Muhabir
New member
Getty ImagesCOP26 Lideri Alok Sharma (solda)
İskoçya’nın Glasgow kentinde gerçekleştirilen COP26 İklim Tepesi’nde ülkeler, iklim değişikliğine karşı alınacak bir dizi tedbiri içeren bir muahedeyi imzaladı.
Mutabakatta, kömürün kademeli olarak azaltılması taahhüdü, emisyon azaltma planlarının nizamlı olarak gözden geçirilmesi ve gelişmekte olan ülkelere daha fazla finansal takviye üzere değerli kararlar var.
Glasgow İklim Muahedesi ile bir arada “aşamalı olarak kömür kullanmasının azaltılması” da planlanıyor. Bu tarafıyla muahede, kömür kullanmasını azaltmayı hedefleyen tarihteki birinci muahede.
Fakat mutabakatın daha evvelki taslak metinlerinde kömürün “aşamalı olarak sonlandırılması” taahhüdü, son dakika Hindistan’ın itirazlarıyla karşılaştı.
Hindistan İklim Bakanı Bhupender Yadav, “Kalkınma ve yoksullukla uğraşan gelişmekte olan ülkelerden, kömür ve fosil yakıt sübvansiyonlarını basamaklı olarak sonlandırma vaatleri vermesi nasıl beklenebilir?” dedi.
Kimi ülkeler hayal kırıklıklarını söz ederken kelam konusu söz “aşamalı olarak azaltmak” formunda değiştirildi. Tepeye başkanlık eden Alok Sharma olayların bu biçimde gelişmesi niçiniyle “oldukca üzgün” olduğunu söylemiş oldu.
Fakat Sharma, muahedeyi bir bütün olarak muhafazanın da hayati olduğunu tabir etti.
Muahedenın öne çıkan muvaffakiyetleri:
İsviçre Etraf Bakanı Simonetta Sommaruga, kömürle ilgili tabirin değiştirilmesine ait, “Kömür ve fosil yakıt sübvansiyonları konusunda anlaştığımız lisanın şeffaf olmayan bir müddetç kararında daha da yumuşatılmasından dolayı derin hayal kırıklığımızı söz etmek isteriz” diye konuştu.
Sommaruga bu durumun dünyayı 1.5C amacına daha fazla yaklaştırmayacağını belirterek, “Bu, gayeye ulaşmayı zorlaştıracak” dedi.
Muahedenin bir kesimi olarak ülkeler, global sıcaklık artışının 1.5C ile sınırılandırılması maksadına ulaşılabilmek ismine gelecek yıl bir ortaya gelme kelamı verdi. Ülkeler bu görüşmede karbon salımını azaltmak için planlarını masaya koyacak. Uygulanması durumunda mevcut taahhütler, global ısınmayı sırf 2,4C ile sınırlamakta.
Bilim insanları ise global sıcaklıkların 1,5C’den çok artmasıyla, milyonlarca insanın önemli olarak bu durumdan etkileneceği konusunda ikazlarda bulunuyor.
Kömürle ilgili tabirlerin yumuşamış bulunmasına karşı, sonlandırma sözlerinin birinci defa bir muahedede açıkça bahsedildiğini vurgulayan birtakım gözlemciler, muahedeyi hala bir zafer olarak görüyor.
Kömür, karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu sebepten de 1,5C maksadının de merkezinde bulunuyor. 2015 yılında Paris’teki dorukta kabul edilen kelam konusu amaca ulaşmak için, global emisyonların 2030 yılına kadar yüzde 45 ve 2050’ye kadar da neredeyse sıfıra düşürülmesi gerekiyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, gezegenin mukadderatının hala pamuk ipliğine bağlı olduğunu vurguladı ve “Hala iklim felaketinin kapısını çalıyoruz” dedi.
Süratlice adım atılması gerektiğini belirten Guterres, “Yoksa net sıfıra ulaşma talihimiz sıfır olacak” diye konuştu.
‘Yalnızca kömürden bahsedilmesi hayal kırıklığı yarattı’
Öte yandan ActionAid yardım kuruluşunun siyaset yöneticisi Lars Koch, muahedede sadece kömürden kelam edilmesinin hayal kırıklığı yarattığını söylemiş oldu.
Koch, “Bu, yüzyıldır çevreyi kirleten güçlü ülkelere akaryakıt ve gaz üretmeleri için bir geçi kartı sunuyor.”
Milletlerarası etraf örgütleri ağı olan Friends of the Earth International’dan Sara Shaw da muahedeyi “skandal” olarak kıymetlendirdi ve “Anlaşmada sağlanacak bir şey yoksa, yalnızca 1.5 derece sözünü söylemek anlamsızdır. COP26, güney ülkelerine ihanet olarak hatırlanacak” dedi.
Kim, ne dedi?
Alok Sharma, COP26 Lideri:
“Bence bugün 1,5C amacını ulaşılabilir tuttuğumuzu söyleyebiliriz. Lakin sözlerimizi yerine getirirsek hayatta kalabileceğiz. Burada, Glasgow’da bir tarih yazıldı. Artık ise bir daha sonraki kısmın, burada birlikte verdiğimiz taahhütlerin muvaffakiyetini göstermesini sağlamamız gerekiyor.”
