Muhabir
New member
Ukrayna’nın başşehri Kiev’de düzenlenen Yalta Avrupa Stratejisi (YES) aktifliği, Ukraynalı yetkililer ile Avrupa ve Amerikalı meslektaşları içinde geçen bir dizi tartışmaya sahne oldu. Taraflar içinde genel olarak derin bir memnuniyetsizlik duygusu hakimdi. Ukraynalılar bir dizi talepte bulundu, Batılılar ise Ukrayna’ya, ıslahatları hayata geçirme konusundaki başarısızlığından dolayı sitemliydi. Ukraynalı gazeteci Alexandra Kharchenko, bu durumun Ukrayna için ne üzere sonuçlara yol açabileceğini ‘Strana’ için kaleme aldığı çalışmada kıymetlendirdi.
Bu yılki Yalta aktifliği, Ukraynalı yetkililer ile Batılı meslektaşları içinde yıllardır biriken karşılıklı şikayetlerle doluydu.
Bir yandan, Estonya Cumhurbaşkanı Kersti Kaljulaid’in, “Ukrayna AB’den ışık yılı geridedir” açıklaması, Batılı ortaklardan gelen benzeri tenkitler ve ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Nuland’ın sert ve talepkâr açıklamaları. Başka yandan da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ve grubunun, Batı’nın Kiev idaresine karşı yükümlülüklerini yerine getirmediği ve tüm ıslahatlara karşın entegrasyona müsaade vermediğine yönelik şikayetleri.
Doruktaki Ukraynalılar, Ukrayna’yı AB ve NATO’ya dahil etmeyi çabucak hemen gündemine bile almayan; Kuzey Akım 2’nin başlatılmasından daha sonra bile Ukrayna için rastgele bir garanti ve tazminat vermeyen Batı’ya karşı çok sert bir tavra sahipti.
“UKRAYNA’YI AB’YE KABUL ETMEK İSTEMİYORLAR”
Estonya Cumhurbaşkanı Kaljulaid ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitry Kuleba içindeki tartışma ise çok karakteristikti. Kaljulaid bir sefer daha Ukrayna’nın AB üyeliğine ait kuşkucu bir hal sergiledi.
Kaljulaid, “Ne yazık ki 5 yıldır, Ukrayna’nın Kopenhag kriterlerini yerine getirme konusunda rastgele bir eforuna şahit olmadım. Ukrayna, bunların yerine getirilmesinden birkaç ışık yılı uzakta” dedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ise ıslahatlarla ilgili konuşmaktan bıktığını, Avrupa’nın kendileriyle dalga geçtiğini ve gerçekte Ukrayna’yı kendisine ilişkin bir kesim olarak görmediğini söylemiş oldu.
Kuleba konuşmasında, “Ukrayna’yı ıslahatların peşinden koşturmayın. Ben reformlardan yanayım, lakin başka devletlerin bize muhtaçlıklar konusunda tavsiyelerde bulunmalarından yoruldum. Islahatlar konusunda gerçeği söylemek gerekirse; bizi AB’ye kabul etmek istemiyorlar, hazır olmadığımız için değil, kendileri hazır olmadıkları için” dedi.
NULAND’TAN ZELENSKY VE TAKIMINA SUÇLAMA
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland, Yalta etkinliğinde yaptığı konuşmada, ABD’nin Kiev’e yönelik takviyesinin devam edeceğini söylemiş oldu. Bunun yanı sıra, bilhassa hükümetin, ABD’nin denetimindeki denetleme heyetini baypas ederek yeni atamalarda bulunduğu, Naftogaz etrafındaki durumu da gündeme taşıdı. Nuland ayrıyeten, Zelensky’in grubunu “reformlara saldırmakla” suçladı.
