Muhabir
New member
Paul Schwenn
Genel seçimlerin akabinde üç hafta geçmiş bulunmasına rağmen Almanya’yı gelecekte hangi koalisyonun yöneteceği çabucak hemen netlik kazanmadı. Toplumsal Demokrat Parti’den (SPD) Şansölye adayı Olaf Scholz ve grubu şu sıralar Yeşiller ve FDP (Liberal Demokratlar) ile müzakere yürütüyor. Yeşiller’in müzakere takımı, Alman medyası tarafınca ortalarında göçmen kökenli tek bir siyasetçi olmadığı nedeni öne sürülerek hayli eleştirilmişti. Taz gazetesi, satırlarında bu duruma atıfla, “Yeşil müzakereciler, beyaz bir Bayvera sosis (“Weißwurst”) kadar çeşitlidir” tabirlerine yer vermişti. Fakat Bundestag’ta durum biraz farklı.
Berlin merkezli Medya Entegrasyon Merkezi’ne (Mediendienst Integration) nazaran, “Yeni Federal Meclis üyelerinin yüzde 11,3’ü göçmen kökenli ve bu sayı 2017’deki son seçimden yaklaşık yüzde üç daha fazla. Dahası, 735 vekilden 18’i Türk aile geçmişine sahip.”
bu biçimde kelamı edilen bu Türk asıllı Alman milletvekilleri kimler? Önümüzdeki dört yıl ortasında hangi hususları ele almak istiyorlar? Türkiye-Almanya ilgilerinin geleceğini nasıl değerlendiriyorlar? Cumhuriyet, yeni Federal Meclis’in üç üyesiyle görüşerek merak edilenleri direkt onlara sordu.
CANSEL KIZILTEPE, TOPLUMSAL DEMOKRAT PARTİ (SPD)
“Güvenleri bir daha kazanmak için oldukçalu vatandaşlık düzenlemesi uygulamamız gerekiyor.”
Fotoğraf: Maximilian König
‘Küçük İstanbul’ ismiyle anılan Kreuzberg, muhtemelen Türkiye’de en epey bilinen Alman semtidir. Türkçe Rap’in yıldız ismi Killa Hakan ve Kotbusser Tor, semtin en tanınan özneleri içinde yer alıyor. Sizler de 1970’li senelerda bu semtte doğup büyüdünüz ve bugün de Kreuzberg’i bir milletvekili olarak temsil ediyorsunuz. Süreç ortasında Kreuzberg’te neler değişti?
Ailem Kreuzberg’e taşındığında, Berlin Duvarı hâlâ ayaktaydı. Bölünmüş Almanya vakit içinderında Kreuzberg, Berlin Duvarı’nın etrafındaki bir bölgeydi. Düşük kiralar niçiniyle semtte sadece göçmenler yaşıyordu. Dairelerin kendi banyoları yahut duşları yoktu. bir daha de hoş bir çocukluk yaşadım. Daima dışarıda oynardık ve herkes herkesi tanırdı, “36 Boys” üzere sokak çeteleri de dahildi bu duruma. Bugün, Kreuzberg, Almanya’nın en ağır biçimde kentsel dönüşüme maruz kalan mahallesidir. Annem ve babam hâlâ orada yaşıyor, fakat ailemin bir fazlaca arkadaşı yüksek kiralar yüzünden taşınmak zorunda kaldı.
Türkiye’de olduğu üzere Almanya’da da bilhassa büyük kentlerde yeteri kadar uygun bütçeli konut yok. Eylül ayında Berlin’de hükümetin, büyük emlak monopollerinin kamulaştırılmasına yönelik gerçekleştirdiği referandum muvaffakiyet ile sonuçlandı. Sizce, SPD liderliğindeki federal hükümet, kiraları düşürmek için ne yapacak?
Berlin´de yaşayan insanların yüzde 80’inden çoksı kiralık konutlarda yaşıyor. Büyük kentlerdeki dairelerin metrekaresi 8 bin avroya mal olduğu için toplum mesken satın alamıyor. Bu durumda, Berlinlilerin çoğunluğunun konut inşaatlarının kamulaştırılmasından yana olması hiç de şaşırtan değil.
Ayrıyeten yeni toplumsal konutlar için de bir talebimiz var. SPD olarak, seçim programımızda yılda 100 bin toplumsal konut için bütçe sağlayacağımızı ve bu konutların kendi imkânlarımızla inşa edileceğini belirttik. Bu emelle federal seviyede bir moratoryum* planlıyoruz, bu biçimdece ağır ilgi nazarann yerleşim yerlerindeki kiraların daima yükselmesi bir süreliğine duracak.
