BM iklim tepesinin ana gündemleri: Emisyonların süratle azaltılması, fosil yakıtlardan çıkış ve finansman

Muhabir

New member
Dünya için en büyük tehdit haline gelen insan faaliyeti kaynaklı iklim kriziyle çabada yeni taahhütlerin açıklanmasının beklendiği COP26, 31 Ekim-12 Kasım tarihlerinde İskoçya’nın Glasgow kentinde düzenlenecek.

Yaklaşık 200 ülkeden 25 bin delegenin iştirakinin beklendiği tepe, sanayi öncesi periyoda nazaran yaklaşık 1,1 derece artan global sıcaklık artışını yüzyıl sonunda 1,5 dereceyle sonlandırmak için hemen daha kuvvetli aksiyon alınması gerektiğine yönelik davetlerin ağırlaştığı bir periyotta gerçekleştirilecek.

COP26, 2015’te imzalanan ve tarafların emisyon azaltımına yönelik ulusal katkı beyanlarını sunduğu Paris Muahedesi’nden daha sonra iklim kriziyle gayrette kat edilen basamağın gözden geçirileceği birinci toplantı olacak.

– Mevcut siyasetler 1,5 derece amacı için yetersiz

Memleketler arası Güç Ajansı bilgilerine nazaran, mevcut siyasetler global emisyonların 2030’a kadar fakat yüzde 20 azaltılmasını sağlayabiliyor.

BM Etraf Programı (UNEP) bilgilerine göre ise mevcut siyasetlerle global sıcaklık artışının yüzyıl sonu prestijiyle 2,7 dereceye ulaşma riski bulunuyor.

İnsani ömür şartlarının sürdürülebilmesi için ise sıcaklık artışının 1,5 dereceyle sonlandırılması gerekiyor. Bu niçinle emisyonların 2030’a kadar yüzde 55 ve 2050’ye kadar da net sıfır düzeyine çekilmesine muhtaçlık duyuluyor.

Bu kapsamda, COP26’da en kıymetli gündem unsurlarından biri emisyonları süratle azaltmak için atılması gereken adımlar olacak.

Dorukta, ortalarında Hindistan, Avustralya, Suudi Arabistan, Rusya ve Türkiye’nin de bulunduğu ülkelerin ulusal katkı beyanlarını güncellemesi bekleniyor.

Ayrıyeten, tarafların fosil yakıtlardan çıkışa yönelik yol haritalarını ve buna bağlı tarihleri açıklayacakları öngörülürken, zayıf ekonomiler başta olmak üzere iklim değişikliğiyle çaba için finansmanın nasıl oluşturulacağı kritik bahisler olarak öne çıkıyor.

– Gelişmiş ülkelerden daha savlı adımlar beklentisi

İklim kriziyle uğraşta, emisyonlarda sorumluluğu daha fazla olan gelişmiş ülkelerden daha tezli adımlar ve finansman sağlanması bekleniyor.

ABD, Çin, Hindistan, Rusya, Endonezya, Japonya, Brezilya, Almanya, İran ve Kanada geçen yıl global emisyonların yaklaşık yüzde 65’ine niye olurken, G20’nin iklim siyasetlerini güçlendirmesi sıcaklık artışının önlenmesinde kıymet arz ediyor.

Bu niçinle kelam konusu ülkelerden savlı adımlar beklenirken, global çapta kömür, petrol ve doğal gaz tüketiminin azaltılması gerekiyor.

– 2015 daha sonrası birinci resmi kıymetlendirme

COP26, Paris Mutabakatı’ndan daha sonra iklim değişikliğiyle gayrette alınan aranın birinci sefer kıymetlendirilmesi ve 2030’a kadar yol haritalarının belirlenmesi için değerli görülüyor.

Buna karşın, salgın daha sonrası iktisatların canlandığı ve fosil yakıt tüketimine bağlı olarak emisyonların artışa geçtiği bu vakitte birtakım analistler tepeden beklenen sonuçların alınamayacağı ikazında bulunuyor.

– 1,5 ile 2 derece sıcaklık artışı içinde “katastrofik” fark

Paris Mutabakatı’nın kabul edilmesinin akabinde ülkelerin emisyonları düşürmeye ve 2050’de net sıfır düzeyine ulaşmaya yönelik taahhütleri arttı.

Bilim insanları ve son devirde yayımlanan memleketler arası raporlar, artan taahhütlerin uygulamaya birebir biçimde yansımadığı ve aksiyonların yetersiz kaldığı istikametinde uyarıyor.

Global sıcaklık artışını 1,5 derece yahut 2 dereceyle sonlandırma içinde, deniz düzeyinin yükselmesi niçiniyle kıyı kesitlerinin yaşanılamaz hale gelmesi, çok hava olayları, kuraklık ve sel üzere afetlerin sıklaşması, besin güvensizliğinin artması ve sıhhat açısından katastrofik farklar kelam konusu.
 
Üst