Nuland, “Son vakit içinderda oyunun kurallarında yapılan değişiklikler kabul edilemez. Ukrayna birfazlaca ıslahatı uygulamada başarılı olmuştur. Bu niçinle Ukrayna’nın muvaffakiyet hikayesi olarak gördüğümüz bölgelere yönelik akınlar konusunda endişeliyiz” dedi.
Nuland’a göre, bu üslup siyasetler ile Ukrayna’nın Amerikan yatırımlarının gelişine yer hazırlaması pek güç, lakin Ukraynalı yetkililer, bütün bu yansıları meydan okurcasına görmezden geldi.
UKRAYNA “YAZILI GARANTİ” İSTEDİ
Cumhurbaşkanlığı Ofisi Lideri Andriy Yermak, Kuzey Akım-2’nin başlatılmasından daha sonra Batılı ülkelerden Ukrayna üzerinden transit geçişi sürdürmek için yazılı garanti istedi.
Yermak konuşmasında, “Federal Şansölye Angela Merkel ile yapılan görüşme ve Lider Zelensky’nin Washington ziyareti sırasında, bilhassa Amerika tarafınca atılacak somut adımlar konusunda epeyce şey duyduk, lakin bir daha de bu adımların kâğıt üzerinde de onaylanmasını bekliyoruz” dedi.
Strana’nın görüşlerine başvurduğu uzmanlara göre, Ukrayna ve Batı’nın, Yalta stratejisine ait karşılıklı suçlamaları, Kiev’i dış siyasette yeni bir krizin beklediğini işaret ediyor.
“BATI İLE UKRAYNA ORTASINDAKİ MÜNASEBETLER GERİLEYECEK”
Siyasi analist Ruslan Bortnik‘a nazaran, “Ukrayna tarafı derin bir hayal kırıklığı ortasında ve Batı, Ukrayna’nın kendilerini eleştirmesi karşısında şaşkınlık ve hatta kızgınlık gösteriyor. Bu bağlamda Batılı ortaklar, Rusya Federasyonu’na karşı Ukrayna’yı desteklemeye devam edecek, lakin Batılı seçkinler ile Ukrayna içindeki alakalar çok düşük bir düzeye gerileyecek…”
Siyasi analist Konstantin Bondarenko‘ya göre ise, “Ukrayna Dışişleri Bakanlığı ve Ukraynalı diplomatlar bir süre evvel etkin olarak ABD’ye şantaj yapmaya başladı. Onlara, ‘Bize taviz vermek istemiyorsun, o denli mi? bu biçimde Çin’in [koruması] altına gireceğiz’ dediler. Gerçi [Dışişleri Bakanı] Kuleba’nın tabiri fazlaca sağlamdı ve mutlaka de haklı: AB, Ukrayna’yı ıslahat yapmadığı için değil, siyasi niçinlerden dolayı birliğe kabul etmiyor…”
Batı ile Ukrayna içindeki bağlantılarda, bilhassa de Kiev’in Washington’u kışkırtmaya çalıştığı Kuzey Akım 2’nin başlatılması tabanında, yakın gelecekte büyük atılımlar beklenmemeli.
“REFORM TALEPLERİ SUNİ”
Gazeteci Mark Episkopos‘a bakılırsa, “Biden ve Zelensky idareleri içindeki alakalar, Biden’ın Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Çizgisi’ni engelleme uğraşlarından vazgeçmeye karar vermesiyle son aylarda uygunca gerginleşti ve bu kademede, Washington’un projeye direnişi pratikten çok sembolik görünüyor…”
Episkopos’a göre, “Biden idaresi, devasa jeopolitik riskler niçiniyle Ukrayna’yı NATO’ya kabul etmek istemiyor, lakin bunu direkt ilan edecek siyasi iradeye sahip değil, bu niçinle sorunun tahlilini iç ıslahatlar üzere yapay talepler mazeretiyle geciktiriyor.”
Mevcut durumda, Batılı ve Ukraynalı önderler içinde bariz bir kamu krizi ve inanç kaybı gözlemleniyor.