Antonio Guterres, BM Genel Sekreteri:
“Onaylanan metinler birer uzlaşmadır. Günümüz dünyasındaki çıkarları, şartları, tezatlıkları ve siyasi iradeleri yansıtırlar. Kıymetli adımlar atılıyor ancak ne yazık ki kolektif siyasi irade birtakım derin çelişkileri aşmaya yetmedi.”
Boris Johnson, İngiltere Başbakanı:
“Anlaşma ileriye gerçek atılmış büyük bir. Birinci kere kömür kullanmasını azaltacak memleketler arası bir muahedeye ve global ısınmayı 1.5C ile sınırlamak için bir yol haritasına sahibiz. İleride COP26’ya sonun başlangıcı olarak dönüp bakacağımızı umut ediyorum. Bu gayeyle da çalışmaya devam edeceğim.”
Tina Stege, Marshall Adaları İklim Elçisi:
“Bu eksiksiz bir mutabakat değil. Kömür sözlerindeki değişimi bir darbe. Lakin bu bir daha de gerçek bir ilerleme. Muahedenin ögeleri ülkem için hayata tutunacak bir kısım. Bu muahedenin kapsadığı kıymetli kazanımları göz arkası etmemeliyiz. “
Camila Isabel Zepeda Lizama, Meksika Dışişleri Bakanlığı Global Problemler Genel Yöneticisi:
“Şeffaf ve kapsayıcı olmayan bir müddetçte kenara itildiğimize inanıyoruz. Hepimizin devam eden telaşları var lakin metni bir daha açamayacağımız söylendi. (…) Örneğin Meksika, insan hakları lisanının güçlendirilmesi gerektiğine inanıyor. Bu cins taleplerin duyulmaması için büyük bir hayal kırıklığına uğradık. Başkaları ise hala taahhütlerinin yumuşatılmasını isteyebilir.”
Jennifer Morgan, Greenpeace Yöneticisi:
“Bir kelimeyi değiştirdiler fakat COP’un, kömür çağının bittiği bildirisini değiştiremezler. Şu anda hala kömür yakanlar da dahil olmak üzere pak, yenilenebilir güce geçiş, tüm ülkelerin çıkarına.”
İskoçya’nın Glasgow kentinde gerçekleştirilen COP26 İklim Tepesi’nde ülkeler, iklim değişikliğine karşı alınacak bir dizi tedbiri içeren bir muahedeyi imzaladı.
Mutabakatta, kömürün kademeli olarak azaltılması taahhüdü, emisyon azaltma planlarının nizamlı olarak gözden geçirilmesi ve gelişmekte olan ülkelere daha fazla finansal takviye üzere değerli kararlar var.
Glasgow İklim Muahedesi ile bir arada “aşamalı olarak kömür kullanmasının azaltılması” da planlanıyor. Bu tarafıyla muahede, kömür kullanmasını azaltmayı hedefleyen tarihteki birinci muahede.
Fakat mutabakatın daha evvelki taslak metinlerinde kömürün “aşamalı olarak sonlandırılması” taahhüdü, son dakika Hindistan’ın itirazlarıyla karşılaştı.
Hindistan İklim Bakanı Bhupender Yadav, “Kalkınma ve yoksullukla uğraşan gelişmekte olan ülkelerden, kömür ve fosil yakıt sübvansiyonlarını basamaklı olarak sonlandırma vaatleri vermesi nasıl beklenebilir?” dedi.
Kimi ülkeler hayal kırıklıklarını söz ederken kelam konusu söz “aşamalı olarak azaltmak” formunda değiştirildi. Tepeye başkanlık eden Alok Sharma olayların bu biçimde gelişmesi niçiniyle “oldukca üzgün” olduğunu söylemiş oldu.
Fakat Sharma, muahedeyi bir bütün olarak muhafazanın da hayati olduğunu tabir etti.
Muahedenın öne çıkan muvaffakiyetleri:
- 1,5C gayesini ulaşılabilir kılmak ismine gelecek yıl emisyon azaltma planları için bir daha bir ortaya gelinecek
- Birinci kere milletlerarası bir muahedede kömür kullanmasını sınırlama taahhüdü verildi
- Gelişmekte olan ülkeler için mali yardımlar artacak
İsviçre Etraf Bakanı Simonetta Sommaruga, kömürle ilgili tabirin değiştirilmesine ait, “Kömür ve fosil yakıt sübvansiyonları konusunda anlaştığımız lisanın şeffaf olmayan bir müddetç kararında daha da yumuşatılmasından dolayı derin hayal kırıklığımızı söz etmek isteriz” diye konuştu.
Sommaruga bu durumun dünyayı 1.5C amacına daha fazla yaklaştırmayacağını belirterek, “Bu, gayeye ulaşmayı zorlaştıracak” dedi.
