Zukerberg, hem koltuğunu garanti altına almak tıpkı vakitte yeni periyoda fon sağlamak için düğmeye bastı. Pandemi de hoş bir ortam sunmuşken “Biz 3 milyar insanız, kendi yağımızla kavruluruz” kavlinden bir çıkışla klasik gelişimi hızlandırmaya karar verdi ve düğmeye bastı. Bugün yaşadığımız çılgınlığın temelinde bu hazır olmayış var. Plansız programsız bir müddetcin ortasında yol almaya çalışıyoruz. Öteki tröstler çabucak hemen bahse karşılık vermiş değil. Apple, Microsoft, Google Web 3.0 ile ilgili kelamlarını söylemeden, mamüllerini sergilemeden aslında husus tam da netleşmeyecek. Daha Çin var Rusya var. Tahminen biraz Kore bile yeni devir için kelamını söyleyip, teknolojik gelişim için kendi hissesine düşen taraftan birtakım yeni kavramları ortaya koyacak. Bu özetten daha sonra biraz da teknik taraftan olaya bakmaya devam edelim.
METEVERSE DENİLENCE NE ANLAMALIYIZ?
Farklı bir bilgi olarak VERSE sözü köken olarak AYET manasına geliyor. Bu tarafa bakmak lazım. Bir de metafizik konusuna yeterlice bakarsak Metaverse kavramını daha uygun anlarız.
Sunulduğu üzere yeni bir kavram ve kuşatıcı bir teknolojik gelişim değil Metaverse. yıllardır kullandığımız sanal alem kavramına yeni manalar yüklenerek geleceğe taşınmaya çalışılıyor. Aslında Metaverse için yeni kuşak dijital tüketim biçimi diyebiliriz. Kavram eski lakin sunduğu içerik biçimi yeni kuşak. WEB 3.0, Metaverse dahil birfazlaca yeniliğin inşa edileceği yeni bir periyot. Asıl olan, gerçek teknolojik gelişme sayılan Meteverse değil Web 3.0.Web 1.0 kitap okur üzere ekranla tek istikametli bağlantımızın ağır olduğu devir. Web 2.0 taşınabilir değişen teknolojinin gelişmesi ile her an online olduğumuz etkileşim ağır devir. Web 3.0 ise etkileşimin daha yüksek ve kaliteli olduğu, cepte ya da elde taşınan değişen teknolojinin güncellenerek insanların vücutlarına aygıtların yerleştirildiği bir devir olacak. Gözümüze, kulağımıza, deri altımıza hatta beynimize yerleştirilen aygıtlar yardımıyla gerçek hayatla dijital ömrün fazlaca daha iç içe olduğu bir periyoda ilerliyoruz. Dijitale maruz kalma süremizin tartışılmayacağı, her an hem gerçek hayatta tıpkı vakitte dijital hayatta olabileceğimiz, dijital kimliğimizle gerçek kimliğimizin tıpkı olduğu bir müddetç bizi bekliyor.
BİRÇOK TEKNOLOJİK YATIRIM ÖNE ÇEKİLDİ
Web 3.0 periyoduna Meta projelerinden epeyce daha erken girebiliriz. Apayrı teknolojiler ve içeriklerle varlıklı bir müddetç inşa ediliyor. Büyük Amerikan kartellerinden Facebook ismini META’ya çevirerek WEB 3.0 sürecini kendi lehine kullanmak istiyor. Zukerberg büyük bir patırtı kopararak öne geçmeye çalıştığı için yeni periyoda Metaverse çağı üzere isimler koyulmaya çalışılıyor. Bu öbür büyüklerin de sürece dahil olması ile diğer kavramlara dönüşebilecek bir müddetç. Aslolan Web 3.0. 5G – 6G ve üzerinde yeni alt teknolojilerin inşa edilmesi ve kullanılabilir hale gelmesi gerekiyor. Yani taşınabilir altyapılar, bilgisayar altyapıları, internet suratı başta olmak üzere önemli bir teknolojik, fiziki yatırım gerekiyor ve bunun epey süratli ilerlemesi beklenmiyor. normal olarak pandemi ile bir arada gelişen dijital tüketim biroldukca teknolojik gelişimi ve yatırımı öne çekti ve talepleri artırdı. Ancak ülkelerin ekonomileri de bir süre epeyce uygun olacağa benzemiyor. Biraz vakit alacaktır. Parası ve imkanları bol mmperyalist ülkeler evvel kendi seçkinleri için butik projelerle dar bölgelerde web 3.0 projelerini hayata geçireceklerdir. Lakin 3 milyar facebook kullanıcısının daima bir arada gerçek bir tecrübe yaşaması için 10 yıldan fazla vakte muhtaçlık var.
Web 3.0 ile bir arada META projeleri görünür olmaya başladı. Lakin öbür Amerikan teknoloji tröstleri de biroldukça hazırlık yapıyor. VR gözlüklere rakip akıllı kontak lens teknolojisi pazara sürülmeye hazır. Kısa vakit evvel sinemalarda gördüğümüz birfazlaca değişen teknolojinin prototip üretimleri bitti. İnsan DNA’sına bilgi kaydeden teknoloji tamamlandı. Öte yandan beyin denetimli aygıtlar bugün epeyce kıymetli olsa dahi kısa vakitte VR gözlükler üzere her konuta girmeye hazır olacak. Deri altı, kulak içi, kafatası deri üstüne yerleştirilen aygıtlarla insan için sibernetik tecrübe kullanıma hazır. Ağ altyapısı hazır ülkeler için kısa vakit ortasında satışlar başlayacaktır. Elon Musk bu ağı büyütmek ve hızlandırmak için gece gündüz çalışıyor. özetlemek gerekirsesı Web 3.0 bugün Metaverse yerlerin satıldığı, coin ya da NFT piyasasında her an büyük kazananların ya da büyük kaybedenlerin olduğu çılgın bir gelişme süreci değil. Bunlar süreksiz tuzak işler. elbette yeni olan üzerinden manipülasyon bol olur ancak akıllı olmak gerek.