Bortnik’e nazaran, “Ukrayna hükümeti, Batılı ortakların aksiyonlarından dolayı derin bir hayal kırıklığı hissedilebilir, onlara olan inancı sarsılabilir. Birtakım siyasetçilerimizin safça, Batı’nın Ukrayna’yı AB ve NATO’nun bir kesimi yapacağını umduklarını görüyoruz. Artık de kızıyorlar. Bu kızgınlık, Batı’nın bu yıl Ukrayna’nın AB ve NATO’ya iştirakine açık bir biçimde “Hayır” demesinden kaynaklanıyor. Fakat Batı, Ukrayna’dan egemenliğini sarsacak taleplerde bulunmaya devam ediyor. Ukraynalı seçkinler ve Zelensky’nin grubu bu yaklaşımı yanlış buluyor ve bu yaklaşımın krizlere yol açtığını söylüyor…”
UKRAYNA YÜZÜNÜ TEKRAR RUSYA’YA DÖNER Mİ?
Ukrayna, Kuçma’nın son periyodunda olduğu üzere, bir daha bir yol ayrımında, fakat bugünkü daha hayli global bir çıkmaza benziyor.
Bortnik’e bakılırsa, “Batı’ya giden yol neredeyse tükendi ve Ukrayna’yı hiç bir yere götürmedi ve yakın gelecekte, kimi çığır açan tahliller olmadan batı vektörünün varlığını sürdürmesi sıkıntı. Doğu’ya giden yol ise ürkütücü görünüyor ve daha da değerlisi Ukrayna siyasi seçkinlerinin bu karmaşada yollarını bulabilmeleri de pek sıkıntı görünüyor.”
Birtakım uzmanlar, Batı ile yaşanan problemlerin Ukrayna’yı Rusya ile uzlaşmaya itebileceğine düşünüyor. Öbürleri, artan milliyetçi hislerin yanı sıra Donbass’taki çatışmanın gölgesinde bu biçimde bir senaryoyu mümkün görmüyor.
Bondarenko’ya kelamlarını şu biçimde noktalıyor:
“Bazıları, kamuoyunun, Ukrayna-Rusya ilgilerinin onarımına hazırlandığını görüyor. Avrupa bize bu biçimde davrandığı sürece Putin’le uzlaşmaktan diğer seçeneğimiz yok…”
Bu yılki Yalta aktifliği, Ukraynalı yetkililer ile Batılı meslektaşları içinde yıllardır biriken karşılıklı şikayetlerle doluydu.
Bir yandan, Estonya Cumhurbaşkanı Kersti Kaljulaid’in, “Ukrayna AB’den ışık yılı geridedir” açıklaması, Batılı ortaklardan gelen benzeri tenkitler ve ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Nuland’ın sert ve talepkâr açıklamaları. Başka yandan da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ve grubunun, Batı’nın Kiev idaresine karşı yükümlülüklerini yerine getirmediği ve tüm ıslahatlara karşın entegrasyona müsaade vermediğine yönelik şikayetleri.
Doruktaki Ukraynalılar, Ukrayna’yı AB ve NATO’ya dahil etmeyi çabucak hemen gündemine bile almayan; Kuzey Akım 2’nin başlatılmasından daha sonra bile Ukrayna için rastgele bir garanti ve tazminat vermeyen Batı’ya karşı çok sert bir tavra sahipti.
“UKRAYNA’YI AB’YE KABUL ETMEK İSTEMİYORLAR”
Estonya Cumhurbaşkanı Kaljulaid ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitry Kuleba içindeki tartışma ise çok karakteristikti. Kaljulaid bir sefer daha Ukrayna’nın AB üyeliğine ait kuşkucu bir hal sergiledi.