SPD, geçmişte Türk kökenli seçmenler içinde fazlaca popülerdi. Parti, 1990’lardaki tepe periyodunda, Türk kökenli göçmenlerin oylarının dörtte üçünü almıştı. Kreuzbergli bir milletvekili olarak müşahedeniz nedir, partiniz niye Almanya’daki Türklerin dayanağını kaybetti?
Bu durum, SPD’deki hayal kırıklığı ile ilgili. 2000’lerin başında ikili vatandaşlığı epey kuvvetli bir biçimde savunduk. Lakin bunu uygulayamamamızın sebebi SPD kaynaklı değildi. CDU, “Kinder statt Inder” (“Hintliler Yerine Çocuklar”*) üzere popülist sloganlar eşliğinde Federal Kurulda çoğunluk elde ettiği bir kampanya ile projemizi engelledi. Bunun haricinde, Almanya’daki Türk toplumunun epey Türkiye`nin tesiri altında kaldığını gözlemliyoruz.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2017 federal seçimleri öncesinde Almanya’daki Türk kökenli seçmenlere hitaben yaptığı boykot davetlerinden mı bahsediyorsunuz?
Evet. Zira beşerler burada yaşıyor ve seçimler buradaki sorunlarla ilgili. Türk hükümet yetkilileri SPD’ye, Yeşillere, FDP’ye, CDU’ya oy verilmemeli diyorsa, geriye yalnızca AfD ya da küçük parti “Team Todenhöfer”e kalıyor.
Genel seçimlerdilk evvel partiniz Türkçe bir seçim reklamı yayınladı. Seçimlerde, başkalarına kıyasla daha az oy veren Türk kökenli seçmenin dikkatini çekmek için mi bu adımı attınız?
Twitter’dan epey sayıda nefret bildirisi aldım. Beşerler bana “Oy kullanımına müsaade verilen herkes Almanca da bilmeli” diye yazdı. Türkçe reklam görüntüsü siyasi iştirakle ilgiliydi. Biz toplum olarak, Türk topluluğunu senelerca ihmal ettik. Anne ve babamın Alman vatandaşlığı yok, lokal seçimlerde oy kullanmalarına bile müsaade yok. 60 yıldır burada yaşayıp vergi verenler niye oy kullanamıyorlar?
bu biçimde sizce anneniz ve babanız üzere Almanya’da uzun mühlet hayatış, çalışmış ve Alman pasaportu olmayan şahıslara de muhtaçlık duyulması halinde oy verme hakkı verilmeli mi?
Almanya’da, federal ve eyalet seviyesinde oy kullanma hakkı temel olarak vatandaşlıkla temaslıdır. Annem ve babam üzere beşerler için birden çok vatandaşlığa gereksinimimiz var. Seçim kampanyasında birfazlaca insan bana bu talebi iletti.
İnançlarını bir daha kazanmak ve insanları SPD’ye geri çekmek için oldukcalu vatandaşlık düzenlemesini uygulamaya sokmamız gerekiyor. Mevcut durumda, burada doğanlar için ikili vatandaşlık mümkün kılınıyor. Fakat bu durum birinci kuşak göçmenler için geçerli değil. Bu düzenlemeyi uygulamaya sokmak için koalisyonda sorun yaşanacağını düşünmüyorum. Bir liberal parti olan FDP’nin de bunu engelleyeceğini düşünmüyorum.
ATEŞ GÜRPINAR, SOL PARTİ (DIE LINKE)
“Türk hükümeti, geniş bir tabanla seçilmiş olan HDP’yi hatalı ilan ediyor.”
Fotoğraf: Jakob Huber
Sol Parti, genel seçimlerde yüzde 4,9 oy oranı elde etti. Bu durum, 2017 yılındaki seçimlere kıyasla parlamentodaki temsilinin yarı yarıya inmesine niye oldu. Muhalefetin yeni bir üyesi olarak elde edilen berbat sonuca karşın hangi mevzulara değinmek istersiniz?
