Undertaker
New member
Yapay zeka, sanal gerçeklik, makine öğrenmesi, şahsi bilgiler, ilgi kümeleri, maksat kitleler, demografik kırılımlar… Bunlardan bir kısım klâsik pazarlama ve reklamcılık periyodunda de kullanılan, bir kısmı da 2000’ler daha sonrası dijital teknolojilerin gelişimiyle ömrümüze giren birtakım tabirler.
Bu yazıyı yazmaya beni yönlendirense bu yaz oynanan Euro 2020 oldu. Avrupa başta olmak üzere dünyanın biroldukça yerinde naklen yayını ilgiyle takip edilen şampiyonada izleyiciler için birinci bakışta Covid-19 tesiri haricinde bir değişiklik yoktu. Maçlar, saha kenarı reklamları, seyirciler, galibiyetler, mağlubiyetler… Maç yayınları başladıktan kısa mühlet daha sonra farklı ülkelerde tıpkı anda farklı saha kenarı reklamlarının yer aldığına dair ekran manzaraları düşmeye başladı. Twitter’da, Linkedin’de bilgisi olmadan fikri olanlar yahut fikri olmasa da biliyormuş üzere davrananlar biroldukça yorumu bilgi üzere sunmaya başladı. Ben de bu hususun aslı astarı nedir özetlemek gerekirse anlatmak istedim.
NAKLEN MAÇ YAHUT AKTİFLİK YAYINLARINDA FARKLI ÜLKEDE FARKLI REKLAM
Euro 2020’den başlayalım. Birkaç kullanıcının farklı ülkelerdeki naklen yayınların tıpkı saniyesinde tıpkı maç sırasında saha kenarı reklam panolarında farklı reklamlar görmesi dikkatini çekti. Toplumsal ağlarda da bunun ne olduğu, nasıl yapıldığına dair tartışmalar ve açıklamalar aldı yürüdü. Öncelikle şunu söylemem lazım ki geçtiğimiz senelerda bilhassa Avrupa ve ABD’de kullanılan bir reklam teknolojisi olan bu dinamik sanal reklamlar git gide yayılmaya başlıyor. Euro 2020 de birfazlaca futbol izleyicisi için bu teknolojiyle tanışma aktifliği oldu. NHL, La Liga ve Bundesliga’yla yolan çıkan ve bu reklam teknolojisi kullanan iki şirket var: Supponor ve ismi.tv.
Supponor’un CEO’su birkaç yıl evvel niye bu biçimde bir reklam teknolojisi geliştirmek için kolları sıvadıklarını kabaca şöyleki açıklıyor. Büyük bir spor etkinliğinde birebir bildirisi dünyanın her yerine yaymak isteyebilecek şirket sayısı fazlaca fazla değildir ve biz de aslında bu naklen yayın sırasında insanların ilgi alanları yahut ülke/bölgelere bakılırsa özelleştirilmiş yayın akışı (feed) hazırlayarak markalara daha âlâ birer reklam alanı seçeneği sunmak istedik diyor. Öteki taraftan tek yayın akışı üzerinden ilerleyen dünyada tek bir maça verilecek saha kenarı reklamının ne kadar maliyetli olabileceğini ve maliyetine göre etkisinin de tartışmaya açık olduğunu söylemeye gerek bile yok.
Aslında bahsetmiş olduğunin elbette bir mantığı var. Markalar saha kenarında yer alarak birden epeyce ülke ve bölgede görünmek istese bile tahminen lokal lisanlarda bildirilerini iletmek yahut ülkeye göre farklı iletiler yahut eserleri öne çıkarmak isteyebilir. Geliştirici şirketlerin yürüdüğü yol dijital reklamcılıktan bildiğimiz programatik reklamcılık mantığına yakın seçenekler sunuyor. İlgi alanı, bölge seçip farklı iletileri farklı ülkelerdeki maksat kitleler için özelleştirilebiliyor.
Başka taraftan bu teknoloji yardımıyla bilhassa Türkiye ve Arap ülkeleri üzere kimi kesimlerde faaliyet gösteren şirketlerin reklam kısıtlamaları düşünüldüğünde, reklam satışları ivme kazanabilir. Günün sonunda hem reklamveren tıpkı vakitte bu spor karşılaşmalarını düzenleyen, ortasında yer alan ekipler gelir elde edebilir. Öbür taraftan da mesela Türkiye’de faaliyet göstermeyen yahut maksat kitlesi küçük olan şirketlerin genel marka bildirileri yerine, kendini Türkiye’de göstermek isteyen markalar için coğrafik hedefleme yeni bir kanal daha açar.
Yapay zeka ve sanal gerçeklik teknolojileri kullanılarak birebir anda üretilen birden çok akışın canlı bir meselae ilişkin örnek görüntüyü buraya bırakıyorum. Tek bir canlı yayın, ülke bazında yayın haklarını almış TV kanallarına farklı saha kenarı pano reklamlarıyla iletiliyor.