YASAL MEVZUATLARIN HAZIRLANMASI GEREKİYOR
Devletler mevzuya dahil olup yasal yerler oluşturulduğunda her şey yerine oturacaktır. ABD hükümeti dijital dolar ve kripto piyasalar için düğmeye bastı. En süratli, ABD yasal mevzuatını hazırlar ve örnek teşkil eder. Onlar konum alınca dolar da konum alır ve işler kolaylaşır. Zira dünyanın en geçerli parası maalesef hala dolar. Lakin teknoloji geliştirme konusunda dijital doları beklememize gerek yok. Türkiye olarak yasal tabanın oluşturulması için kanun çalışmaları olağan olarak başladı. Asıl olan dünyanın kullanacağı teknolojiler ya da içerikler üretmekte. Platformlar oluşturmak ve dijital topluluklar kurmakta. Fırsatçılara kanarak tuzaklara düşmemeliyiz. Bugün dijital dünyada berbat bir görünüm var. Birfazlaca belirsizlik, kanunsuzluk, kartel haline gelen şirketlerin çıkarcı ve sorumsuz yaklaşımları sebebi ile dijital ömrü berbat bir ortam haline getirdiler. Etik unsurlardan bahsedilen fakat garibanın asla korunmadığı, çocukların, bayanların, yaşlıların ve engellilerin daima istismar edildiği, kurban edildiği, zenginlerin ve bilgisini berbata kullananların her türlü kanunsuzluğu sürdürebildiği başıboş bir tertip dijital tertip. Zira Batılı şirketler batılı maddelerle korunuyor. OECD mevzuatlarının neyi ve kimi koruduğu belirli. Siber ve dijital cürümler parayı ve paranın sahiplerini korumak üzerine konseyi. Garibanın, mazlumun korunduğu bir alt yapı asla yok. Bu yüzden bugün kimi uyanıkların kurduğu alt yapılar birilerine kazandırıyor üzere görünse de kaybedenin epey fazla olduğu bir müddetcin içerisindeyiz. Yarın Web 3.0 çalışmalarında üzerinde durulması gereken en değerli konulardan birinin DİJİTAL HUKUK olduğuna inanıyorum. Bu kadar pervasızca şirketlerin denetimine bırakılamayacak bir dünya haline gelen internet için ülkemiz gençlerinin yapacağı fazlaca iş olduğunu düşünüyorum. Yeni teknolojik süreçleri daha sağlıklı kılacak akıl ve medeniyet şuuru bizim ülkemizin çocuklarında var. Bu niçinle teknolojiyi geliştirirken ve projeler yaparken bu mevzuları da lütfen dikkate alalım.
DİJİTAL İKTİSATTA ÖNCÜ OLMAMIZ HAKİKATEN MÜMKÜN MÜ?
Bilgi süreç alt yapılarının yenilendiği bu vakitte artık dünün değil, geleceğin teknolojilerine daha fazla vakit ve kaynak ayırmalıyız. şüphesiz ikame eser üretmek ve ithalatı azaltmak kıymetli fakat merkez gücümüzü geleceğin teknolojilerini üretemeye ayırırsak bugün İHA ve SİHA’larımızla yakaladığımız başarıyı, Web 3.0 teknolojilerinde de yakalayabiliriz. Teknolojide öne geçmek için ecdadımızın icat çıkaran, insanlığı huzur, inanç ve sıhhatine kavuşturan anlayışına dönmemiz gerekiyor. Batılı şirketlerin peşinden, onların talepleri doğrultusunda geliştireceğimiz teknoloji ve içeriklerin içerisinde, bizi insanlıktan çıkaracak fazlaca sayıda gizli-açık projeksiyon bulunuyor. Bizim plan proje ve yatırımlarımız epey daha insani ve kapsayıcı olmalı. bir daha başlanan bu yarışta genç nüfusumuzla öne geçme fırsatımız var. GETİR üzere akıllı ve vakit içindeması hoş operasyonlarla dünyaya katacağımız epeyce fazla kıymet olduğunu görüyoruz. Milyar dolarlar kazandığımız oyun geliştirme bölümüne fazlaca daha fazla yerli yatırımcı çekmeliyiz. Çocuklarımız yabancı şirketlerin kıskacında kendilerini tabir etmekten uzak kalıyorlar. Toplumsal medya ve ağır tüketime bağlı internet çağında diğer ülkeler öne geçerek dünya devi tröst şirketler kurmuş olabilir. “Teknolojide öne geçme bahtımız kalmadı” üzere bir yaklaşım bize yakışmaz. Teslim olan bir halla gelişmemiz ve tam bağımsız Türkiye ülküsünü yaşatmamız mümkün değil. Özgüvenli olmak ve çalışmaya devam etmek zorundayız.
TÜRKİYE, BU ALANDA NELER YAPMALI?
Bizim emperyalist ülkeler üzere sömürüden gelen kuvvetli finansal kaynaklarımız ve altyapımız olmayabilir. Lakin görülen o ki Türk gençleri dünyanın her yerinde fazlaca başarılı projelere imza atıyor. Bize düşen gelmekte olanı nazaranrek, umut dolu yarınları hayal ederek sabırla çalışmaktır. Dün uzay programından, Ulusal Muharip Uçak’tan, aya gidecek füzelerden, yerli arabadan kimse bahsedemiyordu. Bugün fazlaca daha kuvvetliyüz. Dijital teknolojilerde de bunu başaracak alt yapıya sahibiz. Kâfi ki gençlerimiz için daha kuvvetli imkanlar sağlayalım, kâfi ki dijital iktisadımızı güçlendirmek için daha fazla yatırım yapalım. Bugün Bilişim Vadimiz başta olmak üzere onlarca teknopark ve teknoloji geliştirme merkezimiz, ARGE merkezimiz binlerce teknoloji şirketine konut sahipliği yapıyor. Devletimiz yaşlı ve dijitalden anlamayan bürokratlarla dolu bulunmasına karşın elinden gelenin fazlasını yapmaya çaba ediyor. Üniversite sanayi iş birliği ile birfazlaca birincisi başardık. Artık dijital teknolojiler için de daha fazla sorumluluk almalı ve ülkemizi web 3.0 periyodunda daha fazla proje ile temsil etmeliyiz. Dünyaya pazarlayacak içerikler üreterek dijital iktisadımızı güçlendirmeliyiz. Yerli üreticimize daha fazla sahip çıkmalı ve onları motive etmeliyiz. Gerekli yasal düzenlemeleri yapmamıza karşın alışkanlıklarımızdan kurtulmada ve yerli olana vakit tanımada epeyce istekli olmadığımız ortadadır. Biz kendi gençlerimizi desteklemezsek, onların kendilerini geliştirmeleri için sabırlı şayet olmazsak, memleketler arası rekabette güçlenmeleri için fırsat tanımazsak, kolaycılığa kaçarak risk almazsak, bizden olanın elinden tutmazsak nasıl gelişeceğiz? Nasıl daha başarılı teknolojiler üretir hale geleceğiz? Kendi çocuklarına sahip çıkamayan toplumların sonu şüphesiz hüsran olacaktır. Gençlerini anlamaya çalışmayan, onları daima suçlayan, onlara emek koymak, vakit tanımak konusunda geri duran toplumlar, gelecek yarışını daha en başta kaybetmişlerdir. Gençlerin kendisini anlamadığında ısrar eden ve onları şımarıklıkla, o jenerasyon bu jenerasyon olmakla suçlayan anne babalar, eğitmenler, devlet bakılırsavlileri, politikler ve en kıymetlisi iktidar partisinin yöneticileri, onlar daha genç, onların sizi anlamasını beklemek yerine biraz da siz onları anlamaya, dinlemeye çalışın. Olmaz mı? Çocuklarımız ne istiyor. Nasıl bir dünya istiyor, nasıl bir Türkiye istiyor biraz dinleyelim. Daima şikâyet etmek yerine evvel biz onları anlayalım ve anladıkları lisandan konuşarak büyük ve kuvvetli Türkiye idelimizi, tam bağımsız Türkiye ülkümüzü onlara anlatalım. Onların anladığı oyun lisanından, sinema lisanından, dijital lisandan içerikler üreterek onlara anlatalım. Amerikan kahramanları yerine Dirilişte olduğu üzere ulusal kahramanların lisanından anlatalım. Yerli ve ulusal oyunlarla anlatalım. Hiç kimse durup dururken bayrağına, vatanına, milletine özensiz kalmaz. Aşağılık kompleksine giren çocuklarımız var ise bu biraz da bizden kaynaklanmıyor mu?