Geçmişte sıhhat siyasetleri üzerine çalıştım. Salgın periyodu, önümüzdeki yıllar ortasında birtakım adımların atılmasına yönelik muhtaçlığı bir defa daha açıkça ortaya koydu. Hastanelerdeki kar odaklılık işe yaramadı. Örneğin, ameliyatlardan daha sonra hastalar, hastaniçin fazlaca erken ayrılmakta zira hastane artık onlardan kar elde edemiyor.
İnsanların hastaniçin sağlıklı çıkmalarını ve orada hastalanmamalarını sağlamaya çalışmalıyız. Bu bununla birlikte, düşük maaşla fazlaca çalışmak zorunda kaldıkları için daima gerilim altında olan hemşireleri de etkilemekte.
37 yaşında, Sol Parti’nin Genel Lider Yardımcısı oldunuz. Türk kökenli olduğunuz için siyasette farklı muamele görüyor musunuz?
Muhafazakâr bir eyalet olan Bavyera’da yaşıyorum. İnsanların yabancı isimleri çabucak söylem edemeyecekleri ve yaşamak için bir daire bulmanın bile güç olduğu bir yerde. Sağcıların bana karşı iki atak noktası var: Ben solcuyum ve onların gözünde bir yabancıyım. Bir sefer üzerinde parti logosu olan bir çantayla trendeydim. Trende dört sağcı ile karşılaştım. Ardımdan biri bağırdı; “Trenden inersen ölürsün” dedi. Bir saatlik tartışmanın akabinde trenden indiğimde dostça vedalaştık.
Alman ve Türk yurttaşlığınız var. Süddeutsche Zeitung gazetesinin haberine göre, babanız sizin için çocukken Türk vatandaşlığına başvurmuş. Tenkit yöneltenler ikili yurttaşlığı entegrasyonun (uyumun) önünde bir pürüz olarak görüyor. Bu bahisteki tavrınız ve şahsi tecrübeleriniz nelerdir?
Aslında tam aksisi. Beşerler pasaportlar içinde seçim yapmak zorunda kalırsa bu bir mahzur olurdu. Babam Gümüşhane’den geliyor ve annem de Berlin’de doğdu. Bir Alman-Türk olarak sadece Almanya’nın durumu ile ilgilenmiyorum. Bana da Türk tarihi ve siyaseti soruluyor. beraberinde her iki ülkenin de kimileri bugün bile ele alınmamış olan dehşetli geçmişi ile ilgileniyorum. Yurttaşlık, kimliksiz kolay kolay kurtulamayacağım bir sorumluluğu da birlikteinde getiriyor.
Toplumsal medya platformu Twitter’da YPG bayrağı bulunan bir fotoğraf paylaştınız. İçişleri Bakanlığı YPG’yi, terör örgütü PKK’nin Suriye kolu olarak tanımlıyor. Avrupa Birliği, YPG’yi değil, yalnızca PKK’yi terör örgütü olarak kabul ediyor. Fakat Alman medyasında, PKK ile YPG içinde şahsi ve ideolojik örtüşmeler olduğuna dair haberler de yer alıyor. YPG’ye karşı tutumunuz nedir?
YPG, kelamda İslam Devleti’ne (IŞİD) karşı savaştı ve bir epeyce insanın hayatı kurtardı. YPG’yi kriminalize etmeyi uygun görmüyorum. Almanya’nın burada bu uygulamayı sürdürmesi büyük bir sorun. Alman Solu olarak bize yakın olan partilerin çatışmalara nasıl baktığını dikkate alıyoruz, Türkiye’de bu parti HDP’dir. Türk hükümeti, geniş bir tabanla seçilmiş bu partiyi hatalı ilan ediyor. Bu niçinle halkın demokratik sonucunı kabul etmiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ve hudutlar ötesindeki bu çatışmalarla iç siyasi sıkıntılarını halının altına süpürmeye çalışıyor.
Pekala, Türkiye’deki can kaybıyla sonuçlanan terör ataklarının sorumlusu PKK ve Suriye’nin Kuzey’inde bulunan YPG içinde farklılıklar bulunuyor mu?
Evet, elbette PKK ile YPG içinde farklar var. Lakin her iki küme da yıllardır Türk hükümetine görüşmeler teklif ediyor. Devam eden çatışma biroldukca cana mal oluyor, bu niçinle bir diyaloğun her insanın çıkarına olması gerekiyor.
FİLİZ POLAT, YEŞİLLER
“DITIB’in Diyanet’ten mali ve yapısal olarak bağımsızlık olması tarafımdan memnuniyetle karşılanırdı.”
