Bartholomeo’nun Beyaz Saray ziyareti, yaklaşmakta olan yeni bir krizin işareti

Muhabir

New member
1972 yılında, çabucak hemen 29 yaşındayken Delaware eyaleti senatörü olarak siyaset sahnesinde yerini alan Joe Biden’ın karşılaştığı birinci kıymetli bölgesel krizlerden biri de muhtemelen, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, 20 Temmuz 1974’te icra ettiği Kıbrıs Barış Harekâtı‘ydı.

ABD’deki Yunan lobisinin önde gelen isimlerinden Dean C. Lomis bu süreci, ‘Biden’ın Helenleşmesi’ biçiminde tanım ediyor ve ABD Liderinin, şuurundaki Türkiye algısının tarihî art plânına ait kıymetli bilgiler paylaşıyor.

Biden’ın, Yunan lobisi ile kadim dostluğu 40 yıla dayanıyor; Lozan’ı hiçe sayarak ‘ekümenik’ sıfatı ile andığı Patrikhane’ye yönelik siyasi dayanağı de yeni sayılmaz.

Şenol Çarık tarafınca derlenen, ‘Doğu Akdeniz’de rekabet; Savunma, Diplomasi, Enerji’ isimli kitabımızda bu mevzuyu detayıyla ele almıştık.

BİRİNCİ İMZA

Biden’ın Patrikhane’ye ait birinci siyasi faaliyetleri 2000’lerin başına, ABD Senatosu Dış İlgiler Komitesi Lideri olduğu tarihlere rastlıyor.

2001-2003 yılları içinde Lider George Bush’a hitaben yazılan ve 73 senatörün imzaladığı, Türkiye’nin Fener Rum Patrikhanesine yönelik siyasetlerini eleştiren mektubun altında onun da imzası var. Mektupta Türk hükümetine, Lozan’a karşıt biçimde, Patrik I. Bartholomeo’nun ‘ekümenik’ statüsünü tanıması ve Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması tarafında baskı yapılması tavsiye ediliyor.

Akabinde Biden, Kasım 2008 seçimleriyle birlikte, ABD Lideri Barack Obama’nın yardımcısı oluyor ve artık gerek Kıbrıs gerekse de Yunanistan ile bağlantılı başka konularda daha aktif siyaset yürütebileceği bir konuma geliyor. Bu süreçte de kendinden bekleneni yapıyor ve bir fazlaca birincinin altına imza atıyor.

Gelin, o birincilere bir göz atalım…

PATRİKHANE’Yİ ZİYARET EDEN BİRİNCİ LİDER YARDIMCISI

Patrik Bartholomeos, 3 Kasım 2009’da, Lider Obama ile görüşmek üzere Washington’a gitti.

Görüşmenin akabinde Lider Yardımcısı Joe Biden, Washington’daki konutunda Patrik için bir karşılama resepsiyonu düzenledi.

Biden, Patrik Bartholomeos’u selamlarken Patrikhaneye ve Yunan davasına dayanağını bir dahaledi.

Ortadan tam iki yıl geçti…

Lider Yardımcısı Biden 3 Aralık 2011’de Türkiye’ye geldi ve ‘Fener Rum Patrikhanesini ziyaret eden birinci ABD Lider Yardımcısı’ olarak tarihe geçti.

Ziyaretle ilgili Twitter’dan paylaştığı mesajında, “Biden, İstanbul’da ‘Ekümenik’ Patrik Hazretlerini sabah erkenden ziyaret etmiştir” tabiri yer aldı.

Mesaja iliştirilmiş fotoğrafta Patrik Bartholomeos, Biden’ın elini üstten sıkıca kavramıştı.

Fotoğrafın kendisi başlı başına bir bildiriydi.

VP Biden meets with His All Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew earlier today in Istanbul. pic.twitter.com/4UEeGDRPkZ

— VP Biden (Archived) (@VP44) November 23, 2014

Biden, üç yıl daha sonra bir daha Türkiye’ye geldi ve iki günlük resmi ziyaretinin ikinci günü olan 23 Kasım’da bir daha Fener Rum Patrikhanesini ziyaret etti.

İnançlı bir Katolik olduğu bilinen Biden, Patrik Bartholomeos ile basına kapalı gerçekleştirdiği bir buçuk saatlik özel görüşmenin akabinde, üç yıl evvelki ziyaretinde olduğu üzere St George Katedrali’nde dua etti.

Biden, Mayıs 2014’te, geçen 50 yıldan fazla bir süre ortasında Güney Kıbrıs’ı ziyaret eden en üst seviye ABD devlet yetkilisi olarak yeni bir unsur imza attı.

Ziyaret kapsamında gerçekleştirdiği konuşmada ise Güney Kıbrıs-ABD alakalarına dair ‘stratejik ortaklık’ vurgusu yaptı. Yalnızca iki ay daha sonra Yunan Ortodoks Kilisesi Bienalinde yaptığı konuşmada ise üç temel başlığa değinecekti:

“ABD-Yunanistan bağlantılarının kelamda ‘Ekümenik Patrikhane’ üstündeki tesiri, ‘Heybeliada Ruhban Okulu’ ve ‘Kıbrıs’ta devam eden yasadışı Türk işgali’.

BİDEN’IN ABD-YUNANİSTAN ALAKALARI VİZYONU


3 Kasım 2020 seçimlerinde, Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump’ı saf dışı bırakarak ABD’nin yeni lideri olmaya hak kazanan Joe Biden, yarım asra yaklaşan siyasi hayatında Yunanistan’ın yanında, Türkiye’nin ise tam karşısında konumlanan siyasi çizgisinden hiç taviz vermedi.

O denli ki, seçim sürecinde bile kampanya ofisi aracılığı ile yayınladığı, “Joe Biden’ın ABD-Yunanistan İlgileri Vizyonu” evrakı ile konumunu bir defa daha teyit etti.

Kelam konusu evrakta belirlenen noktalar, bugüne kadar söylemiş olduği tüm kelamların özeti ve önümüzdeki sürecin de işaret fişeği niteliğindeydi:

– Doğu Akdeniz’de istikrarı artırmak için yakın müttefikimiz Yunanistan ile bir arada çalışacağız

– Hava alanı ihlalleri üzere milletlerarası hukukun ihlali manasına gelen yahut NATO taahhütlerine muhalif görülen davranışlar için hesap soracağız

– Kıbrıs problemini tahlile kavuşturmak için diplomatik faaliyet yürüteceğiz

– Rum Ortodoks Kilisesi’nin hakları da dâhil olmak üzere global manada dini özgürlükler için kuvvetli bir ses olmaya devam edeceğiz…
 
Üst