AK PARTİ’NİN BİRİNCİ YAPMASI GEREKEN NEDİR?
Yabancı hakimiyetindeki dijital kültürün istekli transferi yerine, Yerli ve Ulusal DİJİTAL KÜLTÜR içerikleri için efor harcamalıyız. Metaverse denen bahis, temel ideolojisi ve kapitalist bir ruha sahip olduğu için büsbütün bizim dışımızda. Fakat bunun kendi kültürümüzü aktarmada araç olmasında bir kahır yok. Bu mevzuda AK Parti belediyelerine büyük nazaranv düşüyor. eSpor ismi altında gelişmiş internet kafeler açıldığını gözlemliyoruz. olağan olarak çocuklarımız oyun oynayacaklar. Rekabeti, centilmenliği, dostça çabayı, akıl koymayı, stratejiyi, takım ruhunu oyunlarla kolay kolay öğrenecekler. Lakin bizim belediyeciliğimiz, alt yapı belediyeciliği olduğu kadar, toplumsal ve kültür belediyeciliğidir. yıllar evvel İstanbul’a Kültür Aş’yi kazandıran bir öndere sahip AK Parti. Unuttuğumuz biroldukça kültür ögesini ve klasik sanatlarımız burada bir daha ihya edildi, biroldukça sanatçı yetişti. Bugün belediyelerimizin açması gereken yerler Dijital Kültür Merkezleri’dir. Madem çağ dijital çağ, madem artık Metavese diyoruz, Web3.0 diyoruz, belediyelerimiz de yerli ve ulusal dijital kültürün merkezi olmalı. Gençlerimiz buralarda hem oyun oynamalı tıpkı vakitte üretmeli. Dijital üretim ortamlarını görmeli. Projeler geliştirmeli. Dijital Girişimciliğe AK Partili belediyelerde adım atmalı. eSpor faaliyetlerinde de yalnızca E kısmında oyun kısmında kalmak büyük yanlış olur. Spor kısmını da artık planlamalıyız. Spor gençlerimizin vücut ve ruh sıhhati için vazgeçilmez bir ögedir. Saatlerce bir sandalyeye tüneyerek aklını kaybedercesine oyun oynamanın neresinin spor olduğunu merak ediyorum. Bunlar yerine vücudu çalıştıran, aklı çalıştıran DİJİTAL SPORLAR var. VR gözlükleri taktığınızda sizi Metaverse alemine sokup vücut ve ruhen gelişmeninizi destekleyen oyunlar da var. Dünyaya en geniş çerçeveden bakmak ve gençlerimizin için en sağlıklı, en hoş olanı ortaya koymak zorundayız. Bunları bir yandan tüketirken öbür yandan kesinlikle üreticisi olmak için de belediyelerimizde kurslar düzenlemeliyiz. Bayanlarımızı, dezavantajlı gurupları da bu manada ihmal etmemeliyiz.
TÜRKİYE’NİN DİJİTAL BAĞIMLILIĞI DEVAM MI EDECEK?
Ulusal Teknoloji Atağımızla geldiğimiz nokta ortadadır. Daha fazlası için, çocuklarımıza daha kuvvetli bir ülke bırakmak için artık Dijital Kültür’e de odaklanmalıyız. Web 3.0 projeleri, Metaverse projeleri teknolojik olduğu kadar Dijital Kültür projeleridir. Yerli ve ulusal dijital içerikler olmadan çocuklarımızı ülkemize ilişkin kılamayız. Türkiye yalnız 85 milyondan ibaret değildir. Bizim sevdiğimiz, bizi seven dostlarımızla epey büyük bir gönül coğrafyasına sahibiz. Bugün ürettiğimiz yerli içerikler, mesela dizilerimiz milyardan fazla beşere ulaşabiliyor. Dijital içerikleri üretirken, 85 milyon için değil, gönül coğrafyamızdaki milyar üstü insan için üretmeliyiz. Web 3.0, Metaverse projeleri üretirken milyarlarca insanı amaç alarak üretmeliyiz. Büyük bir Dijital Ekonomi’den bahsediyoruz. Türk Dünyası, Balkanlar, Afrika, Körfez ülkeleri, Orta Asya, Pasifik, yalnız batı için değil dünyanın öteki tarafı için de üretmeliyiz. Dijital bağımlılık oluşturan, kumar, şehvet, cinsiyetsizlik üzere bizi insanlığımızdan koparan içerikler yerine, birlik birlikteliğimizi, insani taraflarımızı, inanç ve kıymetlerimizi güçlendiren, zalimlerle uğraşımızı öne çıkaran ve motivasyonumuzu yükselten içerikler üretmeli ve dünya ile paylaşmalıyız. Bizim üretken gençlerimize imkân verilirse bu Metaverse projelerinin ortasından geçer. Web 3.0 projelerinin en düzgününü en kalitesini üretir. Ben gençlerimize her vakit güvendim. Bu noktada yatırımcılarımıza sesleniyorum. Bütün işi silikon vadisine bırakmayın. Türk şirketleri de bu işlere artık önemli yatırım yapmalıdır. Çocuklarımızı yalnız bırakmayın. Bu ülkenin ekonomik kalkınmasına önemli projelerle hizmet edebilecek genç arkadaşlarımızı diğer ülkelere göç etmek zorunda bırakmayın. Dijital iktisadın gelirleri, öbür hiç bir dalda yok. Büyüme suratı öbür hiç bir kesimde yok. Yerli sermaye sahiplerimizi, yabancı sermaye ile iş birliği içerisinde ülkemizde dijital yatırımlar yapmaya davet ediyorum. Web 3.0 ve metaverse odaklı olabilir, yapay zekâ ve akıllı aygıtlar olabilir, gelişmekte olan öteki dijital kültür içerikleri olabilir, Yaratıcı Kültür Sanayileri üzerine olabilir, hatta oyun geliştirme üzerine olabilir, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, TÜBİTAK, KOSGEB, TOBB, Bankalarımız, Bilişim Vadimiz, Teknoparklarımız burada hazır. Daima birlikte bu işlere daha fazla vakit ve kaynak aktarmalıyız. Pandemi ile birlikte artık yeni bir dünya kuruluyor ve biz bu dünyada öncü olabilecek, rehberlik yapabilecek donanım ve deneyime sahip az sayıdaki ülkeden biriyiz. DİJİTAL MEDENİYET inşasında söyleyecek fazlaca kelamımız, katkı sunacak derin bir kültürümüz ve yetkinliğimiz var.