Fotoğraf kaynağı: Inga Haar
Yeşiller partisi, seçim periyodu öncesinde Hristiyan Demokrat ve Toplumsal Demokratlar`ın yanında yeni bir halk partisi olarak görülüyordu. Eş parti lideriniz Annalena Baerbock ile birinci defa başbakan adayı çıkardılar. Fakat yüksek beklentiler ve global iklim krizine karşın yüzde 14,8’de kaldılar. Sizce süreç ortasında yanlış giden ne oldu?
Partinin kuruluşundan bu yana tarihi olarak en uygun kararı elde ettik. İttifak 90/Yeşiller, neredeyse yüzde 6’lık bir artışla seçimi kazananlar içinde yer alıyor. Bu bizi Almanya’daki en kuvvetli üçüncü parti yapıyor. 118 milletvekili ile her zamankinden daha da kalabalığız. Hem AB’de hem Almanya’da kuvvetli bir sesiz.
Son yasama devrinde, çeşitliliği savunan, ırkçılık aykırılı partiler içinde bir komite kurdunuz. Federal Göçmen ve Mülteciler Dairesi’ne bakılırsa Almanya’da toplam 2,9 milyon Türk kökenli insan bulunuyor. Şu anda Türk asıllı 19 milletvekilinden biri olarak meclise girdiniz. Yeni meclisteki çeşitlilikten şad musunuz ve sizce toplumun hangi kısımları gereğince temsil edilmiyor?
Ülkemizdeki çeşitlilik bizim gücümüzdür. Bunun parlamentodaki temsilinin demokrasiye de yansıması gerekir. FDP (Liberal Demokratlar) ve çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) yüzünden bayanların oranı yüzde 30’un biraz üzerinde. Ayrıyeten Avrupa’nın en büyük ulusal azınlığı olan Sintiler ve Romanlar bile çabucak hemen Alman Federal Meclisi’nde “kendi” seslerine sahip değil. Lakin Parlamentoya iki trans hanımın seçilmesi, daha çeşitli ve renkli olmak yolunda emin adımlarla ilerlediğimizi gösteriyor.
Yeşiller Kümesinin göç siyasetleri sözcüsü olarak Türk-İslam toplumunun önde gelen dini kurumlarından biri olan DİTİB’in Ankara’daki hükümete bağlılığını eleştirdiniz. Almanya’daki en büyük Müslüman derneğinin niye ve nasıl ıslahat yapması gerektiğini düşünüyorsunuz?
DİTİB biroldukça yerde bedelli işler yapıyor, Almanya’nın her yerindeki Müslümanlara takviye sağlayarak, yardım ediyor. bir daha de benim açımdan, DITIB’in Diyanet’ten mali ve yapısal olarak bağımsızlık olması memnuniyetle karşılanırdı. Almanya’daki imamların eğitiminin devletten bağımsız olması dini uygulamalar için öncelikli ve kıymetli bir adımdır.
bir daha seçilmenizden daha sonra Türk basınında “Türk düşmanı” olarak anıldınız. Yeni Şafak’a bakılırsa, Türkiye Cumhurbaşkanı’nın 2017’de Almanya’ya yapacağı resmi ziyarete karşı çıktınız. Türklerin “düşman” suçlamasına nasıl yanıt veriyorsunuz? Yeni hükümet Türk-Alman ilgilerinde tansiyonu düşürebilmek için ne yapmalıdır?
Türkiye’de “düşman” sözü sık sık kullanılıyor. Bunu problemli ve tehlikeli buluyorum. Alman-Türk bağlantıları için her iki tarafta da eşit seviyede eleştirel bir tartışma mümkün olmalıdır. Demokrasilerde, hükümet siyasetlerini eleştirel bir biçimde sorgulamak şüphesiz mümkün olmalıdır. Yeşiller üyesi bir milletvekilli olarak benim için basın özgürlüğü ve tabir özgürlüğü demokratik bir toplumun temel taşlarıdır.
* Moratoryum: Moratoryum, borçlanıcının, ödeme gücünü kaybetmesi niçiniyle borçlarının tümünü yahut bir kısmını ödeyemeyeceğini ilân etmesidir. Genelde borçlu ve alıcı içinde borcun bir daha yapılandırılması ile sonuçlanır.