Kaljulaid, “Ne yazık ki 5 yıldır, Ukrayna’nın Kopenhag kriterlerini yerine getirme konusunda rastgele bir eforuna şahit olmadım. Ukrayna, bunların yerine getirilmesinden birkaç ışık yılı uzakta” dedi.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ise ıslahatlarla ilgili konuşmaktan bıktığını, Avrupa’nın kendileriyle dalga geçtiğini ve gerçekte Ukrayna’yı kendisine ilişkin bir kesim olarak görmediğini söylemiş oldu.
Kuleba konuşmasında, “Ukrayna’yı ıslahatların peşinden koşturmayın. Ben reformlardan yanayım, lakin başka devletlerin bize muhtaçlıklar konusunda tavsiyelerde bulunmalarından yoruldum. Islahatlar konusunda gerçeği söylemek gerekirse; bizi AB’ye kabul etmek istemiyorlar, hazır olmadığımız için değil, kendileri hazır olmadıkları için” dedi.
NULAND’TAN ZELENSKY VE TAKIMINA SUÇLAMA
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland, Yalta etkinliğinde yaptığı konuşmada, ABD’nin Kiev’e yönelik takviyesinin devam edeceğini söylemiş oldu. Bunun yanı sıra, bilhassa hükümetin, ABD’nin denetimindeki denetleme heyetini baypas ederek yeni atamalarda bulunduğu, Naftogaz etrafındaki durumu da gündeme taşıdı. Nuland ayrıyeten, Zelensky’in grubunu “reformlara saldırmakla” suçladı.
Nuland, “Son vakit içinderda oyunun kurallarında yapılan değişiklikler kabul edilemez. Ukrayna birfazlaca ıslahatı uygulamada başarılı olmuştur. Bu niçinle Ukrayna’nın muvaffakiyet hikayesi olarak gördüğümüz bölgelere yönelik akınlar konusunda endişeliyiz” dedi.
Nuland’a göre, bu üslup siyasetler ile Ukrayna’nın Amerikan yatırımlarının gelişine yer hazırlaması pek güç, lakin Ukraynalı yetkililer, bütün bu yansıları meydan okurcasına görmezden geldi.
UKRAYNA “YAZILI GARANTİ” İSTEDİ
Cumhurbaşkanlığı Ofisi Lideri Andriy Yermak, Kuzey Akım-2’nin başlatılmasından daha sonra Batılı ülkelerden Ukrayna üzerinden transit geçişi sürdürmek için yazılı garanti istedi.
Yermak konuşmasında, “Federal Şansölye Angela Merkel ile yapılan görüşme ve Lider Zelensky’nin Washington ziyareti sırasında, bilhassa Amerika tarafınca atılacak somut adımlar konusunda epeyce şey duyduk, lakin bir daha de bu adımların kâğıt üzerinde de onaylanmasını bekliyoruz” dedi.
Strana’nın görüşlerine başvurduğu uzmanlara göre, Ukrayna ve Batı’nın, Yalta stratejisine ait karşılıklı suçlamaları, Kiev’i dış siyasette yeni bir krizin beklediğini işaret ediyor.
“BATI İLE UKRAYNA ORTASINDAKİ MÜNASEBETLER GERİLEYECEK”
Siyasi analist Ruslan Bortnik‘a nazaran, “Ukrayna tarafı derin bir hayal kırıklığı ortasında ve Batı, Ukrayna’nın kendilerini eleştirmesi karşısında şaşkınlık ve hatta kızgınlık gösteriyor. Bu bağlamda Batılı ortaklar, Rusya Federasyonu’na karşı Ukrayna’yı desteklemeye devam edecek, lakin Batılı seçkinler ile Ukrayna içindeki alakalar çok düşük bir düzeye gerileyecek…”
Siyasi analist Konstantin Bondarenko‘ya göre ise, “Ukrayna Dışişleri Bakanlığı ve Ukraynalı diplomatlar bir süre evvel etkin olarak ABD’ye şantaj yapmaya başladı. Onlara, ‘Bize taviz vermek istemiyorsun, o denli mi? bu biçimde Çin’in [koruması] altına gireceğiz’ dediler. Gerçi [Dışişleri Bakanı] Kuleba’nın tabiri fazlaca sağlamdı ve mutlaka de haklı: AB, Ukrayna’yı ıslahat yapmadığı için değil, siyasi niçinlerden dolayı birliğe kabul etmiyor…”
Batı ile Ukrayna içindeki bağlantılarda, bilhassa de Kiev’in Washington’u kışkırtmaya çalıştığı Kuzey Akım 2’nin başlatılması tabanında, yakın gelecekte büyük atılımlar beklenmemeli.