Batı ile haricinde kalan dünyayı entegre edebilecek araçlara sahibiz. Batının ürettiği Dijital Kültür çocuklarımızı ve dünya çocuklarını önemli manada asimile ediyor. halbuki medeniyetler çatışmasının bu dönemecinde dijital gelişimi entegrasyonun bir aracı haline getirmeliyiz. Binlerce yıldır asimile etmeyen, hoşlukları, uygunlukları içselleştirerek insanları, toplumları, kültürleri entegre eden bir medeniyetin çocukları olarak, Web 3.0 çağında insanlığa epeyce büyük hizmetler yapabileceğimize inanıyorum. İki yüzlü Batı’nın ortaya koyduğu performans ortadadır. Bugün Rusya ve Ukrayna’yı birbiri ile hakikaten kardeş bakılırsan bir anlayışla, tuzaklara ve algı operasyonlarına yenik düşmeden barışmaları için içtenlikle uğraş sarf ediyoruz. halbuki kandan, savaştan beslenenlerin ellerini ovuşturduklarına açıkça şahit oluyoruz. Savaşı ekonomik çıkarları doğrultusunda kullanan Batılı güçler, dijital güçlerini de en üst düzeyde kullanarak bunu yapıyorlar. Bu savaş bize bir sefer daha gösterdi ki yerli ve ulusal teknolojiniz yoksa, kendinize özgün içerik ve platformlarınız yoksa, kendine yeten bir dijital alt yapıya sahip değilseniz kimse sizin göz yaşınıza bakmayacak. Çocuklarınız öldüğü için size kimse merhamet göstermeyecek. Çok yüksek bedelleri olduğunu argüman eden kuvvetli Batılı devletler, şirketlerine kelam geçiremediklerinden, liberal iktisattan dem vuracak ve müttefik saydıklarınız sizi derin bir karanlıkta yalnız bırakacak. İşte bu yüzden ülkemizin gençlerine büyük işler düşüyor. Web 3.0 Türkiye üzere genç nüfusa sahip ülkeler için önemli fırsatlar barındırıyor. Çok zeki, pratiği yüksek, süratli tahlil üreten ve dijital içerik üretiminde dünyadan epeyce önde yeteneklere sahip olan gençlerimizi desteklemeliyiz. Çok disiplinli bir biçimde dijital geleceğe hazır olmalı ve batılıların tersine mazlum ülke halklarını da bu gelecekte yalnız bırakmayacak formüller üretmeliyiz. Dijital medeniyetin en değerli aracı olan yapay zekâ, akıllı araçlar ve ulusal dijital içerik üretimine odaklanmalıyız. Başımızı karıştıracak bizi bağımlı kılacak içeriklerden uzak durmalıyız. Unutmayalım ki gençleri bağımlı olan bir ülke asla tam bağımsızlık düzeyine yükselemez.
Dijital Medeniyet kitabının muharriri Direktör Okan Özbay, son devirde ömrümüze giren ve süratle yaygınlaşan Metaverse kavramı ile ilgili değerli tespitlerde bulunarak, Bu alanda Türkiye nasıl bir yol haritası izlemeli, ne üzere yatırımlara öncelik vermeli? sorularına karşılık verdi.
BU TÜKETİM ÇILGINLIĞI BİZİ NEREYE GÖTÜRECEK?
Bilindiği üzere teknolojik gelişimin iki temel sürükleyicisi var. Birincisi askerin güç talebi üzerine heyeti ikincisi de zenginlerin daha epeyce yaşama isteği üzerine konseyi. Bunun haricindeki gelişmeler daha alt seviye zenginlerin ortaya koydukları performansla birinci iki ögeye ne kazandırabildiği ile kıymetlendirilir. Bu manada dijital kimlikler yardımıyla data toplama ve yığınları denetim altına alacak öngörülere sahip olma yeteneği ve askerin bunu silah olarak kullanımı bir devirdir, yükselen internet tabanlı teknolojik gelişmeleri manalı kılıyor. Öte yandan sibernetik ve artırılmış insan yaklaşımı ile vücutların daha uzun yaşamasına imkan sağlayan teknolojiler de öbür birfazlaca akıllı aygıt gelişmenini manalı hale getiriyor. Netflix ve öbür dijital platformlarda yayınlanan içeriklere, oyunlara, sinemaya ve derin internete baktığımızda genel algının bu iki ögesi destekleyen içeriklerden oluştuğunu nazaranbiliyoruz. Vücudun ruhtan yoksunlaşması ve şuurun transfer kıssaları daima bu yüzden. Tüketim çılgınlığı ve hakkedilmeyen konform talebi toplumsal çatışmayı ve mutsuzluğu birlikteinde getirir. Dünyanın üretim ve tüketim istikrarı bozuk. Zenginler taviz vermeden muhafazacı bir tutumla ellerindekini tutmaya çalışıyor. Orta sınıfın açığı kapatmak için daha epeyce çalışması lazım. Tahminen de tüketim çılgınlığını üretim çılgınlığına çevirmek lazım. Dijitalleşme ve pandemi fazlaca fazla insanı ekrana ve sıklıkla dijital cümbüşe bağladı. Hiç olmadığı kadar oyun oynuyor ve sinema izliyoruz. Keşke bu ekran bağımlılığını üretime çevirebilecek siyasetler uygulanabilseydi. Çok az insan online kurslarla şahsi gelişimi için vakit harcadı. Artık ki buhranın biraz da bu niçinle. Ekran bağımlılığını üretime çevirmenin yollarını ivedilikle bulmak zorundayız. Yoksa bu yeni tüketim biçimi daha büyük sıkıntılara yol açacak.