* Kinder statt Inder: “Okullarımızda Hintliler üzere yabancılar yerine daha fazla Alman çocuk istiyoruz” manasındaki ırkçı slogan
Genel seçimlerin akabinde üç hafta geçmiş bulunmasına rağmen Almanya’yı gelecekte hangi koalisyonun yöneteceği çabucak hemen netlik kazanmadı. Toplumsal Demokrat Parti’den (SPD) Şansölye adayı Olaf Scholz ve grubu şu sıralar Yeşiller ve FDP (Liberal Demokratlar) ile müzakere yürütüyor. Yeşiller’in müzakere takımı, Alman medyası tarafınca ortalarında göçmen kökenli tek bir siyasetçi olmadığı nedeni öne sürülerek hayli eleştirilmişti. Taz gazetesi, satırlarında bu duruma atıfla, “Yeşil müzakereciler, beyaz bir Bayvera sosis (“Weißwurst”) kadar çeşitlidir” tabirlerine yer vermişti. Fakat Bundestag’ta durum biraz farklı.
Berlin merkezli Medya Entegrasyon Merkezi’ne (Mediendienst Integration) nazaran, “Yeni Federal Meclis üyelerinin yüzde 11,3’ü göçmen kökenli ve bu sayı 2017’deki son seçimden yaklaşık yüzde üç daha fazla. Dahası, 735 vekilden 18’i Türk aile geçmişine sahip.”
bu biçimde kelamı edilen bu Türk asıllı Alman milletvekilleri kimler? Önümüzdeki dört yıl ortasında hangi hususları ele almak istiyorlar? Türkiye-Almanya ilgilerinin geleceğini nasıl değerlendiriyorlar? Cumhuriyet, yeni Federal Meclis’in üç üyesiyle görüşerek merak edilenleri direkt onlara sordu.
CANSEL KIZILTEPE, TOPLUMSAL DEMOKRAT PARTİ (SPD)
“Güvenleri bir daha kazanmak için oldukçalu vatandaşlık düzenlemesi uygulamamız gerekiyor.”
Fotoğraf: Maximilian König
‘Küçük İstanbul’ ismiyle anılan Kreuzberg, muhtemelen Türkiye’de en epey bilinen Alman semtidir. Türkçe Rap’in yıldız ismi Killa Hakan ve Kotbusser Tor, semtin en tanınan özneleri içinde yer alıyor. Sizler de 1970’li senelerda bu semtte doğup büyüdünüz ve bugün de Kreuzberg’i bir milletvekili olarak temsil ediyorsunuz. Süreç ortasında Kreuzberg’te neler değişti?
Ailem Kreuzberg’e taşındığında, Berlin Duvarı hâlâ ayaktaydı. Bölünmüş Almanya vakit içinderında Kreuzberg, Berlin Duvarı’nın etrafındaki bir bölgeydi. Düşük kiralar niçiniyle semtte sadece göçmenler yaşıyordu. Dairelerin kendi banyoları yahut duşları yoktu. bir daha de hoş bir çocukluk yaşadım. Daima dışarıda oynardık ve herkes herkesi tanırdı, “36 Boys” üzere sokak çeteleri de dahildi bu duruma. Bugün, Kreuzberg, Almanya’nın en ağır biçimde kentsel dönüşüme maruz kalan mahallesidir. Annem ve babam hâlâ orada yaşıyor, fakat ailemin bir fazlaca arkadaşı yüksek kiralar yüzünden taşınmak zorunda kaldı.
Türkiye’de olduğu üzere Almanya’da da bilhassa büyük kentlerde yeteri kadar uygun bütçeli konut yok. Eylül ayında Berlin’de hükümetin, büyük emlak monopollerinin kamulaştırılmasına yönelik gerçekleştirdiği referandum muvaffakiyet ile sonuçlandı. Sizce, SPD liderliğindeki federal hükümet, kiraları düşürmek için ne yapacak?
Berlin´de yaşayan insanların yüzde 80’inden çoksı kiralık konutlarda yaşıyor. Büyük kentlerdeki dairelerin metrekaresi 8 bin avroya mal olduğu için toplum mesken satın alamıyor. Bu durumda, Berlinlilerin çoğunluğunun konut inşaatlarının kamulaştırılmasından yana olması hiç de şaşırtan değil.
Ayrıyeten yeni toplumsal konutlar için de bir talebimiz var. SPD olarak, seçim programımızda yılda 100 bin toplumsal konut için bütçe sağlayacağımızı ve bu konutların kendi imkânlarımızla inşa edileceğini belirttik. Bu emelle federal seviyede bir moratoryum* planlıyoruz, bu biçimdece ağır ilgi nazarann yerleşim yerlerindeki kiraların daima yükselmesi bir süreliğine duracak.