DİZİ VE SİNEMALARDA HERKESİN İLGİ ALANINA NAZARAN FARKLI ESER YERLEŞTİRME
Spor karşılaşmaları üzere canlı yayın takibi tanınan olan etkinlikler haricinde seç-izle (VOD) servislerindeki cümbüş içeriklerinde de misal teknoloji yaklaşık 10 yıldır kullanılıyor.
Rastgele bir platformdan izlediğiniz dizi yahut sinemaları saniye saniye akan birer manzara kümesi olarak düşünmeye başlayalım. Her sahnedeki boşlukları, cisimleri anlamlandırabilen bir yapay zeka uygulaması geliştiren Mirriad, reklamverenlerin bulunmak isteyeceği boşlukları işte bu marka bildirileriyle dolduruyor. Örneğin, bir dizide bir yol sahnesi var. Etraf bomboş. Kadrajdaki bu boşluğa bir billboard eklenip bir markanın kampanyasına yer verilebiliyor. Tahminen de iç yerde geçen bir sahnede, elinde X marka soğuk çay olan bir oyuncunun elindeki içecek öbür bir boyutta yahut markada içecekle değiştirilebiliyor. olağan olarak bu değişiklikler yalnızca bir yapay zeka vasıtasıyla yapılamıyor. Editoryal bir görüş de gerekiyor. Zira sıcak kahve içilen bir sahnede oyuncunun elindeki içecek, diğer bir soğuk içecekle değiştirildiğinde hiç de gerçekçi bir imaj ortaya çıkmıyor. Öteki taraftan bu çeşit eser değiştirme işlerinde bağlamın da bilinmesi gerekiyor ki bu reklamın yepyeni içerikle birebir uyumlu olması sağlansın ve hem kullanıcı nezdinde göze batmasın birebir vakitte artistik akışı bozmasın.
Mirriad, bu biçimde bir reklam hizmeti verirken başka taraftan da dijital reklamcılıktaki hedefleme metriklerine nazaran birebir ülkede tıpkı dizinin tıpkı sahnesini izleyen farklı ilgi alanlarına, cinsiyete vs. sahip insanlara farklı eserler gösterebiliyor. Mirriad’in örnek görüntüsünü da meraklısı için buraya bırakıyorum.
Bilhassa Türkiye’de bu teknolojiyi çabucak hemen görmemiş olsak da orta vadede kullanıcı dikkatini dağıtmayan, içerikle izleyen ortasına girmeyen reklam alanlarının ve reklam teknolojilerinin artacağına kuşkum yok.
Bu yazıyı yazmaya beni yönlendirense bu yaz oynanan Euro 2020 oldu. Avrupa başta olmak üzere dünyanın biroldukça yerinde naklen yayını ilgiyle takip edilen şampiyonada izleyiciler için birinci bakışta Covid-19 tesiri haricinde bir değişiklik yoktu. Maçlar, saha kenarı reklamları, seyirciler, galibiyetler, mağlubiyetler… Maç yayınları başladıktan kısa mühlet daha sonra farklı ülkelerde tıpkı anda farklı saha kenarı reklamlarının yer aldığına dair ekran manzaraları düşmeye başladı. Twitter’da, Linkedin’de bilgisi olmadan fikri olanlar yahut fikri olmasa da biliyormuş üzere davrananlar biroldukça yorumu bilgi üzere sunmaya başladı. Ben de bu hususun aslı astarı nedir özetlemek gerekirse anlatmak istedim.
NAKLEN MAÇ YAHUT AKTİFLİK YAYINLARINDA FARKLI ÜLKEDE FARKLI REKLAM
Euro 2020’den başlayalım. Birkaç kullanıcının farklı ülkelerdeki naklen yayınların tıpkı saniyesinde tıpkı maç sırasında saha kenarı reklam panolarında farklı reklamlar görmesi dikkatini çekti. Toplumsal ağlarda da bunun ne olduğu, nasıl yapıldığına dair tartışmalar ve açıklamalar aldı yürüdü. Öncelikle şunu söylemem lazım ki geçtiğimiz senelerda bilhassa Avrupa ve ABD’de kullanılan bir reklam teknolojisi olan bu dinamik sanal reklamlar git gide yayılmaya başlıyor. Euro 2020 de birfazlaca futbol izleyicisi için bu teknolojiyle tanışma aktifliği oldu. NHL, La Liga ve Bundesliga’yla yolan çıkan ve bu reklam teknolojisi kullanan iki şirket var: Supponor ve ismi.tv.