“REFORM TALEPLERİ SUNİ”
Gazeteci Mark Episkopos‘a bakılırsa, “Biden ve Zelensky idareleri içindeki alakalar, Biden’ın Kuzey Akım 2 Doğal Gaz Boru Çizgisi’ni engelleme uğraşlarından vazgeçmeye karar vermesiyle son aylarda uygunca gerginleşti ve bu kademede, Washington’un projeye direnişi pratikten çok sembolik görünüyor…”
Episkopos’a göre, “Biden idaresi, devasa jeopolitik riskler niçiniyle Ukrayna’yı NATO’ya kabul etmek istemiyor, lakin bunu direkt ilan edecek siyasi iradeye sahip değil, bu niçinle sorunun tahlilini iç ıslahatlar üzere yapay talepler mazeretiyle geciktiriyor.”
Mevcut durumda, Batılı ve Ukraynalı önderler içinde bariz bir kamu krizi ve inanç kaybı gözlemleniyor.
Bortnik’e nazaran, “Ukrayna hükümeti, Batılı ortakların aksiyonlarından dolayı derin bir hayal kırıklığı hissedilebilir, onlara olan inancı sarsılabilir. Birtakım siyasetçilerimizin safça, Batı’nın Ukrayna’yı AB ve NATO’nun bir kesimi yapacağını umduklarını görüyoruz. Artık de kızıyorlar. Bu kızgınlık, Batı’nın bu yıl Ukrayna’nın AB ve NATO’ya iştirakine açık bir biçimde “Hayır” demesinden kaynaklanıyor. Fakat Batı, Ukrayna’dan egemenliğini sarsacak taleplerde bulunmaya devam ediyor. Ukraynalı seçkinler ve Zelensky’nin grubu bu yaklaşımı yanlış buluyor ve bu yaklaşımın krizlere yol açtığını söylüyor…”
UKRAYNA YÜZÜNÜ TEKRAR RUSYA’YA DÖNER Mİ?
Ukrayna, Kuçma’nın son periyodunda olduğu üzere, bir daha bir yol ayrımında, fakat bugünkü daha hayli global bir çıkmaza benziyor.
Bortnik’e bakılırsa, “Batı’ya giden yol neredeyse tükendi ve Ukrayna’yı hiç bir yere götürmedi ve yakın gelecekte, kimi çığır açan tahliller olmadan batı vektörünün varlığını sürdürmesi sıkıntı. Doğu’ya giden yol ise ürkütücü görünüyor ve daha da değerlisi Ukrayna siyasi seçkinlerinin bu karmaşada yollarını bulabilmeleri de pek sıkıntı görünüyor.”
Birtakım uzmanlar, Batı ile yaşanan problemlerin Ukrayna’yı Rusya ile uzlaşmaya itebileceğine düşünüyor. Öbürleri, artan milliyetçi hislerin yanı sıra Donbass’taki çatışmanın gölgesinde bu biçimde bir senaryoyu mümkün görmüyor.
Bondarenko’ya kelamlarını şu biçimde noktalıyor:
“Bazıları, kamuoyunun, Ukrayna-Rusya ilgilerinin onarımına hazırlandığını görüyor. Avrupa bize bu biçimde davrandığı sürece Putin’le uzlaşmaktan diğer seçeneğimiz yok…”