SPD, geçmişte Türk kökenli seçmenler içinde fazlaca popülerdi. Parti, 1990’lardaki tepe periyodunda, Türk kökenli göçmenlerin oylarının dörtte üçünü almıştı. Kreuzbergli bir milletvekili olarak müşahedeniz nedir, partiniz niye Almanya’daki Türklerin dayanağını kaybetti?
Bu durum, SPD’deki hayal kırıklığı ile ilgili. 2000’lerin başında ikili vatandaşlığı epey kuvvetli bir biçimde savunduk. Lakin bunu uygulayamamamızın sebebi SPD kaynaklı değildi. CDU, “Kinder statt Inder” (“Hintliler Yerine Çocuklar”*) üzere popülist sloganlar eşliğinde Federal Kurulda çoğunluk elde ettiği bir kampanya ile projemizi engelledi. Bunun haricinde, Almanya’daki Türk toplumunun epey Türkiye`nin tesiri altında kaldığını gözlemliyoruz.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2017 federal seçimleri öncesinde Almanya’daki Türk kökenli seçmenlere hitaben yaptığı boykot davetlerinden mı bahsediyorsunuz?
Evet. Zira beşerler burada yaşıyor ve seçimler buradaki sorunlarla ilgili. Türk hükümet yetkilileri SPD’ye, Yeşillere, FDP’ye, CDU’ya oy verilmemeli diyorsa, geriye yalnızca AfD ya da küçük parti “Team Todenhöfer”e kalıyor.
Genel seçimlerdilk evvel partiniz Türkçe bir seçim reklamı yayınladı. Seçimlerde, başkalarına kıyasla daha az oy veren Türk kökenli seçmenin dikkatini çekmek için mi bu adımı attınız?
Twitter’dan epey sayıda nefret bildirisi aldım. Beşerler bana “Oy kullanımına müsaade verilen herkes Almanca da bilmeli” diye yazdı. Türkçe reklam görüntüsü siyasi iştirakle ilgiliydi. Biz toplum olarak, Türk topluluğunu senelerca ihmal ettik. Anne ve babamın Alman vatandaşlığı yok, lokal seçimlerde oy kullanmalarına bile müsaade yok. 60 yıldır burada yaşayıp vergi verenler niye oy kullanamıyorlar?
bu biçimde sizce anneniz ve babanız üzere Almanya’da uzun mühlet hayatış, çalışmış ve Alman pasaportu olmayan şahıslara de muhtaçlık duyulması halinde oy verme hakkı verilmeli mi?
Almanya’da, federal ve eyalet seviyesinde oy kullanma hakkı temel olarak vatandaşlıkla temaslıdır. Annem ve babam üzere beşerler için birden çok vatandaşlığa gereksinimimiz var. Seçim kampanyasında birfazlaca insan bana bu talebi iletti.
İnançlarını bir daha kazanmak ve insanları SPD’ye geri çekmek için oldukcalu vatandaşlık düzenlemesini uygulamaya sokmamız gerekiyor. Mevcut durumda, burada doğanlar için ikili vatandaşlık mümkün kılınıyor. Fakat bu durum birinci kuşak göçmenler için geçerli değil. Bu düzenlemeyi uygulamaya sokmak için koalisyonda sorun yaşanacağını düşünmüyorum. Bir liberal parti olan FDP’nin de bunu engelleyeceğini düşünmüyorum.
ATEŞ GÜRPINAR, SOL PARTİ (DIE LINKE)
“Türk hükümeti, geniş bir tabanla seçilmiş olan HDP’yi hatalı ilan ediyor.”
Fotoğraf: Jakob Huber
Sol Parti, genel seçimlerde yüzde 4,9 oy oranı elde etti. Bu durum, 2017 yılındaki seçimlere kıyasla parlamentodaki temsilinin yarı yarıya inmesine niye oldu. Muhalefetin yeni bir üyesi olarak elde edilen berbat sonuca karşın hangi mevzulara değinmek istersiniz?
