Deniz Berktay ile Kuzeyden notlar… Dikkat gerektiren ülke: Belarus

Muhabir

New member
Kışın yaşanacak olan doğalgaz sorununa ek olarak bir de füzelerle elektrik tesislerinin hasara uğratılması yeni zorluklara işaret ediyor.

KİEV’E TAKVİYELER HEDEFTE

Ne var ki Kiev açısından daha fazla telaş yaratan bir husus, Rusya’nın Belarus üzerinden yeni bir atağa geçip geçmeyeceği. Başşehir Kiev, Belarus hududuna yaklaşık 150 kilometre uzaklıkta ve savaşın başlarında Rusların kentin eteklerine basitçe ulaşmaları, Belarus üzerinden gelmeleri yardımıyla olmuştu. Belarus Devlet Lideri Aleksandr Lukaşenko da geçtiğimiz günlerde, Rus birliklerinin bir daha ülkesine konuşlanacağını söylemiş oldu.

Ukrayna’nın Belarus’la hududu, 1000 kilometre. Kiev’i batıya, Avrupa ülkelerine bağlayan yollar da Belarus sonuna yakın noktalardan geçiyor. O niçinle Ukraynalı uzmanlar, Belarus üzerinden taarruz edebilecek olan Rus kuvvetlerinin direkt Kiev’e yönelmek yerine (Başkent etrafında tahkimatlar, ilkbahar periyoduna bakılırsa oldukça artırılmış durumda), Ukrayna’ya batıdan gelen yolları kesmeye bu biçimdelikle Batı’dan ülkeye silah yardımının önünü almaya yönelik olacağını söylüyor. bir daha bu uzmanlar, Belarus’a yakın noktadaki Rivne Nükleer Santralı’nın, Belarus’tan gelecek Rus güçlerinin öncelikli gayelerinden biri olacağını lisana getiriyor. Zaporijya Nükleer Santralı’nın Moskova’nın denetimine geçmesinden daha sonra Rivne’deki santralın da Rusların eline geçmesi, Ukrayna’da epeyce büyük güç meselesine niye olur.

TARAFSIZLIKTA ZORLADI

Belarus’ta 1994’ten beridir, devlet başkanlığı koltuğunda Lukaşenko oturuyor. Rusya’ya yakınmış üzere görünse de ve her ne kadar ülke iktisadı büyük oranda Moskova’ya bağımlı da olsa Lukaşenko, iki yıl öncesine kadar ustalıkla Kremlin ve Batı içinde hareketler yapmayı başardı. örneğin, 2008’deki Rus-Gürcü Savaşı’ndan daha sonra Moskova, Gürcistan’ın ayrılıkçı bölgeleri olan Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlıklarını tanıdığında eski Sovyet ülkelerinin de kendisini destekleyeceğini umuyordu. Ama, Belarus, Rusya’nın gerisinden gitmediği üzere ortaya ara koydu. bu biçimdelikle Batı’nın Lukaşenko’ya uyguladığı yaptırımlardan kurtulmayı başardı. Misal biçimde, 2014’te Rusya Kırım’ı ilhak ettiğinde ve Ukrayna’nın Donbas bölgesinde Rusya yanlısı ayrılıkçılar, iki vilayet merkezini ele geçirdiğinde Lukaşenko, tarafsız bir tavır takınmayı seçti ve Belarus’un başşehri Minsk, Rusya-Ukrayna-Batı eksenindeki müzakerelerin merkezi oldu. bir daha de 2020’deki seçimlerde muhalefetin ağır protestolara girişmesi ve ABD ile Avrupa Birliği’nin Lukaşenko’yu Belarus’un yasal önderi olarak tanımadıklarını açıklamaları, Lukaşenko’nun bu hareket imkânını ortadan kaldırdı. Lukaşenko’yu Batı yanlısı bir ihtilalle devrilmekten kurtaran da Putin oldu. O tarihten daha sonra Lukaşenko, Rusya’nın çizgisine daha yaklaşmak zorunda kaldı. Belarus, yakın senelera kadar ülkesinde Rus askeri üssü bulundurmazken Moskova askerlerini kabul etmek zorunda kaldı. Artık Lukaşenko, bir taraftan Batı’nın yaptırımlarıyla uğraşırken öteki taraftan Putin’in karşısında olabildiğince bağımsız kalmaya çalışıyor. Belarus’un pozisyonu, Ukrayna’daki savaşı yakından etkilediği üzere savaşın genel seyri de Minsk’in ve bilhassa Lukaşenko’nun yazgısı üzerinde belirleyici olacak.

[email protected]
 
Üst