METAVERSE ÇILGINLIĞI NEREDEN ÇIKTI?
Aslında pek durup dururken çıkmadı. Web 3.0 dönüşümü tüm dünyanın esasen beklediği bir müddetç. Fakat “sefil yoksul çoğunluğa niye bunu sunalım” diye bir soru var ortada. Zira dünyada hala 750 milyon insan elektrikten mahrum yaşıyor. Muhteşem insanların Web 3.0’dan karı ne olacak. Sonuçta süratle gelişen teknolojinin sanayi haline gelip konutlarımıza girme mühleti hiç bu kadar süratli olmamıştı. Rekabet ve pandemi şartları bunu daha da hızlandırdı. Fakat bunun bir de maliyet tarafı var. Bu gelişmeyi kim sübvanse edecek. Önemli bütçeler harcanarak oluşturulan dijital teknolojiler çabucak hemen karlılık sağlayamadan yok olup gidiyor. Hele akıllı aygıtlara bağlı teknolojilerdeki ve bunların içini doldurmak için oluşan maliyetin karşılanması için milyonlarca eser satılması gerekiyor. Büyük tröstler bu sıkıntıya yanıt ararken ve Zukerberg idare şurası tarafınca güzelce köşeye sıkıştırılıp istifası istenirken bir açık kapı olarak Metaverse algı operasyonuna fon koyuldu. Zukerberg, hem koltuğunu garanti altına almak tıpkı vakitte yeni periyoda fon sağlamak için düğmeye bastı. Pandemi de hoş bir ortam sunmuşken “Biz 3 milyar insanız, kendi yağımızla kavruluruz” kavlinden bir çıkışla klasik gelişimi hızlandırmaya karar verdi ve düğmeye bastı. Bugün yaşadığımız çılgınlığın temelinde bu hazır olmayış var. Plansız programsız bir müddetcin ortasında yol almaya çalışıyoruz. Öteki tröstler çabucak hemen bahse karşılık vermiş değil. Apple, Microsoft, Google Web 3.0 ile ilgili kelamlarını söylemeden, mamüllerini sergilemeden aslında husus tam da netleşmeyecek. Daha Çin var Rusya var. Tahminen biraz Kore bile yeni devir için kelamını söyleyip, teknolojik gelişim için kendi hissesine düşen taraftan birtakım yeni kavramları ortaya koyacak. Bu özetten daha sonra biraz da teknik taraftan olaya bakmaya devam edelim.
METEVERSE DENİLENCE NE ANLAMALIYIZ?
Farklı bir bilgi olarak VERSE sözü köken olarak AYET manasına geliyor. Bu tarafa bakmak lazım. Bir de metafizik konusuna yeterlice bakarsak Metaverse kavramını daha uygun anlarız.
Sunulduğu üzere yeni bir kavram ve kuşatıcı bir teknolojik gelişim değil Metaverse. yıllardır kullandığımız sanal alem kavramına yeni manalar yüklenerek geleceğe taşınmaya çalışılıyor. Aslında Metaverse için yeni kuşak dijital tüketim biçimi diyebiliriz. Kavram eski lakin sunduğu içerik biçimi yeni kuşak. WEB 3.0, Metaverse dahil birfazlaca yeniliğin inşa edileceği yeni bir periyot. Asıl olan, gerçek teknolojik gelişme sayılan Meteverse değil Web 3.0.Web 1.0 kitap okur üzere ekranla tek istikametli bağlantımızın ağır olduğu devir. Web 2.0 taşınabilir değişen teknolojinin gelişmesi ile her an online olduğumuz etkileşim ağır devir. Web 3.0 ise etkileşimin daha yüksek ve kaliteli olduğu, cepte ya da elde taşınan değişen teknolojinin güncellenerek insanların vücutlarına aygıtların yerleştirildiği bir devir olacak. Gözümüze, kulağımıza, deri altımıza hatta beynimize yerleştirilen aygıtlar yardımıyla gerçek hayatla dijital ömrün fazlaca daha iç içe olduğu bir periyoda ilerliyoruz. Dijitale maruz kalma süremizin tartışılmayacağı, her an hem gerçek hayatta tıpkı vakitte dijital hayatta olabileceğimiz, dijital kimliğimizle gerçek kimliğimizin tıpkı olduğu bir müddetç bizi bekliyor.
BİRÇOK TEKNOLOJİK YATIRIM ÖNE ÇEKİLDİ
Web 3.0 periyoduna Meta projelerinden epeyce daha erken girebiliriz. Apayrı teknolojiler ve içeriklerle varlıklı bir müddetç inşa ediliyor. Büyük Amerikan kartellerinden Facebook ismini META’ya çevirerek WEB 3.0 sürecini kendi lehine kullanmak istiyor. Zukerberg büyük bir patırtı kopararak öne geçmeye çalıştığı için yeni periyoda Metaverse çağı üzere isimler koyulmaya çalışılıyor. Bu öbür büyüklerin de sürece dahil olması ile diğer kavramlara dönüşebilecek bir müddetç. Aslolan Web 3.0. 5G – 6G ve üzerinde yeni alt teknolojilerin inşa edilmesi ve kullanılabilir hale gelmesi gerekiyor. Yani taşınabilir altyapılar, bilgisayar altyapıları, internet suratı başta olmak üzere önemli bir teknolojik, fiziki yatırım gerekiyor ve bunun epey süratli ilerlemesi beklenmiyor. normal olarak pandemi ile bir arada gelişen dijital tüketim biroldukca teknolojik gelişimi ve yatırımı öne çekti ve talepleri artırdı. Ancak ülkelerin ekonomileri de bir süre epeyce uygun olacağa benzemiyor. Biraz vakit alacaktır. Parası ve imkanları bol mmperyalist ülkeler evvel kendi seçkinleri için butik projelerle dar bölgelerde web 3.0 projelerini hayata geçireceklerdir. Lakin 3 milyar facebook kullanıcısının daima bir arada gerçek bir tecrübe yaşaması için 10 yıldan fazla vakte muhtaçlık var.