Supponor’un CEO’su birkaç yıl evvel niye bu biçimde bir reklam teknolojisi geliştirmek için kolları sıvadıklarını kabaca şöyleki açıklıyor. Büyük bir spor etkinliğinde birebir bildirisi dünyanın her yerine yaymak isteyebilecek şirket sayısı fazlaca fazla değildir ve biz de aslında bu naklen yayın sırasında insanların ilgi alanları yahut ülke/bölgelere bakılırsa özelleştirilmiş yayın akışı (feed) hazırlayarak markalara daha âlâ birer reklam alanı seçeneği sunmak istedik diyor. Öteki taraftan tek yayın akışı üzerinden ilerleyen dünyada tek bir maça verilecek saha kenarı reklamının ne kadar maliyetli olabileceğini ve maliyetine göre etkisinin de tartışmaya açık olduğunu söylemeye gerek bile yok.
Aslında bahsetmiş olduğunin elbette bir mantığı var. Markalar saha kenarında yer alarak birden epeyce ülke ve bölgede görünmek istese bile tahminen lokal lisanlarda bildirilerini iletmek yahut ülkeye göre farklı iletiler yahut eserleri öne çıkarmak isteyebilir. Geliştirici şirketlerin yürüdüğü yol dijital reklamcılıktan bildiğimiz programatik reklamcılık mantığına yakın seçenekler sunuyor. İlgi alanı, bölge seçip farklı iletileri farklı ülkelerdeki maksat kitleler için özelleştirilebiliyor.
Başka taraftan bu teknoloji yardımıyla bilhassa Türkiye ve Arap ülkeleri üzere kimi kesimlerde faaliyet gösteren şirketlerin reklam kısıtlamaları düşünüldüğünde, reklam satışları ivme kazanabilir. Günün sonunda hem reklamveren tıpkı vakitte bu spor karşılaşmalarını düzenleyen, ortasında yer alan ekipler gelir elde edebilir. Öbür taraftan da mesela Türkiye’de faaliyet göstermeyen yahut maksat kitlesi küçük olan şirketlerin genel marka bildirileri yerine, kendini Türkiye’de göstermek isteyen markalar için coğrafik hedefleme yeni bir kanal daha açar.
Yapay zeka ve sanal gerçeklik teknolojileri kullanılarak birebir anda üretilen birden çok akışın canlı bir meselae ilişkin örnek görüntüyü buraya bırakıyorum. Tek bir canlı yayın, ülke bazında yayın haklarını almış TV kanallarına farklı saha kenarı pano reklamlarıyla iletiliyor.
DİZİ VE SİNEMALARDA HERKESİN İLGİ ALANINA NAZARAN FARKLI ESER YERLEŞTİRME
Spor karşılaşmaları üzere canlı yayın takibi tanınan olan etkinlikler haricinde seç-izle (VOD) servislerindeki cümbüş içeriklerinde de misal teknoloji yaklaşık 10 yıldır kullanılıyor.
Rastgele bir platformdan izlediğiniz dizi yahut sinemaları saniye saniye akan birer manzara kümesi olarak düşünmeye başlayalım. Her sahnedeki boşlukları, cisimleri anlamlandırabilen bir yapay zeka uygulaması geliştiren Mirriad, reklamverenlerin bulunmak isteyeceği boşlukları işte bu marka bildirileriyle dolduruyor. Örneğin, bir dizide bir yol sahnesi var. Etraf bomboş. Kadrajdaki bu boşluğa bir billboard eklenip bir markanın kampanyasına yer verilebiliyor. Tahminen de iç yerde geçen bir sahnede, elinde X marka soğuk çay olan bir oyuncunun elindeki içecek öbür bir boyutta yahut markada içecekle değiştirilebiliyor. olağan olarak bu değişiklikler yalnızca bir yapay zeka vasıtasıyla yapılamıyor. Editoryal bir görüş de gerekiyor. Zira sıcak kahve içilen bir sahnede oyuncunun elindeki içecek, diğer bir soğuk içecekle değiştirildiğinde hiç de gerçekçi bir imaj ortaya çıkmıyor. Öteki taraftan bu çeşit eser değiştirme işlerinde bağlamın da bilinmesi gerekiyor ki bu reklamın yepyeni içerikle birebir uyumlu olması sağlansın ve hem kullanıcı nezdinde göze batmasın birebir vakitte artistik akışı bozmasın.
Mirriad, bu biçimde bir reklam hizmeti verirken başka taraftan da dijital reklamcılıktaki hedefleme metriklerine nazaran birebir ülkede tıpkı dizinin tıpkı sahnesini izleyen farklı ilgi alanlarına, cinsiyete vs. sahip insanlara farklı eserler gösterebiliyor. Mirriad’in örnek görüntüsünü da meraklısı için buraya bırakıyorum.
Bilhassa Türkiye’de bu teknolojiyi çabucak hemen görmemiş olsak da orta vadede kullanıcı dikkatini dağıtmayan, içerikle izleyen ortasına girmeyen reklam alanlarının ve reklam teknolojilerinin artacağına kuşkum yok.