Geçmişte sıhhat siyasetleri üzerine çalıştım. Salgın periyodu, önümüzdeki yıllar ortasında birtakım adımların atılmasına yönelik muhtaçlığı bir defa daha açıkça ortaya koydu. Hastanelerdeki kar odaklılık işe yaramadı. Örneğin, ameliyatlardan daha sonra hastalar, hastaniçin fazlaca erken ayrılmakta zira hastane artık onlardan kar elde edemiyor.
İnsanların hastaniçin sağlıklı çıkmalarını ve orada hastalanmamalarını sağlamaya çalışmalıyız. Bu bununla birlikte, düşük maaşla fazlaca çalışmak zorunda kaldıkları için daima gerilim altında olan hemşireleri de etkilemekte.
37 yaşında, Sol Parti’nin Genel Lider Yardımcısı oldunuz. Türk kökenli olduğunuz için siyasette farklı muamele görüyor musunuz?
Muhafazakâr bir eyalet olan Bavyera’da yaşıyorum. İnsanların yabancı isimleri çabucak söylem edemeyecekleri ve yaşamak için bir daire bulmanın bile güç olduğu bir yerde. Sağcıların bana karşı iki atak noktası var: Ben solcuyum ve onların gözünde bir yabancıyım. Bir sefer üzerinde parti logosu olan bir çantayla trendeydim. Trende dört sağcı ile karşılaştım. Ardımdan biri bağırdı; “Trenden inersen ölürsün” dedi. Bir saatlik tartışmanın akabinde trenden indiğimde dostça vedalaştık.
Alman ve Türk yurttaşlığınız var. Süddeutsche Zeitung gazetesinin haberine göre, babanız sizin için çocukken Türk vatandaşlığına başvurmuş. Tenkit yöneltenler ikili yurttaşlığı entegrasyonun (uyumun) önünde bir pürüz olarak görüyor. Bu bahisteki tavrınız ve şahsi tecrübeleriniz nelerdir?
Aslında tam aksisi. Beşerler pasaportlar içinde seçim yapmak zorunda kalırsa bu bir mahzur olurdu. Babam Gümüşhane’den geliyor ve annem de Berlin’de doğdu. Bir Alman-Türk olarak sadece Almanya’nın durumu ile ilgilenmiyorum. Bana da Türk tarihi ve siyaseti soruluyor. beraberinde her iki ülkenin de kimileri bugün bile ele alınmamış olan dehşetli geçmişi ile ilgileniyorum. Yurttaşlık, kimliksiz kolay kolay kurtulamayacağım bir sorumluluğu da birlikteinde getiriyor.
Toplumsal medya platformu Twitter’da YPG bayrağı bulunan bir fotoğraf paylaştınız. İçişleri Bakanlığı YPG’yi, terör örgütü PKK’nin Suriye kolu olarak tanımlıyor. Avrupa Birliği, YPG’yi değil, yalnızca PKK’yi terör örgütü olarak kabul ediyor. Fakat Alman medyasında, PKK ile YPG içinde şahsi ve ideolojik örtüşmeler olduğuna dair haberler de yer alıyor. YPG’ye karşı tutumunuz nedir?
YPG, kelamda İslam Devleti’ne (IŞİD) karşı savaştı ve bir epeyce insanın hayatı kurtardı. YPG’yi kriminalize etmeyi uygun görmüyorum. Almanya’nın burada bu uygulamayı sürdürmesi büyük bir sorun. Alman Solu olarak bize yakın olan partilerin çatışmalara nasıl baktığını dikkate alıyoruz, Türkiye’de bu parti HDP’dir. Türk hükümeti, geniş bir tabanla seçilmiş bu partiyi hatalı ilan ediyor. Bu niçinle halkın demokratik sonucunı kabul etmiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ve hudutlar ötesindeki bu çatışmalarla iç siyasi sıkıntılarını halının altına süpürmeye çalışıyor.
Pekala, Türkiye’deki can kaybıyla sonuçlanan terör ataklarının sorumlusu PKK ve Suriye’nin Kuzey’inde bulunan YPG içinde farklılıklar bulunuyor mu?
Evet, elbette PKK ile YPG içinde farklar var. Lakin her iki küme da yıllardır Türk hükümetine görüşmeler teklif ediyor. Devam eden çatışma biroldukca cana mal oluyor, bu niçinle bir diyaloğun her insanın çıkarına olması gerekiyor.
FİLİZ POLAT, YEŞİLLER
“DITIB’in Diyanet’ten mali ve yapısal olarak bağımsızlık olması tarafımdan memnuniyetle karşılanırdı.”