Web 3.0 ile bir arada META projeleri görünür olmaya başladı. Lakin öbür Amerikan teknoloji tröstleri de biroldukça hazırlık yapıyor. VR gözlüklere rakip akıllı kontak lens teknolojisi pazara sürülmeye hazır. Kısa vakit evvel sinemalarda gördüğümüz birfazlaca değişen teknolojinin prototip üretimleri bitti. İnsan DNA’sına bilgi kaydeden teknoloji tamamlandı. Öte yandan beyin denetimli aygıtlar bugün epeyce kıymetli olsa dahi kısa vakitte VR gözlükler üzere her konuta girmeye hazır olacak. Deri altı, kulak içi, kafatası deri üstüne yerleştirilen aygıtlarla insan için sibernetik tecrübe kullanıma hazır. Ağ altyapısı hazır ülkeler için kısa vakit ortasında satışlar başlayacaktır. Elon Musk bu ağı büyütmek ve hızlandırmak için gece gündüz çalışıyor. özetlemek gerekirsesı Web 3.0 bugün Metaverse yerlerin satıldığı, coin ya da NFT piyasasında her an büyük kazananların ya da büyük kaybedenlerin olduğu çılgın bir gelişme süreci değil. Bunlar süreksiz tuzak işler. elbette yeni olan üzerinden manipülasyon bol olur ancak akıllı olmak gerek.
YASAL MEVZUATLARIN HAZIRLANMASI GEREKİYOR
Devletler mevzuya dahil olup yasal yerler oluşturulduğunda her şey yerine oturacaktır. ABD hükümeti dijital dolar ve kripto piyasalar için düğmeye bastı. En süratli, ABD yasal mevzuatını hazırlar ve örnek teşkil eder. Onlar konum alınca dolar da konum alır ve işler kolaylaşır. Zira dünyanın en geçerli parası maalesef hala dolar. Lakin teknoloji geliştirme konusunda dijital doları beklememize gerek yok. Türkiye olarak yasal tabanın oluşturulması için kanun çalışmaları olağan olarak başladı. Asıl olan dünyanın kullanacağı teknolojiler ya da içerikler üretmekte. Platformlar oluşturmak ve dijital topluluklar kurmakta. Fırsatçılara kanarak tuzaklara düşmemeliyiz. Bugün dijital dünyada berbat bir görünüm var. Birfazlaca belirsizlik, kanunsuzluk, kartel haline gelen şirketlerin çıkarcı ve sorumsuz yaklaşımları sebebi ile dijital ömrü berbat bir ortam haline getirdiler. Etik unsurlardan bahsedilen fakat garibanın asla korunmadığı, çocukların, bayanların, yaşlıların ve engellilerin daima istismar edildiği, kurban edildiği, zenginlerin ve bilgisini berbata kullananların her türlü kanunsuzluğu sürdürebildiği başıboş bir tertip dijital tertip. Zira Batılı şirketler batılı maddelerle korunuyor. OECD mevzuatlarının neyi ve kimi koruduğu belirli. Siber ve dijital cürümler parayı ve paranın sahiplerini korumak üzerine konseyi. Garibanın, mazlumun korunduğu bir alt yapı asla yok. Bu yüzden bugün kimi uyanıkların kurduğu alt yapılar birilerine kazandırıyor üzere görünse de kaybedenin epey fazla olduğu bir müddetcin içerisindeyiz. Yarın Web 3.0 çalışmalarında üzerinde durulması gereken en değerli konulardan birinin DİJİTAL HUKUK olduğuna inanıyorum. Bu kadar pervasızca şirketlerin denetimine bırakılamayacak bir dünya haline gelen internet için ülkemiz gençlerinin yapacağı fazlaca iş olduğunu düşünüyorum. Yeni teknolojik süreçleri daha sağlıklı kılacak akıl ve medeniyet şuuru bizim ülkemizin çocuklarında var. Bu niçinle teknolojiyi geliştirirken ve projeler yaparken bu mevzuları da lütfen dikkate alalım.
DİJİTAL İKTİSATTA ÖNCÜ OLMAMIZ HAKİKATEN MÜMKÜN MÜ?
Bilgi süreç alt yapılarının yenilendiği bu vakitte artık dünün değil, geleceğin teknolojilerine daha fazla vakit ve kaynak ayırmalıyız. şüphesiz ikame eser üretmek ve ithalatı azaltmak kıymetli fakat merkez gücümüzü geleceğin teknolojilerini üretemeye ayırırsak bugün İHA ve SİHA’larımızla yakaladığımız başarıyı, Web 3.0 teknolojilerinde de yakalayabiliriz. Teknolojide öne geçmek için ecdadımızın icat çıkaran, insanlığı huzur, inanç ve sıhhatine kavuşturan anlayışına dönmemiz gerekiyor. Batılı şirketlerin peşinden, onların talepleri doğrultusunda geliştireceğimiz teknoloji ve içeriklerin içerisinde, bizi insanlıktan çıkaracak fazlaca sayıda gizli-açık projeksiyon bulunuyor. Bizim plan proje ve yatırımlarımız epey daha insani ve kapsayıcı olmalı. bir daha başlanan bu yarışta genç nüfusumuzla öne geçme fırsatımız var. GETİR üzere akıllı ve vakit içindeması hoş operasyonlarla dünyaya katacağımız epeyce fazla kıymet olduğunu görüyoruz. Milyar dolarlar kazandığımız oyun geliştirme bölümüne fazlaca daha fazla yerli yatırımcı çekmeliyiz. Çocuklarımız yabancı şirketlerin kıskacında kendilerini tabir etmekten uzak kalıyorlar. Toplumsal medya ve ağır tüketime bağlı internet çağında diğer ülkeler öne geçerek dünya devi tröst şirketler kurmuş olabilir. “Teknolojide öne geçme bahtımız kalmadı” üzere bir yaklaşım bize yakışmaz. Teslim olan bir halla gelişmemiz ve tam bağımsız Türkiye ülküsünü yaşatmamız mümkün değil. Özgüvenli olmak ve çalışmaya devam etmek zorundayız.
TÜRKİYE, BU ALANDA NELER YAPMALI?