Muahedenin bir kesimi olarak ülkeler, global sıcaklık artışının 1.5C ile sınırılandırılması maksadına ulaşılabilmek ismine gelecek yıl bir ortaya gelme kelamı verdi. Ülkeler bu görüşmede karbon salımını azaltmak için planlarını masaya koyacak. Uygulanması durumunda mevcut taahhütler, global ısınmayı sırf 2,4C ile sınırlamakta.
Bilim insanları ise global sıcaklıkların 1,5C’den çok artmasıyla, milyonlarca insanın önemli olarak bu durumdan etkileneceği konusunda ikazlarda bulunuyor.
Kömürle ilgili tabirlerin yumuşamış bulunmasına karşı, sonlandırma sözlerinin birinci defa bir muahedede açıkça bahsedildiğini vurgulayan birtakım gözlemciler, muahedeyi hala bir zafer olarak görüyor.
Kömür, karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu sebepten de 1,5C maksadının de merkezinde bulunuyor. 2015 yılında Paris’teki dorukta kabul edilen kelam konusu amaca ulaşmak için, global emisyonların 2030 yılına kadar yüzde 45 ve 2050’ye kadar da neredeyse sıfıra düşürülmesi gerekiyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, gezegenin mukadderatının hala pamuk ipliğine bağlı olduğunu vurguladı ve “Hala iklim felaketinin kapısını çalıyoruz” dedi.
Süratlice adım atılması gerektiğini belirten Guterres, “Yoksa net sıfıra ulaşma talihimiz sıfır olacak” diye konuştu.
‘Yalnızca kömürden bahsedilmesi hayal kırıklığı yarattı’
Öte yandan ActionAid yardım kuruluşunun siyaset yöneticisi Lars Koch, muahedede sadece kömürden kelam edilmesinin hayal kırıklığı yarattığını söylemiş oldu.
Koch, “Bu, yüzyıldır çevreyi kirleten güçlü ülkelere akaryakıt ve gaz üretmeleri için bir geçi kartı sunuyor.”
Milletlerarası etraf örgütleri ağı olan Friends of the Earth International’dan Sara Shaw da muahedeyi “skandal” olarak kıymetlendirdi ve “Anlaşmada sağlanacak bir şey yoksa, yalnızca 1.5 derece sözünü söylemek anlamsızdır. COP26, güney ülkelerine ihanet olarak hatırlanacak” dedi.
Kim, ne dedi?
Alok Sharma, COP26 Lideri:
“Bence bugün 1,5C amacını ulaşılabilir tuttuğumuzu söyleyebiliriz. Lakin sözlerimizi yerine getirirsek hayatta kalabileceğiz. Burada, Glasgow’da bir tarih yazıldı. Artık ise bir daha sonraki kısmın, burada birlikte verdiğimiz taahhütlerin muvaffakiyetini göstermesini sağlamamız gerekiyor.”
Antonio Guterres, BM Genel Sekreteri:
“Onaylanan metinler birer uzlaşmadır. Günümüz dünyasındaki çıkarları, şartları, tezatlıkları ve siyasi iradeleri yansıtırlar. Kıymetli adımlar atılıyor ancak ne yazık ki kolektif siyasi irade birtakım derin çelişkileri aşmaya yetmedi.”
Boris Johnson, İngiltere Başbakanı:
“Anlaşma ileriye gerçek atılmış büyük bir. Birinci kere kömür kullanmasını azaltacak memleketler arası bir muahedeye ve global ısınmayı 1.5C ile sınırlamak için bir yol haritasına sahibiz. İleride COP26’ya sonun başlangıcı olarak dönüp bakacağımızı umut ediyorum. Bu gayeyle da çalışmaya devam edeceğim.”
Tina Stege, Marshall Adaları İklim Elçisi:
“Bu eksiksiz bir mutabakat değil. Kömür sözlerindeki değişimi bir darbe. Lakin bu bir daha de gerçek bir ilerleme. Muahedenin ögeleri ülkem için hayata tutunacak bir kısım. Bu muahedenin kapsadığı kıymetli kazanımları göz arkası etmemeliyiz. “
Camila Isabel Zepeda Lizama, Meksika Dışişleri Bakanlığı Global Problemler Genel Yöneticisi:
“Şeffaf ve kapsayıcı olmayan bir müddetçte kenara itildiğimize inanıyoruz. Hepimizin devam eden telaşları var lakin metni bir daha açamayacağımız söylendi. (…) Örneğin Meksika, insan hakları lisanının güçlendirilmesi gerektiğine inanıyor. Bu cins taleplerin duyulmaması için büyük bir hayal kırıklığına uğradık. Başkaları ise hala taahhütlerinin yumuşatılmasını isteyebilir.”
Jennifer Morgan, Greenpeace Yöneticisi:
“Bir kelimeyi değiştirdiler fakat COP’un, kömür çağının bittiği bildirisini değiştiremezler. Şu anda hala kömür yakanlar da dahil olmak üzere pak, yenilenebilir güce geçiş, tüm ülkelerin çıkarına.”