Fotoğraf kaynağı: Inga Haar
Yeşiller partisi, seçim periyodu öncesinde Hristiyan Demokrat ve Toplumsal Demokratlar`ın yanında yeni bir halk partisi olarak görülüyordu. Eş parti lideriniz Annalena Baerbock ile birinci defa başbakan adayı çıkardılar. Fakat yüksek beklentiler ve global iklim krizine karşın yüzde 14,8’de kaldılar. Sizce süreç ortasında yanlış giden ne oldu?
Partinin kuruluşundan bu yana tarihi olarak en uygun kararı elde ettik. İttifak 90/Yeşiller, neredeyse yüzde 6’lık bir artışla seçimi kazananlar içinde yer alıyor. Bu bizi Almanya’daki en kuvvetli üçüncü parti yapıyor. 118 milletvekili ile her zamankinden daha da kalabalığız. Hem AB’de hem Almanya’da kuvvetli bir sesiz.
Son yasama devrinde, çeşitliliği savunan, ırkçılık aykırılı partiler içinde bir komite kurdunuz. Federal Göçmen ve Mülteciler Dairesi’ne bakılırsa Almanya’da toplam 2,9 milyon Türk kökenli insan bulunuyor. Şu anda Türk asıllı 19 milletvekilinden biri olarak meclise girdiniz. Yeni meclisteki çeşitlilikten şad musunuz ve sizce toplumun hangi kısımları gereğince temsil edilmiyor?
Ülkemizdeki çeşitlilik bizim gücümüzdür. Bunun parlamentodaki temsilinin demokrasiye de yansıması gerekir. FDP (Liberal Demokratlar) ve çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) yüzünden bayanların oranı yüzde 30’un biraz üzerinde. Ayrıyeten Avrupa’nın en büyük ulusal azınlığı olan Sintiler ve Romanlar bile çabucak hemen Alman Federal Meclisi’nde “kendi” seslerine sahip değil. Lakin Parlamentoya iki trans hanımın seçilmesi, daha çeşitli ve renkli olmak yolunda emin adımlarla ilerlediğimizi gösteriyor.
Yeşiller Kümesinin göç siyasetleri sözcüsü olarak Türk-İslam toplumunun önde gelen dini kurumlarından biri olan DİTİB’in Ankara’daki hükümete bağlılığını eleştirdiniz. Almanya’daki en büyük Müslüman derneğinin niye ve nasıl ıslahat yapması gerektiğini düşünüyorsunuz?
DİTİB biroldukça yerde bedelli işler yapıyor, Almanya’nın her yerindeki Müslümanlara takviye sağlayarak, yardım ediyor. bir daha de benim açımdan, DITIB’in Diyanet’ten mali ve yapısal olarak bağımsızlık olması memnuniyetle karşılanırdı. Almanya’daki imamların eğitiminin devletten bağımsız olması dini uygulamalar için öncelikli ve kıymetli bir adımdır.
bir daha seçilmenizden daha sonra Türk basınında “Türk düşmanı” olarak anıldınız. Yeni Şafak’a bakılırsa, Türkiye Cumhurbaşkanı’nın 2017’de Almanya’ya yapacağı resmi ziyarete karşı çıktınız. Türklerin “düşman” suçlamasına nasıl yanıt veriyorsunuz? Yeni hükümet Türk-Alman ilgilerinde tansiyonu düşürebilmek için ne yapmalıdır?
Türkiye’de “düşman” sözü sık sık kullanılıyor. Bunu problemli ve tehlikeli buluyorum. Alman-Türk bağlantıları için her iki tarafta da eşit seviyede eleştirel bir tartışma mümkün olmalıdır. Demokrasilerde, hükümet siyasetlerini eleştirel bir biçimde sorgulamak şüphesiz mümkün olmalıdır. Yeşiller üyesi bir milletvekilli olarak benim için basın özgürlüğü ve tabir özgürlüğü demokratik bir toplumun temel taşlarıdır.
* Moratoryum: Moratoryum, borçlanıcının, ödeme gücünü kaybetmesi niçiniyle borçlarının tümünü yahut bir kısmını ödeyemeyeceğini ilân etmesidir. Genelde borçlu ve alıcı içinde borcun bir daha yapılandırılması ile sonuçlanır.
* Kinder statt Inder: “Okullarımızda Hintliler üzere yabancılar yerine daha fazla Alman çocuk istiyoruz” manasındaki ırkçı slogan