Bizim emperyalist ülkeler üzere sömürüden gelen kuvvetli finansal kaynaklarımız ve altyapımız olmayabilir. Lakin görülen o ki Türk gençleri dünyanın her yerinde fazlaca başarılı projelere imza atıyor. Bize düşen gelmekte olanı nazaranrek, umut dolu yarınları hayal ederek sabırla çalışmaktır. Dün uzay programından, Ulusal Muharip Uçak’tan, aya gidecek füzelerden, yerli arabadan kimse bahsedemiyordu. Bugün fazlaca daha kuvvetliyüz. Dijital teknolojilerde de bunu başaracak alt yapıya sahibiz. Kâfi ki gençlerimiz için daha kuvvetli imkanlar sağlayalım, kâfi ki dijital iktisadımızı güçlendirmek için daha fazla yatırım yapalım. Bugün Bilişim Vadimiz başta olmak üzere onlarca teknopark ve teknoloji geliştirme merkezimiz, ARGE merkezimiz binlerce teknoloji şirketine konut sahipliği yapıyor. Devletimiz yaşlı ve dijitalden anlamayan bürokratlarla dolu bulunmasına karşın elinden gelenin fazlasını yapmaya çaba ediyor. Üniversite sanayi iş birliği ile birfazlaca birincisi başardık. Artık dijital teknolojiler için de daha fazla sorumluluk almalı ve ülkemizi web 3.0 periyodunda daha fazla proje ile temsil etmeliyiz. Dünyaya pazarlayacak içerikler üreterek dijital iktisadımızı güçlendirmeliyiz. Yerli üreticimize daha fazla sahip çıkmalı ve onları motive etmeliyiz. Gerekli yasal düzenlemeleri yapmamıza karşın alışkanlıklarımızdan kurtulmada ve yerli olana vakit tanımada epeyce istekli olmadığımız ortadadır. Biz kendi gençlerimizi desteklemezsek, onların kendilerini geliştirmeleri için sabırlı şayet olmazsak, memleketler arası rekabette güçlenmeleri için fırsat tanımazsak, kolaycılığa kaçarak risk almazsak, bizden olanın elinden tutmazsak nasıl gelişeceğiz? Nasıl daha başarılı teknolojiler üretir hale geleceğiz? Kendi çocuklarına sahip çıkamayan toplumların sonu şüphesiz hüsran olacaktır. Gençlerini anlamaya çalışmayan, onları daima suçlayan, onlara emek koymak, vakit tanımak konusunda geri duran toplumlar, gelecek yarışını daha en başta kaybetmişlerdir. Gençlerin kendisini anlamadığında ısrar eden ve onları şımarıklıkla, o jenerasyon bu jenerasyon olmakla suçlayan anne babalar, eğitmenler, devlet bakılırsavlileri, politikler ve en kıymetlisi iktidar partisinin yöneticileri, onlar daha genç, onların sizi anlamasını beklemek yerine biraz da siz onları anlamaya, dinlemeye çalışın. Olmaz mı? Çocuklarımız ne istiyor. Nasıl bir dünya istiyor, nasıl bir Türkiye istiyor biraz dinleyelim. Daima şikâyet etmek yerine evvel biz onları anlayalım ve anladıkları lisandan konuşarak büyük ve kuvvetli Türkiye idelimizi, tam bağımsız Türkiye ülkümüzü onlara anlatalım. Onların anladığı oyun lisanından, sinema lisanından, dijital lisandan içerikler üreterek onlara anlatalım. Amerikan kahramanları yerine Dirilişte olduğu üzere ulusal kahramanların lisanından anlatalım. Yerli ve ulusal oyunlarla anlatalım. Hiç kimse durup dururken bayrağına, vatanına, milletine özensiz kalmaz. Aşağılık kompleksine giren çocuklarımız var ise bu biraz da bizden kaynaklanmıyor mu?
AK PARTİ’NİN BİRİNCİ YAPMASI GEREKEN NEDİR?
Yabancı hakimiyetindeki dijital kültürün istekli transferi yerine, Yerli ve Ulusal DİJİTAL KÜLTÜR içerikleri için efor harcamalıyız. Metaverse denen bahis, temel ideolojisi ve kapitalist bir ruha sahip olduğu için büsbütün bizim dışımızda. Fakat bunun kendi kültürümüzü aktarmada araç olmasında bir kahır yok. Bu mevzuda AK Parti belediyelerine büyük nazaranv düşüyor. eSpor ismi altında gelişmiş internet kafeler açıldığını gözlemliyoruz. olağan olarak çocuklarımız oyun oynayacaklar. Rekabeti, centilmenliği, dostça çabayı, akıl koymayı, stratejiyi, takım ruhunu oyunlarla kolay kolay öğrenecekler. Lakin bizim belediyeciliğimiz, alt yapı belediyeciliği olduğu kadar, toplumsal ve kültür belediyeciliğidir. yıllar evvel İstanbul’a Kültür Aş’yi kazandıran bir öndere sahip AK Parti. Unuttuğumuz biroldukça kültür ögesini ve klasik sanatlarımız burada bir daha ihya edildi, biroldukça sanatçı yetişti. Bugün belediyelerimizin açması gereken yerler Dijital Kültür Merkezleri’dir. Madem çağ dijital çağ, madem artık Metavese diyoruz, Web3.0 diyoruz, belediyelerimiz de yerli ve ulusal dijital kültürün merkezi olmalı. Gençlerimiz buralarda hem oyun oynamalı tıpkı vakitte üretmeli. Dijital üretim ortamlarını görmeli. Projeler geliştirmeli. Dijital Girişimciliğe AK Partili belediyelerde adım atmalı. eSpor faaliyetlerinde de yalnızca E kısmında oyun kısmında kalmak büyük yanlış olur. Spor kısmını da artık planlamalıyız. Spor gençlerimizin vücut ve ruh sıhhati için vazgeçilmez bir ögedir. Saatlerce bir sandalyeye tüneyerek aklını kaybedercesine oyun oynamanın neresinin spor olduğunu merak ediyorum. Bunlar yerine vücudu çalıştıran, aklı çalıştıran DİJİTAL SPORLAR var. VR gözlükleri taktığınızda sizi Metaverse alemine sokup vücut ve ruhen gelişmeninizi destekleyen oyunlar da var. Dünyaya en geniş çerçeveden bakmak ve gençlerimizin için en sağlıklı, en hoş olanı ortaya koymak zorundayız. Bunları bir yandan tüketirken öbür yandan kesinlikle üreticisi olmak için de belediyelerimizde kurslar düzenlemeliyiz. Bayanlarımızı, dezavantajlı gurupları da bu manada ihmal etmemeliyiz.
TÜRKİYE’NİN DİJİTAL BAĞIMLILIĞI DEVAM MI EDECEK?
Ulusal Teknoloji Atağımızla geldiğimiz nokta ortadadır. Daha fazlası için, çocuklarımıza daha kuvvetli bir ülke bırakmak için artık Dijital Kültür’e de odaklanmalıyız. Web 3.0 projeleri, Metaverse projeleri teknolojik olduğu kadar Dijital Kültür projeleridir. Yerli ve ulusal dijital içerikler olmadan çocuklarımızı ülkemize ilişkin kılamayız. Türkiye yalnız 85 milyondan ibaret değildir. Bizim sevdiğimiz, bizi seven dostlarımızla epey büyük bir gönül coğrafyasına sahibiz. Bugün ürettiğimiz yerli içerikler, mesela dizilerimiz milyardan fazla beşere ulaşabiliyor. Dijital içerikleri üretirken, 85 milyon için değil, gönül coğrafyamızdaki milyar üstü insan için üretmeliyiz. Web 3.0, Metaverse projeleri üretirken milyarlarca insanı amaç alarak üretmeliyiz. Büyük bir Dijital Ekonomi’den bahsediyoruz. Türk Dünyası, Balkanlar, Afrika, Körfez ülkeleri, Orta Asya, Pasifik, yalnız batı için değil dünyanın öteki tarafı için de üretmeliyiz. Dijital bağımlılık oluşturan, kumar, şehvet, cinsiyetsizlik üzere bizi insanlığımızdan koparan içerikler yerine, birlik birlikteliğimizi, insani taraflarımızı, inanç ve kıymetlerimizi güçlendiren, zalimlerle uğraşımızı öne çıkaran ve motivasyonumuzu yükselten içerikler üretmeli ve dünya ile paylaşmalıyız. Bizim üretken gençlerimize imkân verilirse bu Metaverse projelerinin ortasından geçer. Web 3.0 projelerinin en düzgününü en kalitesini üretir. Ben gençlerimize her vakit güvendim. Bu noktada yatırımcılarımıza sesleniyorum. Bütün işi silikon vadisine bırakmayın. Türk şirketleri de bu işlere artık önemli yatırım yapmalıdır. Çocuklarımızı yalnız bırakmayın. Bu ülkenin ekonomik kalkınmasına önemli projelerle hizmet edebilecek genç arkadaşlarımızı diğer ülkelere göç etmek zorunda bırakmayın. Dijital iktisadın gelirleri, öbür hiç bir dalda yok. Büyüme suratı öbür hiç bir kesimde yok. Yerli sermaye sahiplerimizi, yabancı sermaye ile iş birliği içerisinde ülkemizde dijital yatırımlar yapmaya davet ediyorum. Web 3.0 ve metaverse odaklı olabilir, yapay zekâ ve akıllı aygıtlar olabilir, gelişmekte olan öteki dijital kültür içerikleri olabilir, Yaratıcı Kültür Sanayileri üzerine olabilir, hatta oyun geliştirme üzerine olabilir, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, TÜBİTAK, KOSGEB, TOBB, Bankalarımız, Bilişim Vadimiz, Teknoparklarımız burada hazır. Daima birlikte bu işlere daha fazla vakit ve kaynak aktarmalıyız. Pandemi ile birlikte artık yeni bir dünya kuruluyor ve biz bu dünyada öncü olabilecek, rehberlik yapabilecek donanım ve deneyime sahip az sayıdaki ülkeden biriyiz. DİJİTAL MEDENİYET inşasında söyleyecek fazlaca kelamımız, katkı sunacak derin bir kültürümüz ve yetkinliğimiz var.
Batı ile haricinde kalan dünyayı entegre edebilecek araçlara sahibiz. Batının ürettiği Dijital Kültür çocuklarımızı ve dünya çocuklarını önemli manada asimile ediyor. halbuki medeniyetler çatışmasının bu dönemecinde dijital gelişimi entegrasyonun bir aracı haline getirmeliyiz. Binlerce yıldır asimile etmeyen, hoşlukları, uygunlukları içselleştirerek insanları, toplumları, kültürleri entegre eden bir medeniyetin çocukları olarak, Web 3.0 çağında insanlığa epeyce büyük hizmetler yapabileceğimize inanıyorum. İki yüzlü Batı’nın ortaya koyduğu performans ortadadır. Bugün Rusya ve Ukrayna’yı birbiri ile hakikaten kardeş bakılırsan bir anlayışla, tuzaklara ve algı operasyonlarına yenik düşmeden barışmaları için içtenlikle uğraş sarf ediyoruz. halbuki kandan, savaştan beslenenlerin ellerini ovuşturduklarına açıkça şahit oluyoruz. Savaşı ekonomik çıkarları doğrultusunda kullanan Batılı güçler, dijital güçlerini de en üst düzeyde kullanarak bunu yapıyorlar. Bu savaş bize bir sefer daha gösterdi ki yerli ve ulusal teknolojiniz yoksa, kendinize özgün içerik ve platformlarınız yoksa, kendine yeten bir dijital alt yapıya sahip değilseniz kimse sizin göz yaşınıza bakmayacak. Çocuklarınız öldüğü için size kimse merhamet göstermeyecek. Çok yüksek bedelleri olduğunu argüman eden kuvvetli Batılı devletler, şirketlerine kelam geçiremediklerinden, liberal iktisattan dem vuracak ve müttefik saydıklarınız sizi derin bir karanlıkta yalnız bırakacak. İşte bu yüzden ülkemizin gençlerine büyük işler düşüyor. Web 3.0 Türkiye üzere genç nüfusa sahip ülkeler için önemli fırsatlar barındırıyor. Çok zeki, pratiği yüksek, süratli tahlil üreten ve dijital içerik üretiminde dünyadan epeyce önde yeteneklere sahip olan gençlerimizi desteklemeliyiz. Çok disiplinli bir biçimde dijital geleceğe hazır olmalı ve batılıların tersine mazlum ülke halklarını da bu gelecekte yalnız bırakmayacak formüller üretmeliyiz. Dijital medeniyetin en değerli aracı olan yapay zekâ, akıllı araçlar ve ulusal dijital içerik üretimine odaklanmalıyız. Başımızı karıştıracak bizi bağımlı kılacak içeriklerden uzak durmalıyız. Unutmayalım ki gençleri bağımlı olan bir ülke asla tam bağımsızlık düzeyine yükselemez.